Chính quyền Trump hạn chế hoạt động của các nhà ngoại giao Trung Quốc tại Mỹ

Các quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Tư (16/10) đã phát đi thông báo cho biết các nhà ngoại giao Trung Quốc tại Mỹ từ bây giờ phải thông báo trước với giới chức Mỹ bất kỳ cuộc gặp nào với các quan chức bang, địa phương, cũng như các viện giáo dục và nghiên cứu.

Trao đổi với báo giới trong một cuộc họp báo ngắn qua điện thoại hôm 16/10, các quan chức Bộ Ngoại Mỹ nói rằng động thái mới nhất này của chính quyền Trump là nỗ lực để “thêm [biện pháp] đối ứng” với những gì mà các nhà ngoại giao Mỹ đang bị đối xử tại Trung Quốc.

Các quan chức Bộ Ngoại giao nhấn mạnh rằng họ đã làm việc về vấn đề này một thời gian và nó không liên quan trực tiếp với bất kỳ phần nào khác trong mối quan hệ Mỹ – Trung Quốc vốn đang bị xói mòn bởi cuộc thương chiến kéo dài hơn 15 tháng qua.

Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ nói trong cuộc họp báo: “Hành động này là để đáp trả những gì chính phủ PRC (Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa) làm để hạn chế sự tương tác mà các nhà ngoại giao của chúng tôi có thể có với các bên liên quan tại Trung Quốc.”

Vị quan chức nêu trên nói rằng các nhà ngoại giao Mỹ tại Trung Quốc không chỉ phải thông báo cho chính phủ ở đó về các cuộc gặp họ lên kế hoạch thực hiện với người dân và quan chức Trung Quốc, mà họ còn phải xin phép trước.

“Tất nhiên, là nhà ngoại giao công việc của chúng tôi là để cải thiện hiểu biết lẫn nhau, và để làm được điều đó tất nhiên chúng tôi cần phải tiếp cận một phạm vi rộng lớn những người liên quan tại các nước mà chúng tôi được giao nhiệm vụ. Thật không may, tại Trung Quốc, các nhà ngoại giao Mỹ không được tự do tiếp cận những nhân vật quan trọng đối với chúng tôi để thực hiện công việc của mình ở đó. Trong đó bao gồm các quan chức địa phương và cấp tỉnh, các học viện và viện nghiên cứu v.v…” vị quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ nói.

“Ngược lại, các nhà ngoại giao Trung Quốc làm việc tại Mỹ, tất nhiên, có thể tận dụng lợi thế của xã hội mở của chúng ta để gặp gỡ với toàn bộ người Mỹ. Bây giờ chúng tôi sẽ không tìm cách giảm các tương tác đó… Thay vào đó, điều chúng tôi đang cố gắng thực hiện ở đây là… tiến gần hơn đến một tình huống có đi có lại, với hy vọng hiệu quả cuối cùng được mong đợi là chính phủ Trung Quốc sẽ cung cấp tiếp cận nhiều hơn cho các nhà ngoại giao của chúng tôi tại Trung Quốc.”

“Cho đến khi điều đó xảy ra, chúng tôi sẽ thực hiện một số hành động, như tôi đã nói, sẽ làm một số cách để công bằng sân chơi này. Vì vậy, bắt đầu từ hôm nay [16/10], Bộ Ngoại giao [Mỹ] sẽ yêu cầu tất cả các phái đoàn ngoại giao Trung Quốc – đại sứ quán của họ và các lãnh sự quán khác nhau của họ trên khắp Hoa Kỳ – sẽ phải thông báo cho Bộ Ngoại giao [Mỹ] trước các cuộc gặp chính thức với các quan chức bang, các cuộc gặp chính thức với các quan chức địa phương và địa khu, các chuyến thăm chính thức tới các viện giáo dục, và các chuyến thăm chính thức tới các viện nghiên cứu.”

“Chúng tôi không yêu cầu bất kỳ quan chức Trung Quốc nào phải xin phép Bộ Ngoại giao [Mỹ] để có bất kỳ cuộc gặp nào như vậy. Chúng tôi chỉ đơn thuần yêu cầu họ thông báo cho chúng tôi trước các cuộc gặp như vậy. Điều này là khác rất nhiều lần so với những gì xảy ra tại Trung Quốc, nơi mà các nhà ngoại giao của chúng tôi bị buộc phải xin phép và thường bị từ chối cấp phép.”

“Mục tiêu của chúng tôi là khiến chính quyền Trung Quốc cho phép các nhà ngoại giao của chúng tôi ở Trung Quốc được gặp gỡ các lãnh đạo tỉnh và địa phương, các trường đại học Trung Quốc và các viện nghiên cứu và giáo dục khác một cách tự do, giống như cách mà các nhà ngoại giao Trung Quốc có thể làm ở đây.”

Phản ứng với động thái mới nhất của Mỹ, Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington đăng lên Twitter nói rằng “những hạn chế mới nhất” này vi phạm Công ước Viên 1961 về Quan hệ Ngoại giao.

“Cho tới nay, phía Trung Quốc không có các yêu cầu tương tự đối với các nhà ngoại giao và các quan chức lãnh sự quán Mỹ tại Trung Quốc,” Đại sứ quán Trung Quốc nói thêm.

Theo Reuters, Bộ Ngoại giao Mỹ chưa thông tin về hậu quả mà các nhà ngoại giao Trung Quốc có thể gặp phải nếu họ không tuân thủ yêu cầu mới, có hiệu lực ngay từ thứ Tư (16/10).

Xuân Thành

Xem thêm: