Bộ Ngoại giao Mỹ lên án ĐCSTQ hỗ trợ Nga truyền bá tin giả

Hôm thứ Hai (2/5), Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa ra tuyên bố lên án giới chức Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cũng như hệ thống truyền thông của họ thường xuyên khuếch đại các thuyết âm mưu và thông tin sai lệch về tình hình cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine.

Tuyên bố chỉ rõ cách truyền tin khuếch đại đó nhằm biện minh cho cuộc chiến vô cớ và phi lý của Tổng thống Nga Putin chống lại Ukraine, đồng thời nhằm đánh vào niềm tin đối với Mỹ và đồng minh, các thể chế dân chủ và tổ chức truyền thông độc lập.

Tuyên bố cũng nêu rằng truyền thông Trung Quốc và ĐCSTQ cũng như các nhà ngoại giao “sói chiến” của Trung Quốc đã sử dụng các nền tảng mạng xã hội để truyền tải ra thế giới quan điểm thiên vị cho Điện Kremlin bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau. Trong khi đó ở bên trong Trung Quốc, các thực thể được nhà nước Trung Quốc hậu thuẫn đã “kiểm duyệt các thông tin đáng tin cậy về hành động tàn bạo của quân Nga ở Ukraine” đồng thời “đổ lỗi cho NATO và Mỹ về sự lựa chọn chiến tranh tàn bạo của ông Putin”.

“Kiểu ‘trung lập thân Nga” của ĐCSTQ né tránh thể hiện rõ xu hướng tán thành hay phản đối một cách công khai rõ ràng đối với hành động xâm lược của Nga tại Ukraine, đồng thời luôn nhấn mạnh Bắc Kinh là bên trung lập tôn trọng “chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các bên liên quan“, nhưng các tổ chức truyền thông và quan chức ĐCSTQ lại thể hiện ủng hộ đối với Nga bằng cách khuếch đại một cách phi lý thông điệp của Moscow.

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nêu chi tiết cách ĐCSTQ khuếch đại tuyên truyền của Nga. Sau đây là một số ý vắn tắt trong tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ liên quan việc thúc đẩy thông tin sai lệch của ĐCSTQ về cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine:

Thao túng thông tin về Ukraine

– Truyền thông Trung Quốc và ĐCSTQ cung cấp thông tin và tuyên bố chưa được xác minh từ các tổ chức truyền thông và quan chức nhà nước Nga. Đến lượt mình, truyền thông nhà nước Nga lại trích dẫn từ các tổ chức truyền thông Trung Quốc để mô tả lập trường của Nga là được sự ủng hộ rộng rãi.

– Truyền thông Trung Quốc và ĐCSTQ tích cực đưa tin sai sự thật của Nga, đồng thời kiểm duyệt và biên tập thông tin từ các quan chức và tổ chức truyền thông độc lập của Mỹ và các nền dân chủ khác, cũng như những tiếng nói chỉ trích ở Trung Quốc đối với cuộc chiến Nga-Ukraine và những hành động tàn bạo của quân đội Nga.

– Các nhà ngoại giao “sói chiến” của ĐCSTQ thúc đẩy câu chuyện Điện Kremlin bằng cách khuếch đại và đăng lại nội dung từ các tổ chức truyền thông bên lề và những người có ảnh hưởng chống NATO và chống Mỹ phù hợp với câu chuyện của Bắc Kinh. Những nội dung này thường xuất hiện trong các bài tuyên truyền của Trung Quốc, ĐCSTQ và Điện Kremlin.

Những mốc thời gian:

Tháng 2/2022: Trước và giai đoạn đầu cuộc chiến xâm lược của Nga đối với Ukraine

Ngay trước cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine vào ngày 24/2/2022, các tổ chức truyền thông và quan chức ĐCSTQ đã chỉ ra thất bại của “tin tức giả” và “khủng bố thông tin” mà  Mỹ và đồng minh đưa tin về cuộc chiến của Nga sắp xảy ra, điều này lặp lại những tuyên bố trước đó của Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và phát ngôn viên Maria Zakharova Bộ Ngoại giao Nga.

Các tổ chức truyền thông Trung Quốc và quan chức ĐCSTQ rõ ràng đã từ chối gọi cuộc xâm lược vô cớ của Nga vào Ukraine là “chiến tranh”, thay vào đó gọi là “cuộc khủng hoảng” hoặc sử dụng thuật ngữ của Điện Kremlin gọi là “hoạt động quân sự đặc biệt”…

Tháng 3/2022: Khuếch đại nghiêm trọng tuyên bố của Điện Kremlin về phòng thí nghiệm chiến tranh sinh học do Mỹ tài trợ

Vào ngày 8/3 phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên bắt đầu khuếch đại thông tin sai lệch của Nga về cáo buộc của Nga rằng Mỹ tài trợ cho một phòng thí nghiệm vũ khí sinh học của Ukraine, bao gồm cả việc trực tiếp khuếch đại thông tin sai lệch của nhà văn tự do Diliana Gaitanjiyeva viết cho các hãng truyền thông thân Điện Kremlin bị Mỹ trừng phạt là South Front và News Front.

Những cáo buộc bịa đặt đó dựa trên những thông điệp cơ hội từ Nga và Trung Quốc đã diễn ra nhiều năm. Theo một đối tác nghiên cứu của GEC, việc ĐCSTQ khuếch đại thông tin sai lệch về phòng thí nghiệm vũ khí sinh học của Mỹ ở Ukraine cuối cùng đã trở thành một trong những chiến dịch thông tin sai lệch lớn nhất mà ĐCSTQ phát động kể từ năm 2018 với việc truyền bá thông điệp trên khắp thế giới bằng nhiều ngôn ngữ.

Tháng 4/2022: Phủ nhận trách nhiệm của Nga về thảm sát tại Bucha

Sau khi Ukraine cáo buộc Nga về tội ác chiến tranh đối với dân thường ở Bucha (gần Kyiv), chính quyền ĐCSTQ đã kiểm soát thông tin và thảo luận về chủ đề này tại Trung Quốc, dù các quan chức ĐCSTQ yêu cầu một cuộc điều tra nhưng không thừa nhận những người lật lại bằng chứng mà phía Nga phủ nhận.

Vào ngày 3/4 Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố rằng “đoạn video từ Bucha là khiêu khích… được dàn dựng bởi Kyiv”. Sau tuyên bố của Nga, Chính phủ Trung Quốc và các tổ chức truyền thông do ĐCSTQ hậu thuẫn đã khuếch đại các thuyết âm mưu của Nga rằng Mỹ và Ukraine có thể đã ngụy tạo bằng chứng về hành vi tàn bạo, thậm chí các quan chức ĐCSTQ kêu gọi “các bên không chính trị hóa và buộc tội vô căn cứ”.

Tháng 4/2022: Quy trách nhiệm cho Ukraine trong vụ đánh bom tại Kramatorsk

Vào ngày 8/4, một tên lửa đạn đạo Tochka-U đã tấn công nhà ga chính ở thành phố Kramatorsk – Ukraine giết chết hơn 50 người (trong đó có 5 trẻ em) và làm bị thương hàng trăm người khác, nhưng quan chức và truyền thông ĐCSTQ tránh quy trách nhiệm cho Nga nhắm mục tiêu dân sự tấn công. Dù bằng chứng cho thấy trước đó, Nga đã triển khai vũ khí đạn đạo Tochka-U này, nhưng Bộ Ngoại giao Nga đã phủ nhận trách nhiệm về vụ tấn công, nói rằng chỉ có Ukraine được biết là đã sử dụng tên lửa này. 

Cũng như vụ thảm sát Bucha, các quan chức ĐCSTQ đã phản hồi vụ đánh bom Kramatorsk bằng cách kêu gọi một cuộc điều tra đầy đủ, nhấn mạnh “các bên tránh chính trị hóa và những cáo buộc vô căn cứ”. Truyền thông ĐCSTQ và Tổng lãnh sự Tiết Kiếm (Xue Jian) của Trung Quốc trú tại Osaka Nhật Bản thậm chí đã tweet lại một thuyết âm mưu của Nga vu khống rằng Ukraine chịu trách nhiệm cho vụ đánh bom thường dân của họ ở Kramatorsk.