NHNN muốn Bộ Công an, Tài chính, Công thương can thiệp thị trường vàng

Trước tình trạng thị trường vàng trong nước có độ chênh lệch lớn so với thị trường thế giới, Bộ Công Thương, Công an và Tài chính được Ngân hàng Nhà nước đề nghị phối hợp thanh tra hoạt động mua bán vàng miếng, vàng nguyên liệu.

• Cuối năm, vàng SJC tiếp cận ngưỡng 78 triệu đồng/lượng
• Giá vàng SJC “rơi tự do” hơn 5 triệu đồng/lượng trong 1 ngày, do đâu?

Tại công văn số 345 ra ngày 17/1 gửi Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước đề nghị phối hợp trong công tác quản lý thị trường vàng.

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đề nghị Bộ Tài chính tăng cường hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quy định đối với việc phát hành, sử dụng hóa đơn, chứng từ trong hoạt động kinh doanh mua, bán vàng. Trong đó, lưu ý đặc biệt đến hóa đơn, chứng từ trong hoạt động mua, bán vàng nguyên liệu và vàng miếng.

Cùng với việc kiểm tra, Ngân hàng nhà nước yêu cầu Bộ Tài chính xử lý nghiêm các hành vi phát hành, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp.

Tại công văn số 333 gửi tới Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) trước đó, Ngân hàng Nhà nước đề nghị cơ quan này tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát thị trường, phát hiện, xử lý và phối hợp cung cấp thông tin về các hành vi vi phạm kinh doanh vàng, đặc biệt là trong hoạt động mua, bán vàng nguyên liệu và vàng miếng.

Đối với Bộ Công an, tại công văn số 10035, Ngân hàng Nhà nước đề nghị cơ quan này can thiệp vào việc doanh nghiệp đầu cơ, trục lợi từ chênh lệch giá vàng, nhập lậu vàng, gây xáo trộn thị trường.

“Ngân hàng Nhà nước đề nghị Bộ Công an tiếp tục phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và các bộ, ngành liên quan trong việc đấu tranh, điều tra, xử lý các vi phạm pháp luật về kinh doanh vàng trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao tại Nghị định 24,” văn bản nêu.

Theo Ngân hàng Nhà nước, gần đây, giá vàng quốc tế biến động tăng mạnh. Lý do là bị ảnh hưởng bởi căng thẳng địa chính trị, ngoại giao phức tạp trên thế giới. Kinh tế thế giới phục hồi chậm, động thái chuẩn bị đổi chiều chính sách lãi suất USD của Fed khiến nhu cầu đầu tư vào vàng tăng cao. Về nguyên nhân trong nước, giá vàng miếng SJC tăng mạnh do ảnh hưởng bởi giá vàng quốc tế tăng và tâm lý của người dân khi thấy giá vàng quốc tế tăng liên tục.

Năm 2012, Ngân hàng Nhà nước ban hành Nghị định 24 với chủ trương “chống vàng hóa” nền kinh tế. Từ khi Nghị định 24 được ban hành, Công ty SJC không được sản xuất vàng miếng, Ngân hàng Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, thuê Công ty SJC gia công vàng miếng khi có nhu cầu, dưới sự giám sát của Ngân hàng Nhà nước.

Trả lời báo chí trước các ý kiến cho rằng cần sửa đổi cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng SJC, ông Đào Xuân Tuấn, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước cho hay trong tháng 1/2024, Ngân hàng Nhà nước sẽ trình báo cáo tổng kết Nghị định 24, trong đó có đề xuất sửa đổi, bổ sung một số cơ chế quản lý thị trường vàng để phù hợp với bối cảnh mới của thị trường.

Báo Người Quan Sát ngày 2/1 dẫn ý kiến của chuyên gia kinh tế độc lập Lê Bá Chí Nhân cho hay hầu như giá vàng tất cả các nước trên thế giới đều ngang nhau và liên thông với thị trường vàng New-York. Do độc quyền phân phối vàng miếng nên giá vàng SJC tại Việt Nam có những lúc bị đẩy lên và chênh lệch ít nhất khoảng 10 triệu đồng/lượng, có khi hơn 20 triệu đồng/lượng so với giá vàng thế giới.

Theo ông Nhân, do thị trường vàng tại Việt Nam chỉ có Ngân hàng Nhà nước quản lý về giá và cho phép đơn vị nào được xuất nhập khẩu vàng nên giá vàng bị đẩy lên hoặc hạ xuống không tuân theo quy luật thị trường.

Độc quyền phân phối vàng còn làm cho giá vàng bị đầu cơ thao túng, dẫn dắt giá vàng, gây thiệt hại cho người dân khi người dân không có sự lựa chọn nào khác để giao dịch vàng miếng ngoài thương hiệu SJC.

Nguyễn Minh