Canada và Trung Quốc leo thang ‘cuộc chiến thương mại’

Thủ tướng Canada Trudeau gần đây tuyên bố Canada sẽ áp thuế 100% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc, cũng như thuế 25% đối với thép và nhôm. Đáp lại, Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 3/9 tuyên bố sẽ điều tra chống bán phá giá đối với các sản phẩm hạt cải dầu và hóa chất nhập khẩu từ Canada.

• Nối gót Mỹ, Canada áp thuế bổ sung 100% đối với xe điện Trung Quốc

Trung Quốc trả đũa Canada

Bộ Thương mại Trung Quốc hôm 3/9 tuyên bố sẽ mở cuộc điều tra chống bán phá giá đối với các sản phẩm hạt cải dầu và hóa chất nhập khẩu từ Canada. Giới quan sát có chỉ ra rằng động thái này rõ ràng là biện pháp đối phó nhằm đáp trả thuế quan gần đây của Canada đối với xe điện và các sản phẩm thép, nhôm của Trung Quốc.

Người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố: “Canada đã bất chấp phản đối và can ngăn từ nhiều bên, áp dụng các biện pháp hạn chế đơn phương mang tính phân biệt đối xử đối với các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc. Trung Quốc cực kỳ không hài lòng và kiên quyết phản đối điều này”.

Tuyên bố cho biết: “Trung Quốc sẽ theo Điều 7 và 36 Luật Ngoại thương của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ‘điều tra chống phân biệt đối xử’ đối với các biện pháp hạn chế liên quan mà Canada thực hiện với Trung Quốc”.

Canada là nước lớn nhất thế giới về xuất khẩu hạt cải dầu được sử dụng rộng rãi trong sản xuất thực phẩm và nhiên liệu sinh học, trong khi Trung Quốc là nước mua hạt cải dầu lớn nhất thế giới.

Bộ Thương mại Trung Quốc nêu rõ: “Xuất khẩu hạt cải dầu của Canada sang Trung Quốc đã tăng đáng kể và bị nghi ngờ bán phá giá, năm 2023 đạt 3,47 tỷ USD, tăng 170% so với cùng kỳ năm trước đó, trong khi giá không ngừng giảm”.

Tuyên bố cũng cho biết: “Bị ảnh hưởng bởi cạnh tranh không lành mạnh của Canada, các ngành công nghiệp liên quan đến hạt cải dầu trong nước của Trung Quốc không ngừng hứng chịu thiệt hại”.

Sau thông báo này, giá hợp đồng tương lai dầu hạt cải tại  Sở giao dịch hàng hóa Trịnh Châu đã tăng 5,49% lên 2363 nhân dân tệ/tấn, mức cao nhất kể từ ngày 6/8.

Người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc nói thêm, ngoài điều tra chống bán phá giá đối với hạt cải dầu Canada, Trung Quốc cũng sẽ điều tra chống bán phá giá đối với các sản phẩm hóa chất liên quan từ Canada. Đồng thời cũng có kế hoạch sử dụng cơ chế giải quyết tranh chấp của Tổ chức Thương mại Thế giới (WHO) liên quan đến các hoạt động liên quan của Canada.

Trung Quốc và Canada trong những năm gần đây đã xung đột về một loạt vấn đề từ thương mại, công nghệ đến nhân quyền. Quan hệ giữa hai nước đã đạt đến điểm đóng băng kể từ năm 2018 khi Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Châu – giám đốc điều hành của ‘gã khổng lồ’ công nghệ Trung Quốc Huawei, sau đó Đảng Cộng sản Trung Quốc trả đũa bằng cách bắt giữ hai công dân Canada với cáo buộc gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia Trung Quốc.

Nhiều nước có động thái thương mại đáp trả Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tuyên bố vào tháng 5 năm nay rằng ông sẽ tăng thuế đối với xe điện của Trung Quốc lên 100%, tăng thuế đối với chất bán dẫn và pin mặt trời lên 50%, đồng thời áp dụng thuế 25% đối với pin lithium-ion và các hàng hóa chiến lược khác bao gồm cả thép để bảo vệ các công ty khỏi tình trạng sản xuất quá mức ở Trung Quốc.

Liên minh châu Âu cũng quyết định áp thuế bổ sung đối với xe điện Trung Quốc từ mức 9% đến 36,3%, tùy thuộc vào nhà sản xuất.

Thuế tăng thêm đối với xe điện mới của Canada sẽ được bổ sung vào mức thuế nhập khẩu 6,1% hiện hành và sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10. Ngoài ra Canada cũng bổ sung điều kiện trợ cấp cho xe điện, theo đó chỉ những chiếc xe điện của các nước có ký kết hiệp định thương mại tự do với Canada mới đủ điều kiện. Các khoản thuế bổ sung của Canada đối với sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ có hiệu lực từ ngày 15/10.

Thủ tướng Justin Trudeau của Canada hôm 26/8 cho biết Canada sẽ áp thuế 100% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc và công bố mức thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc.

Trudeau chỉ ra động thái để chống lại điều mà ông cho là chính sách dư thừa công suất của Trung Quốc do nhà nước chi phối. Ông nói: “Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều biết rằng Trung Quốc không chơi theo các quy tắc tương tự… Điều quan trọng trong vấn đề này là chúng tôi thực hiện việc này một cách phối hợp và song song với nhiều nền kinh tế khác trên thế giới”.

Người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Canada đã đưa ra tuyên bố cáo buộc Canada “hành động đơn phương”, “Trung Quốc bày tỏ bất bình và phản đối mạnh mẽ việc này”.

Thủ tướng Trudeau cho biết Ottawa sẽ tiếp tục hợp tác với Mỹ và các đồng minh khác để đảm bảo khách hàng trên toàn thế giới không bị trừng phạt một cách bất công bởi hành vi phi thị trường như của Trung Quốc; ông cũng nói đến các biện pháp trừng phạt tiếp theo đang được xem xét, chẳng hạn như thuế đối với chip và pin mặt trời…