Sam Bankman-Fried, người sáng lập FTX, bị bắt ở Bahamas sau khi Hoa Kỳ yêu cầu

Sam Bankman-Fried 30 tuổi, Cựu Giám đốc Điều hành và cũng là người sáng lập  FTX, đã bị bắt tại Bahamas theo yêu cầu từ phía Hoa Kỳ vào Thứ Hai 12/12, một ngày trước khi anh ta phải làm chứng trước Quốc hội Hoa Kỳ quanh vấn đề FTX phá sản, theo Reuters đưa tin.

Sàn giao dịch tiền số FTX, do Sam Bankman-Fried (SBF) thành lập năm 2019 có trụ sở tại Bahamas, đã nhanh chóng trở thành sàn giao dịch tiền số đứng thứ 3 trên thế giới về lưu lượng giao dịch, có hơn 130 chi nhánh toàn cầu, với trên 1 triệu người sử dụng. Tuy nhiên, sàn này sau đó sụp đổ cực nhanh và nộp đơn phá sản theo Chương 11 ngày 11/11/2022, sau khi người dùng liên tục rút 6 tỷ trong 72 giờ và Binance từ chối trợ giúp như đã hứa.

SBF ngay sau đó trở thành tiêu điểm của giới quan sát, nhất là sau khi có hàng loạt những vấn đề nội bộ của FTX được công bố, đặc biệt là khoản lên đến 10 tỷ đô la tiền của khách hàng bị lén chuyển cho công ty Alameda Research cũng do chính SBF đứng sau. Thời điểm nộp đơn phá sản, hồ sơ cho biết FTX thâm hụt 8 tỷ USD.

SBF có thể bị dẫn độ về Hoa Kỳ với tội danh gian lận và rửa tiền

Bộ Tư pháp Bahamas cho biết họ đã bắt giữ SBF theo yêu cầu của Chính phủ Hoa Kỳ, theo cáo buộc được đệ trình lên Tòa án cấp quận phía Nam New York (SDNY). Như vậy có khả năng Hoa Kỳ sẽ đưa ra yêu cầu dẫn độ SBF tới Hoa Kỳ.

Theo hiệp ước dẫn độ giữa hai quốc gia, Hoa Kỳ được phép dẫn độ các bị cáo đang đối mặt với cáo buộc hình sự ở cả hai quốc gia. Nhưng quá trình này có thể mất thời gian, có thể lên đến hàng tuần, và đôi khi lâu hơn nếu bị cáo phản đối.

“Sáng sớm hôm nay, chính quyền Bahamas, theo yêu cầu của Chính phủ Hoa Kỳ, đã bắt giữ Sam Bankman-Fried theo một bản cáo trạng được niêm phong do SDNY đệ trình,” Luật sư Hoa Kỳ Damian Williams cho biết trong một tuyên bố. Ông viết rằng sau đó sẽ công bố chi tiết vụ việc.

Cảnh sát Bahamas cho biết trong một tuyên bố rằng SBF đã bị bắt tại khu chung cư sang trọng của mình ngay sau lúc 6:00 chiều hôm Thứ Hai (giờ Mỹ phía Đông).

Trong tuyên bố không đề cập đến các tội danh cụ thể, chỉ nói rằng SBF “bị bắt vì nhiều tội danh tài chính vi phạm luật pháp Hoa Kỳ, cũng như vi phạm luật pháp của Khối thịnh vượng chung Bahamas.”

SBF sẽ ra hầu tòa vào thứ Ba, cảnh sát Bahamian cho biết.

Tờ báo New York Times (NYT) đưa tin, SBF phải đối mặt với cáo buộc gian lận và rửa tiền. Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ đã ủy quyền riêng các khoản liên quan đến vi phạm luật chứng khoán của SBF, cơ quan quản lý cho biết hôm Thứ Hai.

SBF và luật sư Mark Cohen của anh đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận. Hãng luật Sullivan & Cromwell, FTX, John Ray III, và Binance cũng vậy.

SBF từng tuyên bố rằng anh ta không nghĩ mình phải chịu bất kỳ trách nhiệm hình sự nào. Bankman-Fried cho biết trong một cuộc phỏng vấn ngày 30/11 tại Hội nghị thượng đỉnh Dealbook của NYT “Tôi chưa bao giờ cố gắng thực hiện hành vi gian lận.”

SBF sẽ lỡ phiên điều trần trước Quốc hội

Vụ bắt giữ diễn ra khi SBF chuẩn bị đả kích các luật sư cũ của mình ở hãng luật Sullivan & Cromwell, giám đốc điều hành hiện tại của FTX John Ray III, và chủ nhân sàn sàn giao dịch đối thủ Binance Triệu Trường Bằng (CZ) tại một phiên điều trần của Quốc hội.

Theo một bản dự thảo lời khai của SBF mà Reuters đã xem, SBF dự định nói rằng anh ta đã bị các luật sư của Sullivan & Cromwell gây áp lực buộc phải đề cử ông Ray làm Giám đốc điều hành sau đợt rút tiền đột ngột của khách hàng. Và khi chỉ trong vòng vài phút, anh ta thay đổi quyết định và có lẽ đã nhận được tài trợ mới trị giá hàng tỷ đô la, nhưng anh ta được thông báo rằng đã quá muộn.

SBF giờ đây sẽ không thể làm chứng cho phiên điều trần này, theo Dân biểu Maxine Waters, người cho biết trong một tuyên bố rằng bà rất ngạc nhiên khi biết tin anh ta bị bắt. Lời chứng của ông Ray vẫn sẽ được tiến hành theo dự định.

Thị trường tiền số

Sụp đổ của FTX đã gây ra làn sóng chấn động trong thị trường tiền số vốn đã lao dốc trong năm nay. Một chuỗi khủng hoảng trong thị trường này đã hạ gục những người chơi quan trọng khác bao gồm Voyager Digital và Celsius Network.

Reuters đưa tin rằng một số công tố viên của Bộ Tư pháp (DOJ) tin rằng họ đã thu thập đủ bằng chứng trong cuộc điều tra đã lâu về Binance để buộc tội sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới này, cùng một số giám đốc điều hành hàng đầu.

Người phát ngôn của Binance nói với Reuters về bài tin đó: “Chúng tôi không có bất kỳ thông tin chi tiết nào về hoạt động bên trong của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ, và chúng tôi cũng sẽ không thích hợp để bình luận, nếu có.”

Hiện nay bitcoin ổn định ở mức 17.150 đô la. Nó đã giảm hơn 60% trong năm nay.

SBF hối hận

Trong thị trường tiền số, người ta quen gọi anh là “SBF”, một “cậu bé vàng” độc đáo được biết đến với mái tóc hoang dã, áo phông, và quần đùi, một hình ảnh biểu tượng của một thời bùng nổ ở thị trường này.

Từ khi FTX sụp đổ, SBF đã trả lời nhiều cuộc phỏng vấn trên phương tiện truyền thông, bày tỏ ân hận và xin lỗi về những sai lầm của mình, và tỏ ra thẳng thắn khi giải thích những gì đã xảy ra tại công ty.

Một số chuyên gia pháp lý cho rằng việc làm đó có thể cho phép các công tố viên dễ tìm và chỉ ra các chỗ mâu thuẫn, từ đó làm giảm uy tín và làm xấu hình ảnh của anh trước bồi thẩm đoàn trong phiên tòa.

Luật sư bào chữa hình sự và cựu công tố viên liên bang Renato Mariotti cho biết, “Việc bào chữa sẽ hoàn toàn bị đóng chết trong cái khung bởi những lời mà SBF tuyên bố trước đó, cũng như những câu trả lời thẳng thắn của SBF khi gặp phải câu hỏi rất khôn khéo trong các báo chí hoặc trên các mạng xã hội.”

Trong lời khai bằng văn bản, SBF đã lặp lại lời hối lỗi của mình: “Tôi muốn bắt đầu bằng cách tuyên bố chính thức, dưới lời thề: Tôi làm hỏng việc và xong đời rồi.”

Sau đó, SBF đưa ra giải thích về việc mọi thứ đã trở nên tồi tệ như thế nào tại FTX và quỹ phòng hộ Alameda Research của mình, đồng thời chỉ trích Sullivan & Cromwell và Ray cũng như đối thủ truyền kiếp Binance CZ vì hành động của họ khi FTX sụp đổ.

Áp lực

Khi nói về quyết định từ bỏ vai trò giám đốc điều hành của FTX và bổ nhiệm Ray, anh SBF cho biết anh đã bị áp lực phải làm như vậy bởi luật sư của hãng luật Sullivan & Cromwell và cố vấn chung của đơn vị của FTX tại Hoa Kỳ, người mà anh nói là cựu luật sư của một công ty luật.

SBF cho biết chưa đầy 10 phút sau khi ký vào văn bản vào lúc 4h30 sáng ngày 10/11 để bổ nhiệm Ray làm giám đốc điều hành của FTX, anh đã nhận được “đề nghị tài trợ tiềm năng trị giá hàng tỷ đô la.” Bankman-Fried cho biết anh ấy đã nói với cố vấn của mình hủy bỏ cuộc hẹn CEO vài phút sau đó nhưng được thông báo rằng đã quá muộn để làm như vậy.

SBF cho biết anh ta đã bị cắt khỏi hệ thống của FTX, và Ray đã không trả lời email đề nghị trợ giúp hoặc thông tin khác của anh ta.

SBF chia sẻ rằng vận may của FTX và Alameda của mình đã tiêu giảm nhanh chóng trong năm nay khi thị trường tiền số lao dốc trong bối cảnh lãi suất tăng.

Vào cuối năm 2021, anh cho biết Alameda có giá trị tài sản ròng hơn 50 tỷ đô la, và mức nợ có thể quản lý được. Điều đó trở nên không bền vững khi tài sản kỹ thuật số giảm sút.

“Năm ngoái, giá trị tài sản ròng của tôi được định giá là 20 tỷ đô la,” Bankman-Fried viết. “Lần cuối cùng tôi nhìn thấy, tôi tin rằng tài khoản ngân hàng của tôi có khoảng 100.000 đô la trong đó.”