Đụng độ bùng phát dọc biên giới Thái Lan-Campuchia; Hun Sen trực tiếp chỉ huy đáp trả

Thái Lan và Campuchia lại cáo buộc nhau nổ súng gay hấn trước, dẫn đến 2 cuộc đụng độ vào chiều Chủ Nhật và sáng thứ Hai, khiến ký kết hòa bình trước đó do Mỹ làm trung gian có nguy cơ bị phá vỡ.

Đụng độ hôm Chủ Nhật

Quân đội Hoàng gia Thái Lan cho biết các cuộc đụng độ bắt đầu bùng phát vào khoảng 14:15 chiều Chủ nhật (7/12), binh sĩ Campuchia đã nổ súng vào lực lượng Thái Lan tại khu vực Phu Pha Lek – Phlan Hin Paet Kon, thuộc huyện Kantharalak, tỉnh Si Sa Ket. Vụ việc sau đó đã khiến 1 binh sĩ Thái đã thiệt mạng và 4 người khác bị thương. Theo quân đội Thái, các binh sĩ Thái tiếp tục bị tấn công bằng pháo binh và máy bay không người lái tại Căn cứ Anupong.

Người phát ngôn Lục quân, Thiếu tướng Winthai Suvaree, cho biết vụ đụng độ xảy ra khi lực lượng Thái đang thực hiện nhiệm vụ cải tạo một tuyến đường nằm hoàn toàn trong lãnh thổ Thái Lan.

“Một nhóm binh sĩ Campuchia đã nổ súng vào đội an ninh đang bảo vệ đơn vị công binh Thái làm đường. Lực lượng Thái Lan sau đó bắn trả, dẫn đến cuộc giao tranh kéo dài khoảng 15–20 phút,” ông giải thích.

Ông khẳng định phía Campuchia là bên khai hỏa trước, với mục đích rõ ràng là gây thương vong và thiệt hại cho phía Thái Lan. Hành động này tương tự như việc Campuchia nhiều lần bí mật cài mìn trong khu vực thuộc chủ quyền Thái Lan, nhằm cản trở hoạt động rà phá bom mìn và cải tạo các tuyến đường phục vụ nhiệm vụ an ninh dọc biên giới của Thái Lan.

Theo báo The Nation (Thái Lan), sự việc đã khiến Quân khu 2 Thái Lan ra lệnh sơ tán cư dân tại 4 tỉnh thuộc quyền quản lý của đơn vị – Buri Ram, Surin, Sisaket và Ubon Ratchathani – đưa họ đến các trung tâm sơ tán theo kế hoạch dự phòng, trong bối cảnh lo ngại tình hình có thể xấu đi và lan rộng.

Người phát ngôn Không quân Hoàng gia Thái Lan, Chuẩn tướng Không quân Jackkrit Thammavichai, tuyên bố sau đó trong ngày rằng các tiêm kích F-16 đã được triển khai nhằm “giảm năng lực quân sự của Campuchia xuống mức tối thiểu cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia và dân thường”.

Trên mạng xã hội cũng lan truyền video ghi lại vụ nổ lớn phía Campuchia, được cho là do không kích từ F-16 của Thái Lan.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Campuchia, Trung tướng Maly Socheata, trả lời tối Chủ nhật rằng quân đội Thái Lan đã tiến hành nhiều cuộc tấn công vào Campuchia bằng vũ khí bộ binh, súng cối và xe tăng. “Phía Thái Lan còn vu khống Campuchia mà không có cơ sở, trong khi lực lượng Campuchia hoàn toàn không đáp trả,” bà nói. Bộ cũng bác bỏ cáo buộc của Thái Lan về việc Campuchia tăng cường lực lượng ở khu vực biên giới.

Lực lượng Thái Lan cho biết, họ phát hiện việc Campuchia điều động các bệ phóng rốc-két loạt RM-70 vào huyện Choam Khsant thuộc tỉnh Preah Vihear, đối diện huyện Kantharalak (Sisaket), đồng thời ghi nhận việc chính quyền Campuchia sơ tán dân khỏi khu vực biên giới.

Lúc 22:49 phút ngày Chủ Nhật, trang Facebook của Quân khu 2 Thái Lan đưa tin, tại các khu vực Chong Khana và Chong Raye thuộc tỉnh Surin, các xe tăng T-55 của Campuchia đã được điều vào khu vực Krong Samraong của tỉnh Oddar Meanchey, đồng thời tiếp tục sơ tán dân Campuchia khỏi vùng biên.

Đến 23h, Trung tâm tác chiến của Quân khu 2 tổng hợp tình hình dọc biên giới Thái–Campuchia, cho biết lực lượng Campuchia dường như đang ở mức báo động chiến đấu cao nhất nhằm đáp trả vụ đụng độ tại Phlan Hin Paet Kon.

Theo Khmer Times, Bộ Quốc phòng Campuchia cho biết, “Tuyên bố do Quân đoàn 2 Thái Lan công bố và được một số cơ quan truyền thông Thái Lan lặp lại là sai sự thật”, Bộ Quốc phòng nhấn mạnh. “Lực lượng Campuchia không hề có hành động nào vi phạm thỏa thuận ngừng bắn hoặc Tuyên bố chung về Hòa bình giữa Campuchia và Thái Lan.”

Giao tranh tiếp tục vào sáng thứ Hai

The Nation ThaiLand đưa tin, Quân khu 2 của Thái Lan cho biết binh sĩ Campuchia đã nổ súng vào lính Thái tại khu vực Huai Tamalia thuộc tỉnh Sisaket vào lúc 6:50 sáng thứ Hai (ngày 8/12). Lực lượng Thái Lan cho biết họ đáp trả theo đúng các quy tắc giao chiến quốc tế, và các cuộc đấu súng vẫn đang tiếp diễn trong khu vực. Quân khu 2 nói họ sẽ kiên quyết bảo vệ chủ quyền Thái Lan trước mọi hành động gây hấn.

Theo báo cáo, các diễn biến mới nhất xảy ra từ rạng sáng như sau:

• 5:05 sáng – Tại khu vực Chong An Ma, binh sĩ Campuchia bắn súng trường vào vị trí của Thái Lan gần Đại đội Cảnh sát Biên phòng 793.

• 5:11 sáng – Tại khu vực Chong An Ma – Dan Klai, quân Campuchia bắn thêm 3 phát súng trường.

• 5:21 sáng – Tại căn cứ Rak Ya, lính Thái phát hiện 2 máy bay không người lái bay từ căn cứ Dan Klai.

• 5:23 sáng – Tại khu vực chợ Chong An Ma, quân Campuchia bắn súng máy vào vị trí của Thái Lan.

• 5:24 sáng – Quân Thái tại căn cứ Jen Suk đáp trả để tự vệ theo đúng nguyên tắc quốc tế, với một loạt đạn súng máy bắn về khu vực chợ Chong An Ma.

• 5:30 sáng – Tại căn cứ Dan Klai East, binh sĩ Campuchia tiếp tục bắn súng máy vào vị trí Thái Lan.

• 5:36 sáng – Quân Thái đáp trả tự vệ; phía Campuchia không còn bắn trả tại thời điểm đó.

• 5:57 sáng – Tại Rak Ya, quân Thái báo cáo phát hiện khoảng 50 binh sĩ Campuchia di chuyển bộ từ khu vực casino hướng lên điểm cao 677.

• 6:00 sáng – Tại khu vực Huai Bon, quân Campuchia bắn 5 phát súng trường về phía vị trí của Thái Lan.

• 6:07 sáng – Tại căn cứ Ton Manao và căn cứ Huai Bon, quân Campuchia bắn mỗi nơi một quả cối, tổng cộng 2 quả.

• 6:11 sáng – Một quả cối rơi vào hố đất phía sau khu vực Talat Thai.

• 6:17 sáng – Căn cứ Jen Suk đáp trả bằng cối 60mm vào vị trí Campuchia, được mô tả là hành động “tương xứng theo chuẩn mực quốc tế”.

• 6:23 sáng – 3 quả cối được ghi nhận rơi vào 3 vị trí ven vách đá do quân Thái kiểm soát.

Cũng vào thứ Hai, Trung tâm Hành quân Quân khu 1 Thái Lan cho biết, họ đã nhận được báo cáo từ Lực lượng Đặc nhiệm Burapha xác nhận người dân sống tại khu vực biên giới tỉnh Sa Kaeo đã được yêu cầu sơ tán từ 7h sáng để đảm bảo an toàn, trong bối cảnh căng thẳng dọc biên giới gia tăng.

Ở một diễn biến khác, các đơn vị Cảnh sát Biên phòng (BPP) đã được triển khai toàn bộ dọc biên giới, duy trì quân số 100% nhằm bảo vệ chủ quyền Thái Lan và đảm bảo an toàn cho cộng đồng tại các khu vực phía sau.

Trung tướng Maly Socheata của Campuchia vào lúc 11h sáng ngày thứ Hai cho biết, Thái Lan đã nổ súng vào lãnh thổ Campuchia trên tất cả các chiến trường dọc biên giới, sử dụng cả máy bay chiến đấu F-16 và khí gas, trong khi Campuchia vẫn giữ thái độ kiềm chế tối đa và không bắn trả.

Tranh chấp biên giới giữa Campuchia và Thái Lan kéo dài từ thời thuộc địa, khi Pháp — quốc gia cai trị Campuchia cho đến năm 1953 — vẽ đường biên giới giữa hai nước. Cuộc xung đột hồi tháng Bảy đã khiến hàng chục người thiệt mạng và hơn 200.000 người ở cả hai phía phải sơ tán. Sau đó Tổng thống Mỹ Donald Trump đứng ra hòa giải và hai nước đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn.

Hun Sen trực tiếp chỉ huy các hoạt động quân sự dọc biên giới Thái–Campuchia

Chủ tịch Thượng viện Campuchia, ông Hun Sen đã đăng tải hình ảnh và tuyên bố lúc 9:13 sáng thứ Hai, cho thấy ông tham dự một cuộc họp trực tuyến với Bộ trưởng Quốc phòng và các chỉ huy của các lực lượng vũ trang.

Ông Hun Sen cáo buộc rằng “bên xâm lược” đã sử dụng mọi loại vũ khí bắn vào lực lượng Campuchia từ tối hôm trước đến sáng nay, với mục đích khiêu khích Campuchia tham chiến và phá hoại cả thỏa thuận ngừng bắn lẫn tuyên bố hòa bình Campuchia–Thái Lan.

Ông nhấn mạnh rằng tất cả các đơn vị ở tuyến đầu phải thể hiện sự kiềm chế, đồng thời khẳng định rằng bên xâm lược đã khai hỏa mọi loại vũ khí vào lực lượng Campuchia từ đêm trước nhằm kéo họ vào chiến đấu và phá hủy thỏa thuận ngừng bắn cùng tuyên bố hòa bình song phương.

Ông Hun Sen cho biết tuyến phòng thủ đã được xác định, đồng thời chỉ đạo các chỉ huy ở mọi cấp giáo dục binh sĩ và nhân viên, cũng như hỗ trợ dân thường đang di tản khỏi các khu vực nguy hiểm vào những vùng an toàn.

“Tôi đã hủy bỏ mọi cuộc hẹn khác để đi cùng Thủ tướng chỉ huy lực lượng vũ trang chống lại cuộc xâm lược,” ông nói. “Tôi mong các vị khách trong nước và quốc tế thông cảm vì tôi không thể tiếp đón.”

Ông Hun Sen cũng khẳng định rằng các vận động viên Campuchia, chuẩn bị tham gia SEA Games lần thứ 33 tại Thái Lan, nên đi thi đấu và tham gia các môn thi như bình thường.

• Trần Chí sở hữu 60 tỷ USD tài sản từ hoạt động tội phạm ở Campuchia – The Times

Bảo Minh (t/h)