Canada khởi động chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, nhắm vào “kẻ phá rối” Trung Quốc

Canada đã công bố chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương được chờ đợi từ lâu vào Chủ Nhật (27/11), cam kết sẽ cung cấp nhiều nguồn lực hơn để đối phó với “kẻ phá rối” Trung Quốc, đồng thời hợp tác với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới về các vấn đề thương mại và biến đổi khí hậu.

Tài liệu dài 26 trang hoạch định khoản chi 2,6 tỷ đô la Canada (1,9 tỷ USD), bao gồm tăng cường sự hiện diện quân sự và an ninh mạng của Canada trong khu vực, đồng thời thắt chặt các quy tắc đầu tư nước ngoài để bảo vệ tài sản trí tuệ và ngăn chặn các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc chiếm đoạt nguồn cung cấp khoáng sản quan trọng.

Kế hoạch chi tiết là tăng cường mối quan hệ với một khu vực đang phát triển nhanh gồm 40 quốc gia chiếm gần 50.000 tỷ đô la Canada trong hoạt động kinh tế. Nhưng trọng tâm là Trung Quốc, quốc gia được nhắc đến hơn 50 lần, vào thời điểm quan hệ song phương đang lạnh nhạt.

“Trung Quốc là một cường quốc toàn cầu ngày càng gây rối”, chiến lược cho biết. “Trung Quốc đang tìm cách định hình trật tự quốc tế thành một môi trường dễ dãi hơn cho các lợi ích và giá trị ngày càng xa rời chúng ta.”

Chính phủ Đảng Tự do của Thủ tướng Justin Trudeau muốn đa dạng hóa các mối quan hệ thương mại và kinh tế đang phụ thuộc quá nhiều vào Hoa Kỳ. Dữ liệu chính thức tháng 9 cho thấy thương mại song phương với Trung Quốc chiếm dưới 7% trong tổng số, so với 68% của Hoa Kỳ.

Chiến lược nhấn mạnh “sự can thiệp của nước ngoài” và việc leo thang ép buộc của Bắc Kinh đối với các quốc gia khác.

“Cách tiếp cận của chúng tôi… được định hình bởi sự đánh giá thực tế và rõ ràng về Trung Quốc ngày nay. Trong những lĩnh vực có bất đồng sâu sắc, chúng tôi sẽ thách thức Trung Quốc,” chiến lược viết.

Căng thẳng tăng cao giữa Canada và Trung Quốc vào cuối năm 2018, sau khi cảnh sát Canada bắt giữ giám đốc điều hành của Mạnh Vãn Châu của Huawei Technologies. Bắc Kinh sau đó đã bắt giữ hai người Canada với cáo buộc gián điệp. Cả ba người đã được thả vào năm ngoái, nhưng mối quan hệ đôi bên vẫn còn căng thẳng.

• Ông Tập phàn nàn ông Trudeau tiết lộ thông tin với truyền thông

Đầu tháng này, Canada đã ra lệnh cho 3 công ty Trung Quốc thoái vốn đầu tư vào ngành khai thác khoáng sản quan trọng của Canada, với lý do an ninh quốc gia.

Tài liệu, trong một phần đề cập đến Trung Quốc, cho biết Ottawa sẽ xem xét và cập nhật luật cho phép họ hành động “một cách dứt khoát khi các khoản đầu tư từ các doanh nghiệp nhà nước và các thực thể nước ngoài khác đe dọa an ninh quốc gia của chúng ta, bao gồm cả chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng của chúng ta.”

Tài liệu đã công nhận những cơ hội quan trọng cho các nhà xuất khẩu Canada và cho biết hợp tác với Bắc Kinh là cần thiết để giải quyết một số “áp lực hiện hữu của thế giới”, bao gồm biến đổi khí hậu, sức khỏe toàn cầu và phổ biến hạt nhân.

Goldy Hyder, Giám đốc điều hành của Hội đồng Kinh doanh Canada, cho biết điều quan trọng là Chính phủ phải biến “khát vọng thành hành động và hành động thành thành tựu”.

Tài liệu cho biết Canada sẽ tăng cường sự hiện diện của hải quân trong khu vực và “tăng cường sự tham gia của quân đội và năng lực tình báo của chúng tôi như một phương tiện để giảm thiểu hành vi cưỡng chế và các mối đe dọa đối với an ninh khu vực.”

Canada thuộc Nhóm Bảy quốc gia (G7) công nghiệp hóa lớn, muốn có các biện pháp quan trọng để đáp trả các vụ phóng tên lửa của Triều Tiên.

Tài liệu cho biết Ottawa đang tham gia vào khu vực với các đối tác như Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu.

Canada vẫn cần tiếp tục nói chuyện với các quốc gia mà họ có những bất đồng cơ bản, nhưng không nêu tên.