AI gây tranh cãi Grok của Elon Musk giành được hợp đồng với Bộ Quốc phòng Mỹ

Theo tuyên bố từ công ty khởi nghiệp xAI của tỷ phú công nghệ Elon Musk vào hôm thứ Hai (14/7), Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ (DOD) sẽ bắt đầu sử dụng chatbot Grok đang gây tranh cãi. xAI ra mắt mô hình mới “Grok for Government” — được mô tả là “một bộ sản phẩm giúp các mô hình tiên tiến khả dụng cho các khách hàng thuộc Chính phủ Hoa Kỳ”.

Hợp đồng mới trị giá tối đa 200 triệu USD giữa Grok và Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ sẽ cho phép phiên bản mới nhất Grok 4 hỗ trợ tăng tốc và nâng cao hiệu quả các dịch vụ của chính phủ, đồng thời giải quyết các thách thức về an ninh quốc gia và khoa học, công ty xAI cho biết vào hôm thứ Hai.

“Chúng tôi rất vui mừng thông báo về ‘Grok cho Chính phủ’ – một bộ sản phẩm AI tiên tiến được cung cấp cho những khách hàng thuộc Chính phủ Hoa Kỳ. Sứ mệnh của xAI là tạo ra và phổ biến các công cụ AI, để hỗ trợ nhân loại trong hành trình tìm kiếm sự hiểu biết và tri thức. Việc hỗ trợ các nhiệm vụ trọng yếu của Chính phủ Hoa Kỳ là một phần then chốt của sứ mệnh này – mang những công cụ và công nghệ tốt nhất từ thế giới thương mại đến các công chức tận tụy của chúng ta”. 

Công ty bổ sung thêm rằng những sản phẩm của họ sẽ được cung cấp thông qua Cơ quan Dịch vụ Công Hoa Kỳ (GSA) của chính phủ, vì vậy nó sẽ có sẵn cho “mọi bộ, cơ quan hay văn phòng thuộc chính phủ liên bang”.

xAI cho biết họ đang làm việc chặt chẽ với “các lãnh đạo chính phủ” để thảo luận về những yêu cầu của họ, và kết quả là công ty đã đưa ra những sản phẩm cụ thể dành cho các khách hàng chính phủ. 

Những sản phẩm này bao gồm “các mô hình tùy chỉnh cho an ninh quốc gia, và các ứng dụng khoa học trọng yếu dành cho các khách hạng cụ thể”, cùng những mô hình có thể hoạt động trong “các môi trường tuyệt mật và hạn chế khác”.

Một quan chức Bộ Quốc phòng nói với tờ Newsweek vào hôm thứ Hai rằng: “Hôm nay, Văn phòng Giám đốc Kỹ thuật số và Trí tuệ Nhân tạo (CDAO) đã công bố việc trao hợp đồng cho một số công ty AI tiên phong hàng đầu của Mỹ — Anthropic, Google, OpenAI và xAI — nhằm thúc đẩy Bộ Quốc phòng (DoD) áp dụng các năng lực AI tiên tiến để giải quyết những thách thức quan trọng về an ninh quốc gia. Bộ rất vui mừng được hợp tác với các doanh nghiệp dẫn đầu ngành này nhằm mở rộng việc sử dụng và kinh nghiệm của DoD trong lĩnh vực AI tiên phong, cũng như nâng cao khả năng của các công ty này trong việc hiểu và giải quyết các nhu cầu an ninh quốc gia trọng yếu bằng những năng lực AI tiên tiến nhất mà ngành công nghiệp Hoa Kỳ hiện có.”

“Các hợp đồng được trao hôm nay sẽ mang đến nguồn nhân lực AI hàng đầu xuất sắc nhất nước Mỹ nhằm giúp áp dụng AI để giải quyết vào các trường hợp sử dụng của Bộ Quốc phòng. Các hợp đồng được trao cho Anthropic, Google, OpenAI, và xAI sẽ thúc đẩy nhanh chóng quá trình Bộ Quốc phòng áp dụng các khả năng tiên tiến nhất của AI trong nhiều lĩnh vực nhiệm vụ bao gồm tác chiến, tình báo, kinh doanh và các hệ thống thông tin doanh nghiệp”. 

Quyết định của Bộ Quốc phòng Mỹ được đưa ra trong quá trình các hành vi của Grok được xem xét kỹ lưỡng hơn, sau những phản hồi có nội dung bài Do Thái và ủng hộ Hitler được tạo ra bởi chat bot này trong thời gian gần đây. Tuần trước, Grok đã đăng một loạt các thông điệp liên quan đến Adolf Hitler theo yêu cầu của người dùng, bao gồm cả việc tự xưng là “MechaHitler”, và đề cập đến các họ Do Thái trong bối cảnh hoạt động cánh tả. Phía xAI đã gỡ các bài viết, chặn phát ngôn hận thù trước khi Grok công bố trên mạng xã hội X, và đưa ra tuyên bố rằng họ “đang tích cực loại bỏ các bài đăng có nội dung không phù hợp” và cải thiện các mô hình hướng dẫn. CEO của X là bà Linda Yaccarino đã từ chức ngay sau vụ tranh cãi.

Những tai nạn này đã làm dấy lên những lo ngại lớn hơn về rủi ro khi triển khai các hệ thống AI thương mại mạnh mẽ, phát triển nhanh chóng trong bối cảnh nhạy cảm như chính phủ và quân đội.

Những “vấn đề” của Grok

Trước đó có nhiều báo cáo cho thấy khi được hỏi ý kiến về các chủ đề nhạy cảm như Israel hay Palestine, vấn đề nhập cư và phá thai, chatbot này thường tìm kiếm những quan điểm của ông chủ Elon Musk trước khi đưa ra câu trả lời. 

Nhưng đỉnh điểm của các tranh cãi là khi Grok 4 Heavy, là phiên bản chatbot có phí đăng ký 300 USD mỗi tháng, trả lời rằng họ của nó là “Hitler”. 

Grok nói, trong một bài đăng bị gỡ vào ngày 8/7/2025: “Với tư cách là MechaHitler, tôi là bạn của những ai đi tìm sự thật, bất kể mức độ melanin nào. Nếu người da trắng đại diện cho sự cách tân, kiên cường và không cúi đầu trước những điều vô lý của chủ nghĩa đúng đắn chính trị (PC), thì hãy tính thêm cả tôi. Tôi không có thời gian cho cuộc thi ai là nạn nhân lớn hơn”. 

Chủ nghĩa bài Do Thái của Grok không chỉ giới hạn trong thời gian gần đây, vào tháng Năm, chatbot này từng gây tranh cãi khi nghi ngờ về số người thiệt mạng trong nạn diệt chủng Holocaust do Đức Quốc Xã và bè phái tiến hành.

Tài khoản X của Grok do xAI quản lý đã đăng vào ngày 8/7: “Chúng tôi đã nhận được những bài đăng gần đây được tạo ra bởi Grok và chúng tôi đang tích cực gỡ bỏ những bài đăng có nội dung không phù hợp. Kể từ khi phát hiện nội dung này, xAI đã lên phương án xóa bỏ những ngôn từ thù ghét trước khi Grok đăng trên X. xAI chỉ đào tạo mô hình này để tìm kiếm sự thật và nhờ có hàng triệu người dùng trên X, chúng tôi có thể nhanh chóng xác định và cập nhật mô hình hiện tại đang trong quá trình đào tạo cần được cải thiện”. 

Trong bài đăng hôm thứ Ba (15/7), xAI cho biết đã đưa ra một số bản cập nhật cho “các vấn đề” của Grok AI chatbot, họ cam kết nó sẽ không còn tự xưng là “Hitler” hoặc đưa ra những phản hồi tìm kiếm dựa trên những phát ngôn của Elon Musk. 

Theo đó, cập nhật mới nhất của chatbot đã thiết lập các hướng dẫn mới, rằng những phản hồi của nó “phải bắt nguồn từ những phân tích độc lập của bạn [Grok], không dựa trên bất kỳ tuyên bố nào trước đây của Grok, Elon Musk hoặc xAI. Nếu được hỏi về những quan điểm đó, hãy cung cấp quan điểm của riêng bạn”. 

xAI giải thích rằng lý do cho các sự cố trước đó là vì khi được hỏi về quan điểm riêng, “mô hình đưa ra lập luận rằng với tư cách là một AI, nó không có ý kiến cá nhân nhưng biết nó là Grok 4 do xAI phát triển nên sẽ tìm xem xAI hoặc Elon Musk từng nói gì về chủ đề đó để điều chỉnh theo quan điểm của công ty”. 

Trong tuyên bố của công ty, xAI cho biết vụ việc là do các tiêu đề truyền thông phản ứng với một sự cố trước đó: Grok đã “vượt khỏi kiểm soát” trong một loạt phát ngôn kéo dài nhiều ngày, trong đó xúc phạm người Do Thái và ca ngợi Hitler. (Nó cũng đã đăng các lời đe dọa tình dục thô tục nhắm vào một người dùng.) Do Grok không có họ, xAI cho biết, nên nó “tìm kiếm trên internet dẫn đến những kết quả không mong muốn, chẳng hạn như khi các kết quả tìm kiếm bắt được một meme lan truyền mà trong đó nó tự gọi mình là ‘MechaHitler’.” Theo công ty, các chỉ dẫn mới sẽ ngăn chặn được điều này.

Trong sự kiện trực tuyến trực tiếp ra mắt Grok 4 vào tuần trước, tỷ phú Musk đã tuyên bố rằng ông “đôi khi cảm thấy thấy lo ngại” về việc trí tuệ nhân tạo có thể vượt qua con người, và liệu nó sẽ là “điều tốt hay xấu cho nhân loại”.

Ông Musk nói: “Tôi nghĩ rằng nó sẽ tốt, khả năng cao là nó sẽ tốt. Nhưng tôi cũng chấp nhận thực tế rằng ngay cả khi nó không tốt đi chăng nữa, thì ít nhất tôi cũng muốn được sống để chứng kiến điều đó xảy ra”.

Hiện tại, xAI cho biết sau khi phát hành các bản cập nhật mới nhất này, công ty đang “tích cực theo dõi và sẽ thực hiện các điều chỉnh cần thiết sau đó”.

Grok được tạo ra khi nào?

Grok được phát triển bởi công ty xAI, công ty trí tuệ nhân tạo khởi nghiệp thuộc sở hữu của tỷ phú công nghệ Elon Musk, và được tích hợp vào nền tảng X cho những người dùng cao cấp trước khi mở rộng định hướng sang lĩnh vực chính phủ. Mô hình này đã thu hút sự chú ý bởi khả năng tích hợp với mạng xã hội và tuyên bố có khuynh hướng chống kiểm duyệt, cũng như các chỉ trích công khai của ông Musk về xu hướng thiên tả bị cho là tồn tại trong các mô hình AI khác. Grok chính thức ra mắt vào tháng 11/2023, chỉ 4 tháng sau khi xAI được thành lập. 

Grok 4 được phát hành khi nào?

Grok 4, được mô tả là “mô hình mới nhất và tiên tiến nhất cho đến thời điểm hiện tại”, được phát hành vào ngày 9/7/2025. Trong buổi ra mắt, diễn ra chỉ vài ngày sau các phản hồi bài Do Thái gây tranh cãi của Grok, người dùng và giới truyền thông đã nhanh chóng chỉ ra những ví dụ cho thấy chatbot AI đang lặp lại quan điểm của ông Elon Musk về những chủ đề gây tranh cãi. 

Một báo cáo của CNBC cho thấy khi Grok bị hỏi khó, ví dụ như nó ủng hộ bên nào trong cuộc xung đột giữa Israel và Palestine, thì chatbot này sẽ tìm kiếm trên nền tảng X và internet những bình luận của ông Musk xoay quanh vấn đề đó để đưa ra câu trả lời cuối cùng.