Các chủ đề chính trong cuộc họp giữa phái đoàn Mỹ và ông Putin

Ngày thứ Ba (2/12), đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và con rể cựu Tổng thống Trump – Jared Kushner – đã có mặt tại Moscow để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin nhằm thảo luận cách chấm dứt chiến tranh Nga–Ukraine. Trước đó, Mỹ và Ukraine đã tiến hành nhiều vòng đàm phán và hoàn thiện khung hòa bình cho Ukraine.

Video do hãng tin TASS của Nga công bố cho thấy, đại diện Điện Kremlin Kirill Dmitriev tại trung tâm Moscow tiếp đón ông Witkoff và ông Kushner. 3 người được ghi hình đi bộ gần Quảng trường Đỏ bước vào Điện Kremlin.

Sau phần chào hỏi, hai bên bước vào cuộc họp kín. Phái đoàn Nga tham dự cuộc họp ngoài ông Putin còn có cố vấn đối ngoại Yuri Ushakov và đặc phái viên kinh tế Kirill Dmitriev.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov trước đó nói rằng cuộc họp “không giới hạn thời gian – cần đàm phán bao lâu sẽ kéo dài bấy lâu”.

Cuộc họp mang tính xây dựng nhưng chưa đạt được phương án thỏa hiệp

Sau gần 5 giờ họp, đặc phái viên kinh tế Dmitriev thông báo rằng cuộc gặp “rất hiệu quả”,

Cố vấn đối ngoại Ushakov mô tả đây là cuộc thảo luận “mang tính xây dựng, rất hữu ích và có nội dung thực chất”, nhưng thừa nhận “vẫn còn rất nhiều việc phải làm”.

Ông Ushakov nói với báo chí Nga rằng hiện vẫn chưa có phương án thỏa hiệp về vấn đề Ukraine. Một số đề xuất của Mỹ “cơ bản có thể chấp nhận được” đối với Nga nhưng cần tiếp tục thảo luận; một số khác thì không thể chấp nhận.

Ông còn cho biết hai bên không bàn tới các câu chữ hay giải pháp cụ thể mà tập trung vào bản chất vấn đề. Cụ thể:

• Tổng thống Putin cho biết Moskva có thể đồng ý với một số điểm trong kế hoạch của Mỹ về Ukraine, nhưng một số điểm khác vấp phải chỉ trích từ phía Nga.

• Vấn đề lãnh thổ của Ukraine đã được đưa ra thảo luận trong cuộc họp.

• Tại cuộc gặp, ông Putin đã đánh giá các “hành động mang tính phá hoại” mà Nga thấy từ phía châu Âu liên quan đến tiến trình giải quyết xung đột.

• Moskva đã nhận thêm 4 tài liệu ngoài bản kế hoạch 28 điểm do Tổng thống Trump đề xuất về giải quyết vấn đề Ukraine. Hai bên đã thảo luận triển vọng đạt được một thỏa thuận hòa bình dài hạn và thống nhất tiếp tục làm việc ở cấp trợ lý.

• Đại diện Tổng thống Mỹ chuyển tới ông Putin lời chào và lời chúc tốt đẹp từ ông Trump.

• Ông Putin gửi lời chào hữu nghị và một số “tín hiệu chính trị quan trọng” tới ông Trump thông qua ông Witkoff, và những người tham dự đã ghi nhận các tín hiệu đó.

• Khả năng diễn ra gặp mặt trực tiếp giữa ông Putin và ông Trump sẽ phụ thuộc vào mức tiến triển đạt được trong quá trình giải quyết xung đột.

• Hai bên nhấn mạnh rằng Moskva và Washington cần thể hiện mong muốn thực sự thúc đẩy hợp tác kinh tế.

Theo truyền thông Nga, phái đoàn Mỹ đã rời Điện Kremlin và hiện ở Đại sứ quán Mỹ tại Moscow.

Nói về ấn tượng của mình về cuộc gặp, ông Ushakov cho rằng “một số đề xuất của Mỹ trông khá hợp lý, có thể tiếp tục thảo luận”. Ông cho biết tất cả tài liệu do phía Mỹ đề xuất đều liên quan đến một giải pháp hòa bình dài hạn cho khủng hoảng Ukraine.

Ông nói thêm: “Khi các đồng nghiệp (phái đoàn Mỹ) trở về nước, họ sẽ thảo luận các vấn đề đã được đề cập hôm nay. Sau đó, theo tôi, họ sẽ liên hệ với chúng tôi qua điện thoại và chúng tôi sẽ tiếp tục trao đổi”.

Ông không thể xác nhận liệu phía Mỹ có tới Kiev sau cuộc họp hay không. “Theo tôi được biết, các đồng nghiệp Mỹ hiện đã đến đại sứ quán, sau đó họ sẽ về Washington… Họ không hứa rằng sẽ đến Kiev, họ nói sẽ trở về Washington.”

Ông Trump: Mỹ “đang nỗ lực giải quyết vấn đề này”

Trong cuộc họp nội các cùng ngày tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump chỉ đề cập ngắn gọn đến chiến tranh Nga–Ukraine, nói rằng Mỹ “đang nỗ lực giải quyết vấn đề này”.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio giải thích với báo chí: “Xung đột vẫn tiếp diễn và Tổng thống đang cố gắng chấm dứt nó”. Ông cho rằng ông Trump là “nhà lãnh đạo duy nhất trên thế giới có thể giúp thúc đẩy” tiến trình hòa bình ở Ukraine.

“Đó là lý do chúng tôi đang làm điều này. Vì vậy, khi chúng ta đang nói chuyện đây, ông Steve Witkoff đang ở Moscow để tìm lối thoát cho cuộc xung đột,” ông Rubio nói.

Chuyến đi lần này của ông Witkoff tới Nga là chuyến thứ 6 trong năm nay. Đặc phái viên của ông Trump đã đến Moscow hôm 11/2 và 13/3; trong tháng Tư, ông đến Nga 2 lần: hôm 11/4 gặp ông Putin tại Saint Petersburg và ngày 25/4 tại Moscow. Tất cả các cuộc tiếp xúc này đều liên quan đến vấn đề Ukraine. Lần gần nhất họ gặp nhau là ngày 6/8. Khi đó, Điện Kremlin cho biết chuyến thăm của ông Witkoff mang lại hiệu quả.

Ông Zelensky: “Hiện nay khả năng kết thúc chiến tranh cao hơn bao giờ hết”

Khi phái đoàn Mỹ gặp ông Putin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky – đang ở Ireland – tuyên bố rằng hiện nay khả năng chấm dứt cuộc chiến toàn diện do Nga phát động “lớn hơn bất kỳ thời điểm nào trước đây”. Ông gọi tình hình ngoại giao hiện nay là “một trong những khoảnh khắc vừa thách thức nhất vừa lạc quan nhất”.

Ông Zelensky cho biết đang chờ kết quả từ cuộc gặp Mỹ–Nga. Sau khi hai bên họp tại Moscow, Ukraine sẽ nhận được một số tín hiệu.

Nếu các tín hiệu đó “công bằng đối với các đối tác của Ukraine”, thì Kiev có thể sẽ sớm gặp phái đoàn Mỹ — còn gặp ở cấp độ nào thì “tùy thuộc vào tín hiệu nhận được”.

“Tôi đã sẵn sàng tiếp nhận mọi tín hiệu, sẵn sàng gặp Tổng thống Trump. Tất cả phụ thuộc vào cuộc họp hôm nay,” ông nói.

Trước cuộc họp, Nga nhắc lại: Hòa đàm phải giải quyết “các nguyên nhân gốc rễ”

Vài giờ trước cuộc gặp quan trọng với Mỹ, Điện Kremlin nhắc lại rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải giải quyết “nguyên nhân gốc rễ” khiến Nga phát động cuộc chiến. Ông Putin nhiều lần khẳng định không cho phép Ukraine gia nhập NATO và phản đối NATO mở rộng về phía đông.

Theo TASS, người phát ngôn Peskov ca ngợi nỗ lực trung gian của chính quyền Trump là “rất hiệu quả”. Ông Putin dự kiến sẽ thảo luận về khung hòa bình đã được Mỹ và Ukraine hoàn thiện qua nhiều vòng đàm phán.

Trước cuộc gặp, ông cũng cáo buộc các đồng minh châu Âu của Ukraine phá hoại nỗ lực hòa bình do Mỹ dẫn dắt bằng việc đưa ra những đề xuất mà ông nói là “Moscow hoàn toàn không thể chấp nhận”.

• EU từ từ lịch sự bóp chết kế hoạch hòa bình 28 điểm của ông Trump – The Guardian

Tổng thư ký NATO Mark Rutte hôm thứ Ba tại Brussels tuyên bố rằng các cuộc đàm phán Nga–Mỹ về việc kết thúc chiến tranh “sẽ không thể đưa ra các quyết định đơn phương về tương lai của NATO”.

Ông khẳng định: “Những phần liên quan đến NATO trong bất kỳ thỏa thuận nào nhằm chấm dứt chiến tranh Ukraine sẽ được xử lý riêng, và đương nhiên sẽ tính đến lập trường của NATO”. Tuy nhiên, ông Rutte từ chối xác nhận có kênh đàm phán riêng nào khác hay không, chỉ nói rằng ông đang “phối hợp chặt chẽ” với Mỹ.