Đệ nhất phu nhân của Syria đối mặt với kết án tội phạm chiến tranh

Đệ nhất phu nhân Asma al-Assad của Syria từng là chủ một ngân hàng đầu tư tại Anh, hiện nay bà Asma đang đối mặt với nguy cơ bị truy tố và bị tước quốc tịch Anh. Theo thông tin, Sở Cảnh sát London (thường gọi Scotland Yard) đã mở một cuộc điều tra sơ bộ về cáo buộc bà Asma khuyến khích các hành động khủng bố trong cuộc nội chiến kéo dài 10 năm ở Syria.

Trong hơn 10 năm chiến tranh, quân đội Syria đã sử dụng bom thùng, các cuộc không kích và pháo binh nhằm vào các khu vực dân sự như bệnh viện và trường học. Liên Hiệp Quốc đã nhấn mạnh việc quân đội Syria sử dụng vũ khí hóa học khi tấn công vào các khu vực dân sự – theo luật của Anh đó là hành động khủng bố – và Chính phủ Syria đã bị Mỹ xác định là chủ trương khủng bố. Ước tính cuộc xung đột tại Syria khiến hơn nửa triệu người đã thiệt mạng và khoảng 12 triệu người (hơn một nửa dân số Syria) phải sống trong cảnh lưu lạc.

Theo báo The Times (Anh) ngày 14/3, Đệ nhất phu nhân Asma của Syria 45 tuổi từng theo học tại Đại học Hoàng đế Luân Đôn (King’s College London), sau khi kết hôn với ông Bashar al-Assad vào năm 2000, bà đã chuyển về sống tại quê hương Syria. Kể từ đó, uy quyền và địa vị của bà mẹ 3 con này ngày càng lớn, bà ta không ngừng mở rộng đế chế từ thiện và kinh doanh, đồng thời có những bài phát biểu ủng hộ các lực lượng vũ trang Syria.

Thông tin chỉ ra, cảnh sát Anh đã bắt đầu một cuộc điều tra sơ bộ sau khi một công ty luật quốc tế có tên Guernica 37, trụ sở tại Bloomsbury (London), đã gửi bằng chứng về vấn đề đệ nhất phu nhân Syria ủng hộ quyền lực của giới thống trị Syria và lực lượng vũ trang Syria.

Người đứng đầu Guernica 37 là Toby Cadman cho biết, ông tin rằng có những lý do chính đáng để kiện Asma-Assad, người đã bị Anh và Liên minh châu Âu trừng phạt từ năm 2012: “Vài tháng qua, nhóm pháp lý của chúng tôi tại Guernica 37 đã tích cực điều tra vấn đề này, thu được kết quả là chúng tôi đã gửi hai bức thư mật cho Bộ Chỉ huy Chống Khủng bố (SO15) của Sở Cảnh sát London. Điều quan trọng nữa là trong dịp sắp tròn 10 năm cuộc xung đột Syria, cần phải có thủ tục hữu hiệu để đảm bảo đưa những kẻ chịu trách nhiệm ra trước công lý.”

Cuộc điều tra cho thấy Asma-Assad phạm tội kích động khủng bố vì đã công khai ủng hộ các lực lượng vũ trang Syria.

Người ta tin rằng không có khả năng Asma-Assad tôn trọng trát hầu tòa của một tòa án Anh, và không rõ liệu công tố viên có muốn tiến hành xét xử vắng mặt hay không. Tuy nhiên, Interpol có thể ban hành Lệnh truy nã Đỏ khiến bà ta không thể đi ra ngoài lãnh thổ Syria mà không phải đối mặt với việc bị bắt giữ.

Cuộc điều tra cũng làm dấy lên khả năng có thể Asma bị Bộ Nội vụ Anh điều tra và tước quyền công dân Anh. Người phát ngôn cho biết: “Chúng tôi xác nhận Ban Tội phạm Chiến tranh của Sở Cảnh sát London… vào ngày 31/7/2020 đã nhận được văn kiện liên quan đến cuộc xung đột ở Syria. Ban Tội phạm Chiến tranh đang đánh giá văn kiện này”. Trong những năm gần đây, nhiều người ở Anh ủng hộ tổ chức “Nhà nước Hồi giáo (ISIS)” đã bị tước quốc tịch sau khi họ đến Syria.

Nếu bị truy tố, Asma-Assad sẽ đứng vào hàng ngũ những nhân vật có ảnh hưởng khác trong chế độ độc tài đối mặt với công lý ở Anh, tiêu biểu như trường hợp Augusto Pinochet – nhà độc tài Chile, hay như Charles Taylor của Liberia.

Hồi năm 1998, kẻ gieo rắc chế độ cai trị sợ hãi ở Chile trong 17 năm là Pinochet đã bị bắt tại London, nhưng sau hơn một năm bị quản thúc, Pinochet được thả về Chile vì lý do sức khỏe. Năm 2002, Tòa án Tối cao Chile ra phán quyết, Pinochet vì chứng mất trí nhớ nên không thích hợp ra hầu tòa để chấp nhận các cáo buộc vi phạm nhân quyền, và ông ta cũng lập tức từ bỏ ghế tại Thượng viện. Đến tháng 5/2004, Tòa án Tối cao Chile lại phán quyết ông ta có thể hầu tòa, đến tháng 12 cùng năm đã phán quyết nhiều tội danh đối với Pinochet.

Còn cựu tổng thống Liberia là Taylor 9 năm trước cũng đã bị Tòa án Công lý Quốc tế ở The Hague kết tội tiếp tay cho tội ác chiến tranh ở Sierra Leone, ông ta đang thụ án 50 năm ở Anh. Vợ cũ của ông ta, bà Agnes Reeves Taylor bị cơ quan chức năng Anh bắt vào năm 2017 với cáo buộc tội lạm dụng cực hình, nhưng sau đó cáo buộc đã bị hủy bỏ.

Một diễn biến khác, trong một tuyên bố vào tuần trước, Văn phòng Tổng thống Syria đã thông báo rằng cả hai vợ chồng Assad đều đã bị nhiễm COVID-19.

Thành Dung, Vision Times

Xem thêm: