Đảng Dân chủ Hạ viện tuyên bố mở cuộc điều tra mới nhắm vào Trump

Đảng Dân chủ tại Hạ viện Mỹ hôm thứ Hai (4/3) đã thông báo tiến hành một cuộc điều tra mới sâu rộng nhắm vào Tổng thống Donald Trump. Phe Dân chủ muốn dùng cuộc điều tra ráo riết này để đe dọa phủ bóng đen lên tổng thống đảng Cộng hòa trong mùa bầu cử 2020.

Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jerrold Nadler

Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện, Dân biểu Dân chủ Jerrold Nadler đã nói rằng ủy ban của ông đang bắt đầu một cuộc điều tra về khả năng ông Trump cản trở tư pháp, tham nhũng và lạm dụng quyền lực. Ủy ban sẽ gửi yêu cầu cung cấp tài liệu tới 81 cá nhân và tổ chức có liên quan tới tổng thống đương nhiệm và các cộng sự của ông.

Hãng tin AP nhận định rằng cuộc điều tra sâu rộng này của Ủy ban Tư pháp Hạ viện có thể đặt tiền đề cho nỗ lực luận tội Tổng thống Trump, mặc dù các lãnh đạo đảng Dân chủ đã hứa sẽ điều tra tất cả các khía cạnh và rà soát báo cáo kết luận điều tra sắp tới của Biện lý Đặc biệt Robert Mueller trước khi cố gắng đưa ra bất kỳ hành động quyết liệt nào. Ông Nadler nói rằng yêu cầu cung cấp văn bản, với hạn chót để các bên đưa ra vào 18/3, là một cách để “bắt đầu soạn thảo hồ sơ công khai này”.

“Trong vài năm qua, Tổng thống Trump đã trốn tránh trách nhiệm về các cuộc tấn công hành ngày của ông vào các quy định và chuẩn mực pháp lý cơ bản, đạo đức và hiến pháp của chúng ta. Việc điều tra về những đe dọa đối với nền pháp trị này là nghĩa vụ của Quốc hội và là chức năng cơ bản của Ủy ban Tư pháp Hạ viện,” Dân biểu Nadler nói.

Tổng thống Trump đã lên tiếng bác bỏ cuộc điều tra của ông Nadler và các cuộc điều tra khác. Ông Trump gọi đó là các nỗ lực vô ích “trong việc tìm kiếm tội phạm”. “Thật nực cười!” ông Trump đã thốt lên trên Twitter.

Theo AP, đã có nhiều cuộc điều tra riêng rẽ khác của quốc hội xoay quanh Tổng thống Trump. Hôm thứ Hai (4/3), ba chủ tịch các ủy ban khác của Hạ viện cũng đã thông báo một nỗ lực thu thập thông tin về các cuộc đối thoại cá nhân giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trong một lá thư gửi Tòa Bạch Ốc và Bộ Ngoại giao Mỹ, Ủy ban Tình báo, Ủy ban Ngoại giao, Ủy ban Giám sát và Cải cách của Hạ viện đã gửi các yêu cầu cung cấp cho họ chi tiết về các cuộc họp cá nhân của ông Trump với ông Putin qua điện thoại và gặp trực tiếp. Ngoài yêu cầu cung cấp các tài liệu này, các ủy ban nêu trên cũng yêu cầu phỏng vấn các thông dịch viên đã ngồi họp cùng với hai nhà lãnh đạo Nga – Mỹ trong cuộc hội đàm một-một ở Helsinki, Phần Lan vào mùa hè năm ngoái.

Bộ Ngoại giao Mỹ đã cam kết “hợp tác với các ủy ban Hạ viện.”

AP cho rằng các cuộc điều tra mới của Hạ viện thể hiện rằng bây giờ đảng Dân chủ đã nắm đa số tại cơ quan lập pháp này và mối nguy hiểm về pháp lý và chính trị đối với ông Trump là hiện hữu khắp nơi, ngay cả khi cuộc điều tra Nga của Biện lý Đặc biệt Robert Mueller đã lắng xuống.

AP cũng cho rằng các cuộc điều tra này cũng là chỉ dấu cho thấy chiến lược hiện tại của đảng Dân chủ là khiến cho chính quyền Trump đối mặt với vô số các yêu cầu giám sát, giữ ông Trump và các cộng sự của ông phải tham gia vào các vụ xét xử công khai, trong khi phe Dân chủ cũng chơi một trờ chơi lâu dài để tiến đến khả năng luận tội tổng thống. Một số thành viên thiên tả hơn trong đảng Dân chủ muốn luận tội ông Trump ngay thời điểm hiện tại, nhưng các lãnh đạo Dân chủ tỏ ra thận trọng hơn.

Trao đổi với báo giới sau khi cuộc điều tra của ông Nadler được thông báo, Tổng thống Trump nói: “Tôi hợp tác với mọi người mọi lúc.” Ông Trump nói thêm rằng: “Quý vị biết đấy, điều tốt đẹp là gì? Không có thông đồng. Đó hoàn toàn là một trò lừa bịp.”

Biện lý Đặc biệt Robert Mueller đang điều tra can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016 và liệu có hay không chiến dịch của ông Trump đã thông đồng với Nga. Ủy ban Tình báo Hạ viện đã thông báo một cuộc điều tra riêng rẽ không chỉ nhắm vào sự can thiệp của Nga, mà còn nhắm tới các lợi ích tài chính nước ngoài của ông Trump. Ủy ban Giám sát và Cải cách đã tiến hành nhiều cuộc điều tra nhắm vào tất cả các khía cạnh của chính quyền Trump.

Theo AP, 81 cá nhân và tổ chức được Ủy ban Tư pháp Hạ viện yêu cầu cung cấp tài liệu nằm trong tất cả các khía cạnh cuộc sống, công việc của ông Trump từ Tòa Bạch Ốc, các hoạt động kinh doanh, chiến dịch tranh cử và ủy ban chịu trách nhiệm giám sát chuyển tiếp giữa chiến dịch tranh cử sang nhậm chức tổng thống chính thức. Cũng có những người liên quan tới sự can thiệp của Nga trong chiến dịch tranh cử 2016, trong đó có những người tham gia vào một cuộc họp cùng với một luật sư người Nga tại Tòa tháp Trump trước cuộc bầu cử.

Ủy ban Tư pháp Hạ viện cũng yêu cầu FBI, Bộ Tư pháp và các cơ quan khác cung cấp các tài liệu liên quan tới những ân xá tiềm năng cho cựu luật sư của ông Trump, ông Michael Cohen, cựu cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn và cựu chủ tịch chiến dịch Trump, ông Paul Manafort. Cả ba ông này đều đã bị buộc tội trong cuộc điều tra của Biện lý Đặc biệt Mueller, nhưng không có tội danh nào liên quan tới thông đồng với Nga can thiệp bầu cử Mỹ.

Trong một yêu cầu đã gửi tới Tòa Bạch Ốc, Ủy ban Tư pháp Hạ viện đề nghị cung cấp thông tin xung quanh việc sa thải cựu Giám đốc FBI James Comey, các liên lạc với những quan chức Bộ Tư pháp, cuộc họp tại Tòa tháp Trump và nhiều vấn đề khác. Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Sarah Sanders đã nói rằng chính phủ Trump đã nhận được lá thư này và “văn phòng luật sư cùng các quan chức Tòa Bạch Ốc liên quan sẽ rà sát bức thư đó và trả lời vào thời gian phù hợp.”

Theo AP, trong danh sách những người mà Ủy ban Tư pháp Hạ viện yêu cầu cung cấp tài liệu có hai con trai của ông Trump là ông Donald Trump Jr. và ông Eric Trump, cùng nhiều cố vấn thân cận hiện tại và trước đây của ông Trump, trong đó có cựu cố vấn trưởng Steve Bannon, phát ngôn viên lâu năm Hope Hicks, cựu Thư ký báo chí Sean Spicer và cựu luật sư Tòa Bạch Ốc Don McGahn.

Các lá thư gửi Hope Hicks và Spicer yêu cầu hai người này phải nộp cho Ủy ban bất kỳ nhật ký, ký sự công việc hoặc “bản mô tả về các sự kiện hàng ngày liên quan tới công việ của họ” được ông Trump giao. Ủy ban Tư pháp Hạ viện đã yêu cầu ông McGahn cung cấp các tài liệu liên quan tới bất kỳ cuộc trao đổi nào liên quan tới ông Trump liên quan tới khả năng sa thải ông Mueller quanh mốc thời gian tháng 7/2017 hoặc “bất kỳ cuộc đối thoại nào mà Tổng thống Trump đã thực hiện bằng lời hoặc văn bản mà thể hiện ông ta muốn cuộc điều tra của ông Mueller kết thúc, hạn chế hoặc giới hạn quanh tháng 12/2017.”

Ủy ban Tư pháp Hạ viện cũng tìm kiếm thông tin từ ông Cohen về “bất kỳ băng tiếng hay băng hình nào” liên quan đến các cuộc đối thoại với ông Trump hoặc các cuộc đối thoại về chiến dịch tranh cử tổng thống. Cựu luật sư của ông Trump vừa điều trần trước Hạ viện và gọi ông chủ cũ của mình là “kẻ lừa đảo”, “lừa dối”, nhưng cũng nói rằng không có bằng chứng về thông đồng Trump-Nga.

Danh sách yêu cầu cung cấp tài liệu cũng được Ủy ban Tư pháp gửi tới Hiệp hội Súng trường Mỹ và một quỹ từ thiện của ông Trump mà ông đã cho đóng cửa sau khi đồng ý một tiến trình giám sát tòa án.

Trong các bức thư gửi các bên liên quan, ông Nadler nói rằng ông đang giới hạn yêu cầu cung cấp các tài liệu mà các bên đã cung cấp cho các nhà điều tra khác. Đây được cho là một động thái để ông Nadler có thể thu thập được nhiều tài liệu nhất có thể trong khoảng thời gian hai tuần. Ủy ban Tư pháp Hạ viện nói rằng họ có thể đưa ra các yêu cầu bổ sung.

Theo một nguồn tin thông thạo về cuộc điều tra này nói với AP, Ủy ban Tư pháp Hạ viện dự báo một số người sẽ giao tài liệu ngay, và số khác có thể cuối cùng phải đối mặt với trát yêu cầu ra điều trần tại Hạ viện.

Trong chương trình “This Week” của kênh ABC hôm Chủ Nhật (3/3), Dân biểu Nadler đã nói rằng đảng Dân chủ đơn giản là đang làm “công việc của mình để bảo vệ nền pháp trị” sau khi đảng Cộng hòa trong hai năm đầu nhiệm kỳ của ông Trump “đã bảo vệ tổng thống khỏi bất kỳ trách nhiệm cá nhân nào.” Nhưng ông Nadler cũng nói thêm rằng: “Chúng tôi còn xa mới đưa ra các quyết định” về việc luận tội tổng thống.

Dân biểu Dân chủ Jamie Raskin của Maryland, thành viên Ủy ban Tư pháp Hạ viện, hôm 4/3 đã nói rằng “luận tội là kết thúc một tiến trình, không phải là khởi đầu một tiến trình”. Ông Raskin nói thêm rằng luận tội tổng thống không nên là “một vật ma thuật”, cũng không nên là “điều cấm kỵ”.

Trong khi đó, Dân biểu Cộng hòa Doug Collins, cũng là thành viên của Ủy ban Tư pháp Hạ viện đã nói ông Nadler “đang dự đoán liều lĩnh tổng thống cản trở [tư pháp]” và ông ta đang tìm kiếm chứng cứ để bảo vệ kết luận của mình.

Xuân Thành (Theo AP)