Mỹ ‘vá’ lỗ hổng nhằm hạn chế Trung Quốc tiếp cận công nghệ chip tiên tiến

Cổ phiếu liên quan đến lĩnh vực sản xuất chip giảm ở thị trường châu Á sau báo cáo của Bloomberg về các hạn chế mới nhất của Chính quyền Tổng thống Joe Biden đối với Trung Quốc. Tại Nhật Bản, Tokyo Electron Ltd., Advantest Corp. và Disco Corp. đều giảm ít nhất 4%, trong khi các cổ phiếu Hàn Quốc như Hana Micron Inc. cũng trượt dốc.

• Đột phá của Huawei về chip có thể khiến Mỹ thắt chặt thêm các hạn chế

Theo các hãng thông tấn lớn vừa đưa tin, Mỹ có kế hoạch thắt chặt các biện pháp sâu rộng để hạn chế Trung Quốc tiếp cận với chất bán dẫn và thiết bị sản xuất chip tiên tiến, tìm cách ngăn chặn đối thủ địa chính trị có được các công nghệ tiên tiến có thể mang lại lợi thế quân sự.

Các quy tắc mới nhất nhằm tinh chỉnh và đóng các lỗ hổng từ các hạn chế được công bố vào tháng 10/2022, theo những người quen thuộc với vấn đề này.

Chính quyền Tổng thống Biden đang tìm cách tăng cường kiểm soát việc bán chip đồ họa cho các ứng dụng trí tuệ nhân tạo và thiết bị sản xuất chip tiên tiến cho các công ty Trung Quốc, nguồn tin của Bloomberg cho biết, yêu cầu không nêu tên vì các quy tắc chưa được công khai.

Một số thành viên cấp cao của chính quyền Biden đã gặp những người đồng cấp Trung Quốc trong những tháng gần đây, và vòng quy tắc mới nhất có nguy cơ làm phức tạp thêm nỗ lực ngoại giao.

Mỹ cũng sẽ áp đặt các biện pháp kiểm tra bổ sung đối với các công ty Trung Quốc cố gắng trốn tránh các hạn chế xuất khẩu bằng cách định tuyến các lô hàng qua các quốc gia khác và thêm các công ty thiết kế chip Trung Quốc vào danh sách hạn chế thương mại, yêu cầu các nhà sản xuất ở nước ngoài phải có giấy phép của Mỹ để thực hiện các đơn đặt hàng từ các công ty đó.

Chính quyền Biden đã bị chỉ trích vì nhận thấy những thiếu sót trong các biện pháp kiểm soát xuất khẩu ban đầu.

Mỹ đã công bố các hạn chế ban đầu trước khi nhận được sự ủng hộ của các đồng minh chủ chốt, đặc biệt là Hà Lan và Nhật Bản, cho phép các công ty thiết bị chip ở những quốc gia này tiếp tục bán thiết bị tiên tiến cho khách hàng Trung Quốc.

Điều đó đã giúp tạo điều kiện thuận lợi cho sự tiến bộ của Trung Quốc trong việc phát triển năng lực công nghệ trong nước. Huawei Technologies Co., một gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc ở trung tâm căng thẳng Mỹ-Trung, đã lặng lẽ giới thiệu một điện thoại thông minh mới vào tháng 8 được trang bị bộ xử lý 7 nanomet.

Thành tựu này làm dấy lên nghi ngờ về khả năng của Washington trong việc ngăn chặn tham vọng công nghệ của Bắc Kinh, đồng thời thúc đẩy áp lực chính trị đối với chính quyền Biden để áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với Huawei và đối tác sản xuất chip của họ, Semiconductor Manufacturing International Corp.

Mỹ đã bắt đầu một cuộc điều tra chính thức về điện thoại Huawei. Bất kỳ hạn chế nào đối với Huawei hoặc SMIC sẽ là một quy trình riêng biệt với các quy tắc kiểm soát xuất khẩu mới.

“Mặc dù bản thân điện thoại Huawei không phải là một vấn đề an ninh quốc gia lớn đối với Hoa Kỳ, nhưng con chip bên trong báo hiệu về tình trạng của ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc hoàn toàn là gì”, Gregory Allen, giám đốc Trung tâm Wadhwani về AI và Công nghệ tiên tiến tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, viết trong một báo cáo trong tháng này.

“Những khả năng sản xuất chip tiên tiến này chắc chắn sẽ được cung cấp cho quân đội Trung Quốc nếu chúng chưa có. Do đó, bước đột phá của Huawei và SMIC đặt ra nhiều câu hỏi hóc búa về hiệu quả của cách tiếp cận hiện tại của Mỹ”.

Một số công ty đã phản đối chiến lược của chính quyền Biden. Peter Wennink, Giám đốc điều hành của nhà lãnh đạo thiết bị chip Hà Lan ASML Holding NV, đã công khai phản đối các biện pháp này và cảnh báo rằng các công ty Trung Quốc sẽ phát triển công nghệ cạnh tranh.

Các công ty Mỹ như Nvidia Corp. – công ty hàng đầu về chip đồ họa được sử dụng để phát triển các dịch vụ trí tuệ nhân tạo – cũng đã đặt câu hỏi về hiệu quả lâu dài của việc hạn chế thương mại.

Các quy tắc cập nhật sẽ không bao gồm các hạn chế đối với quyền truy cập của các công ty Trung Quốc vào các dịch vụ điện toán đám mây của Mỹ hoặc đồng minh, theo các quan chức Mỹ quen thuộc với các quy tắc.

Chính quyền Mỹ sẽ đưa ra yêu cầu bình luận để hiểu rõ hơn về các rủi ro an ninh quốc gia có thể liên quan đến việc tiếp cận này và các lựa chọn để có khả năng giải quyết chúng.

Tuấn Minh (theo Bloomberg, Reuters)