Giải Nobel Kinh tế năm 2022 tôn vinh nghiên cứu “Ngân hàng và khủng hoảng tài chính”

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển vừa công bố giải Nobel Kinh tế (The Prize in Economic Sciences) năm 2022 vào ngày 10/10. Theo đó, Nghiên cứu về tầm quan trọng của hệ thống ngân hàng trong các cuộc khủng hoảng tài chính của Ben Bernanke, Douglas Diamond và Philip Dybvig đã được vinh danh.

Cụ thể, Nghiên cứu nói trên đã nâng cao hiểu biết của công chúng về vai trò của các ngân hàng trong nền kinh tế, đặc biệt là trong các cuộc khủng hoảng tài chính.

Bên cạnh đó, ba nhà nghiên cứu đã làm rõ nguyên nhân vì sao cần tránh sự sụp đổ của hệ thống ngân hàng là rất quan trọng.

Nền tảng của Nghiên cứu này được đặt ra bởi Ben Bernanke, Douglas Diamond và Philip Dybvig vào đầu những năm 1980. Theo đó, các phân tích của họ có tầm quan trọng thực tế lớn trong việc điều tiết thị trường và đối phó với các cuộc khủng hoảng tài chính.

Để nền kinh tế hoạt động, nguồn tiền tiết kiệm phải được chuyển sang hình thức đầu tư. Tuy vậy, giữa hai khái niệm này có xảy ra một sự xung đột: Người tiết kiệm muốn tiếp cận ngay số tiền của họ trong trường hợp chi tiêu bất ngờ, trong khi các doanh nghiệp và chủ nhà cần biết rằng họ sẽ không bị buộc phải trả nợ sớm.

Theo lý thuyết của họ, Diamond và Dybvig cho thấy cách các ngân hàng đưa ra giải pháp tối ưu cho vấn đề này: Bằng cách đóng vai trò là trung gian chấp nhận tiền gửi từ nhiều người tiết kiệm, các ngân hàng có thể cho phép người gửi tiền tiếp cận tiền của họ khi họ muốn, đồng thời cung cấp các khoản vay dài hạn cho người vay.

Tuy nhiên, phân tích của họ cũng cho thấy sự kết hợp của hai hoạt động này khiến các ngân hàng dễ bị tổn thương trước những tin đồn về sự sụp đổ sắp xảy ra của họ như thế nào.

Nếu một số lượng lớn người tiết kiệm đồng thời đi đến ngân hàng để rút tiền của họ, tin đồn có thể trở thành một lời dự báo đúng – và ngân hàng sụp đổ. Những nguy hiểm này có thể được giảm thiểu thông qua việc Chính phủ cung cấp bảo hiểm tiền gửi và hoạt động như một người cho vay cuối cùng cho các ngân hàng.

Diamond đã chứng minh cách các ngân hàng thực hiện một chức năng quan trọng khác về mặt xã hội: Là trung gian giữa nhiều người tiết kiệm và người đi vay, các ngân hàng phù hợp hơn để đánh giá mức độ tín nhiệm của người vay và đảm bảo rằng các khoản vay được sử dụng cho các khoản đầu tư tốt.

Ben Bernanke đã phân tích cuộc Đại suy thoái những năm 1930, cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại. Trong số những khía cạnh, ông đã chỉ ra rằng hoạt động ngân hàng là một yếu tố quyết định khiến cuộc khủng hoảng trở nên sâu sắc và kéo dài như thế nào.

Khi các ngân hàng sụp đổ, thông tin có giá trị về người vay đã bị mất và không thể được tái tạo nhanh chóng. Do đó, khả năng của xã hội trong việc chuyển tiền tiết kiệm sang các khoản đầu tư hiệu quả đã bị suy giảm nghiêm trọng.

“Những hiểu biết sâu sắc của những người đoạt giải đã cải thiện khả năng của chúng tôi trong việc tránh cả khủng hoảng nghiêm trọng và các gói cứu trợ tốn kém”, Tore Ellingsen, Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Khoa học Kinh tế cho biết.

Nhất Tín