Bộ trưởng Y tế Mỹ có cuộc gặp lịch sử với Tổng thống Đài Loan

Bộ trưởng Y tế và Dân sinh Mỹ Alex Azar vào sáng thứ Hai (10/8) đã gặp trực tiếp Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn tại văn phòng tổng thống ở thủ đô Đài Bắc. Ông Azar đã bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ dành cho Đài Loan.

Phát biểu trong cuộc họp báo chung với bà Thái, ông Azar cho hay: “Thật là vinh hạnh khi được ở đây để truyền tải thông điệp về sự ủng hộ mạnh mẽ và tình hữu nghị từ Tổng thống Trump gửi tới Đài Loan”.

Trích dẫn từ phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hồi tháng Năm chúc mừng bà Thái đắc cử nhiệm kỳ hai, ông Azar nói: “Sự dũng cảm và tầm nhìn của Tổng thống Thái trong việc lãnh đạo nền dân chủ năng động Đài Loan là nguồn cảm hứng cho khu vực này và toàn thế giới”.

Bộ trưởng Y tế Mỹ cho biết: “Sự tập trung đặc biệt của cả cuộc thảo luận của tôi với Tổng thống Thái và chuyến thăm Đài Loan lần này là nhấn mạnh đến sự thành công của Đài Loan trong cuộc chiến COVID-19, và sự hợp tác với Mỹ để ngăn chặn, phát hiện và ứng phó với các mối đe dọa sức khỏe”.

Đài Loan thời gian qua đã nhận được sự tán dương của quốc tế cho sự thành công của họ trong việc kiểm soát virus corona Vũ Hán. Tính đến ngày 9/8, Đài Loan có 480 ca COVID-19 và 7 trường hợp tử vong, bất chấp hòn đảo dân chủ này chỉ cách Trung Quốc đại lục 81 dặm.

“Sự ứng phó của Đài Loan với COVID-19 đã đang là một trong những cách thành công nhất thế giới. Thành công này là nhờ vào bản chất cởi mở, minh bạch và dân chủ của xã hội và văn hóa Đài Loan”, ông Azar nói.

Bộ trưởng Y tế Mỹ cũng khen ngợi Đài Loan vì “đã mở rộng vòng tay giúp đỡ” Mỹ và các nước khác thông qua việc tiếp tục gửi thiết bị bảo hộ cá nhân mà họ đã gửi đi từ những giai đoạn đầu dịch bệnh.

“Tôi mong chờ sử dụng chuyến thăm này để truyền đạt sự ngưỡng mộ của tôi đối với Đài Loan và để học hỏi về cách thức mà các giá trị dân chủ cùng chia sẻ của chúng ta đã tạo động lực cho sự thành công về [xử lý vấn đề] sức khỏe”, ông Azar nói.

Ông Azar nhân dịp này đã gửi lời chia buồn tới nhân dân Đài Loan khi cựu Tổng thống Đài Loan Lý Đăng Huy vừa qua đời. Ông Lý được biết đến là tổng thống dân cử đầu tiên của quốc gia Đài Loan dân chủ.

Trong khi đó, phát biểu tại buổi họp báo chung với Bộ trưởng Y tế Mỹ, Tổng thống Thái Anh Văn tiếp tục lên án Bắc Kinh ngăn chặn Đài Loan tham gia vào Hội đồng Y tế Thế giới (WHA) – cơ quan ra quyết định của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

“Tôi muốn khẳng định lại rằng những cân nhắc chính trị không bao giờ nên được đặt lên trên các quyền hạn về sức khỏe. Quyết định cấm Đài Loan tham gia vào WHA là vi phạm quyền phổ quát này”, bà Thái nói.

Tổng thống Thái Anh Văn hoan nghênh Bộ trưởng Azar và phái đoàn Mỹ tới thăm Đài Loan. Bà cho biết chuyến thăm này của các quan chức cấp cao Mỹ sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về cách tiếp cận của Đài Loan trong việc kiểm soát đại dịch virus corona Vũ Hán.

“Chuyến thăm này cũng đem đến cho chúng tôi cơ hội để trao đổi trực tiếp về các vấn đề quan trọng đối với cả hai phía và tìm ra hướng đi cho sự hợp tác trong tương lai”, bà Thái nói.

Tổng thống Đài Loan cũng bày tỏ sự lạc quan về nỗ lực chung Mỹ – Đài Loan nhằm bào chế và sản xuất vắc-xin, thuốc đặc trị virus corona Vũ Hán. Hai bên đã thông báo sự hợp tác chung này từ ngày 18 tháng 3.

“Tôi tin rằng thông qua những nỗ lực chung, chúng ta sẽ thấy nhiều đột phá và trái ngọt hơn nữa về sự hợp tác không chỉ trong lĩnh vực ngăn chặn đại dịch, mà còn trên tất cả các mặt trận để từ đó chúng ta có thể cống hiến chung cho sự phát triển hòa bình bền vững tại khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương”, bà Thái kết luận.

Theo Taiwan News, trong cuộc gặp với bà Thái, Bộ trưởng Azar dường như đã gọi nhầm Tổng thống Thái (President Tsai) là Tổng thống Tập (President Xi).

Quốc Dân Đảng đối lập sau đó đã lên tiếng phản đối ông Azar, cho rằng Bộ trưởng Y tế Mỹ đã bắt đầu bài phát biểu của ông bằng cách gọi bà Thái là “Tổng thống Tập”. Quốc Dân Đảng thúc giục Văn phòng tổng thống Đài Loan phải gửi phản đối chính thức tới Mỹ để “làm rõ rằng tổng thống của Cộng hòa Trung Hoa có tên là Thái (Tsai), không phải Tập (Xi)”.

Taiwan News căn cứ vào đoạn video phát sóng trực tiếp phát biểu của ông Azar, cho biết ông Azar đầu tiên có nói “Tổng thống Thái” (President Tsai) là “presidency”, nhưng sau đó ông đã chỉnh sửa lại.

Theo đoạn chép lại nội dung phát biểu của ông Azar do Viện Mỹ tại Đài Loan (AIT) – Đại sứ quán danh nghĩa của Mỹ tại Đài Loan cung cấp, ông Azar gọi bà Thái là “Tổng thống Thái” (President Tsai [ts-eye]).

Theo Thông tấn xã Đài Loan (CNA), ông Azar cũng đã lên lịch gặp Bộ trưởng Y tế và Phúc lợi Đài Loan Chen Shih-chung và tới thăm Trung tâm Chỉ huy Đại dịch Trung ương Đài Loan – cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm xử lý đại dịch virus corona Vũ Hán.

Ngoài ra, ông Azar cũng sẽ tham dự vào một buổi lễ ký kết bản ghi nhớ hiểu biết chung giữa AIT và Văn phòng Đại diện Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc (TECRO) – Đại sứ quán danh nghĩa của Đài Loan tại Mỹ.

Trung Quốc chưa chính thức lên tiếng về cuộc gặp mặt trực tiếp giữa Bộ trưởng Y tế Mỹ và Tổng thống Đài Loan. Nhưng, theo Reuters, sáng 10/8, Bắc Kinh đã điều động một số chiến đấu cơ bay qua đường trung tâm của Eo biển Đài Loan.

Không lực Đài Loan cho biết Trung Quốc đã điều chiến đấu cơ J-11 và J-10 bay trên tuyến biên giới nhạy cảm giữa Đài Loan và Đại lục tại Eo biển Đài Loan vào khoảng 9 giờ sáng ngày 10/8 (1 giờ GMT), thời gian ngắn trước khi ông Azar gặp Tổng thống Thái Anh Văn.

Theo Reuters, đây mới chỉ là lần thứ ba từ năm 2016, chiến đấu cơ của Trung Quốc bay qua đường trung tâm nhạy cảm tại Eo biển Đài Loan.

Đức Thiện

Xem thêm: