Tòa án bác quyền “không giới hạn” của ông Trump trong việc áp đặt thuế quan toàn cầu

Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ hôm thứ Tư (28/5) phán quyết rằng Tổng thống Donald Trump đã vượt quá thẩm quyền trong việc áp đặt thuế quan theo Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA).

“Hiến pháp trao cho Quốc hội đặc quyền ‘áp đặt và thu thuế, phí, thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt’, cũng như ‘quy định thương mại với các quốc gia nước ngoài’. Vấn đề đặt ra trong hai vụ kiện trước tòa là liệu Đạo luật IEEPA năm 1977 có trao quyền cho Tổng thống áp đặt các mức thuế quan không giới hạn đối với hàng hóa từ hầu hết các quốc gia trên thế giới hay không”, tòa án nêu quan điểm.

“Tòa án không diễn giải IEEPA trao quyền vô giới hạn như vậy [cho Tổng thống] và do đó hủy bỏ các mức thuế quan bị thách thức được áp đặt theo luật này”, phán quyết của tòa tiếp tục.

Ba thẩm phán đưa ra phán quyết nêu trên do cựu Tổng thống Ronald Reagan, cựu Tổng thống Barack Obama và chính Tổng thống Trump bổ nhiệm.

Theo Reuters, chính quyền Trump đã kháng cáo phán quyết nêu trên của Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ. 

Hội đồng xét xử ba thẩm phán không mất nhiều thời gian để đưa ra quyết định, bỏ qua các yêu cầu sơ bộ của nguyên đơn về biện pháp khẩn cấp tạm thời để đi thẳng vào trọng tâm vụ việc, hủy bỏ các mức thuế quan và cấm thực thi chúng vĩnh viễn.

“Tòa án cho rằng, vì các lý do nêu trên, IEEPA không cho phép áp dụng bất kỳ Lệnh Thuế quan Toàn cầu, Trả đũa hoặc Buôn lậu nào. Các Lệnh Thuế quan Toàn cầu và Trả đũa vượt quá mọi quyền hạn được IEEPA trao cho Tổng thống trong việc điều chỉnh nhập khẩu thông qua thuế quan. Các Lệnh Thuế quan Buôn lậu không hợp lệ vì chúng không giải quyết được các mối đe dọa được nêu trong những lệnh đó”, Hội đồng xét xử viết trong phán quyết.

Chính quyền Trump có thể kháng cáo phán quyết này lên Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, nhưng trong thời gian chờ đợi, sẽ có sự không chắc chắn về việc hàng hóa nào có thể phải chịu thuế quan và cách chính quyền sẽ phản ứng.

Nhà Trắng tuyên bố với Fox Business rằng chính quyền Trump cam kết sử dụng mọi cấp độ quyền hành pháp để khôi phục sự vĩ đại của nước Mỹ.

“Việc các quốc gia nước ngoài đối xử không công bằng với Hoa Kỳ đã thúc đẩy thâm hụt thương mại lịch sử và dai dẳng của nước Mỹ. Những thâm hụt này đã tạo ra một tình trạng khẩn cấp quốc gia, gây tổn hại đến các cộng đồng Mỹ, bỏ rơi người lao động của chúng ta và làm suy yếu nền tảng công nghiệp quốc phòng – những sự thật mà tòa án không thể bác bỏ”, phát ngôn viên Nhà Trắng Kush Desai tuyên bố.

“Các thẩm phán không qua bầu cử không phải là những người được phép quyết định cách giải quyết một tình trạng khẩn cấp quốc gia. Tổng thống Trump cam kết đặt nước Mỹ lên Trên hết, và chính quyền quyết tâm sử dụng mọi đòn bẩy quyền hành pháp để giải quyết cuộc khủng hoảng này và khôi phục sự vĩ đại của nước Mỹ”, ông Desai tiếp tục.

Tổng thống Trump đã công bố kế hoạch thuế quan đối ứng được mong đợi từ lâu vào ngày 2/4 mà ông gọi là “Ngày Giải phóng”. Ông công bố các mức thuế quan tùy chỉnh đối với hàng chục quốc gia nhằm đạt được sự cân bằng thương mại, đồng thời áp đặt mức thuế quan cơ bản 10% đối với tất cả các quốc gia, để đối phó với những gì ông cho là hàng thập kỷ các quốc gia nước ngoài dựng lên các rào cản thương mại đối với hàng hóa Mỹ.

Ông Trump sau đó đã hoãn thuế quan đối ứng với hầu hết các nước trong 90 ngày và chỉ giữa lại mức thuế quan cơ bản 10%. Nhà Trắng hiện tại đang đàm phán thỏa thuận thương mại song phương với hàng chục quốc gia, bao gồm cả Trung Quốc. Cho đến nay, Hoa Kỳ đã chính thức công bố một thỏa thuận thương mại với Vương Quốc Anh.