Đài Loan sẵn sàng quan hệ thiện chí với Trung Quốc nếu được đối xử bình đẳng

Thủ tướng Đài Loan Tô Trinh Xương (Su Tseng Chang) kêu gọi đàm phán với Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị giữa Đài Loan và Trung Quốc Đại lục ngày càng tăng. Tuy nhiên ông nhấn mạnh, việc nối lại mối quan hệ hữu nghị giữa hai bên phải được thực hiện mà không có điều kiện tiên quyết nào và hai bên phải được đối xử bình đẳng.

Phát biểu với các phóng viên hôm Chủ nhật (12/6), Thủ tướng Tô lưu ý: “Đài Loan không muốn đóng cửa với Trung Quốc. Chính Trung Quốc đã sử dụng nhiều phương tiện khác nhau để áp bức và đối xử với Đài Loan một cách vô lý.”

Phát biểu của Thủ tướng Đài Loan được đưa ra sau khi Bắc Kinh ngừng nhập khẩu cá mú từ Đài Loan, một động thái mà Đài Bắc cáo buộc là mang động cơ chính trị. Trước đó vài giờ, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa (Wei Fenghe) tuyên bố, Trung Quốc tìm cách thống nhất hòa bình với Đài Loan, nhưng vẫn bảo lưu “các lựa chọn khác”.

Phát biểu tại diễn đàn an ninh Đối thoại Shangri-La ở Singapore, Bộ trưởng Ngụy nhắc lại lời cảnh báo, Trung Quốc sẵn sàng chống lại bất kỳ quốc gia nào can thiệp vào mối quan hệ Trung – Đài. Ông nhấn mạnh: “Nếu bất kỳ ai dám tách Đài Loan khỏi Trung Quốc, chúng tôi sẽ chiến đấu đến cùng, với bất kể giá nào. Đừng ai đánh giá thấp lòng quyết tâm và khả năng của các lực lượng vũ trang Trung Quốc trong việc bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của mình.”

Trước đó hôm thứ Sáu (10/6), Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc nói với người đồng cấp Hoa Kỳ Lloyd Austin rằng Trung Quốc sẽ “chiến đấu bằng mọi giá” trước bất kỳ nỗ lực nào nhằm “tách Đài Loan khỏi đất mẹ”. Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi Washington hủy thương vụ bán vũ khí mới nhất cho Đài Loan, đồng thời cắt đứt quan hệ quân sự với nước cộng hòa ly khai này.

Thủ tướng Tô khẳng định, Đài Loan đã hành động một cách thiện chí với Trung Quốc. Ông lưu ý: “Miễn sao có sự bình đẳng, có đi có lại và không có điều kiện tiên quyết về chính trị, chúng tôi sẵn sàng quan hệ một cách thiện chí với Trung Quốc.” Tuy nhiên, ông cũng chỉ trích: “Về việc Trung Quốc quấy rối Đài Loan bằng máy bay quân sự, tàu chiến, sự áp bức và các hành động chính trị vô lý, thì người vô lý nhất chính là Trung Quốc.”

Bắc Kinh đã cắt đứt quan hệ chính thức với các quan chức Đài Loan kể từ khi bà Thái Anh Văn nhậm chức tổng thống ở Đài Bắc vào tháng 5/2016. Trung Quốc coi Tổng thống Thái, người đã tái đắc cử vào năm 2020, là một người ly khai đang tìm kiếm sự độc lập chính thức cho Đài Loan như một quốc gia có chủ quyền. Tổng thống Thái đã tăng chi tiêu quốc phòng và tìm cách quan hệ thân cận hơn với Hoa Kỳ.

Mùa thu năm ngoái, Tổng thống tuyên bố, bà có “lòng tin” rằng Hoa Kỳ sẽ bảo vệ Đài Loan trước cuộc tấn công của Trung Quốc. Tuần trước, Lầu Năm Góc đã phê duyệt thương vụ bán vũ khí mới nhất cho Đài Loan, một thỏa thuận trị giá 120 triệu đô la.

Hội đồng Các vấn đề Đại Lục của Đài Loan (MAC) đã lên án những bình luận hung hăng của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc khi ông thề sẽ chiến đấu chống lại bất kỳ sự thúc đẩy nào mang lại sự độc lập chính thức cho Đài Loan. Hội đồng này chỉ trích, Bộ trưởng Ngụy của Trung Quốc đang coi thường các mối quan hệ quốc tế hòa bình.

Gia Huy (T/h)