EU xem xét chính sách chuyển giao công nghệ bắt buộc đối với các doanh nghiệp TQ tại châu Âu

Liên minh châu Âu (EU) đang xem xét việc buộc các doanh nghiệp Trung Quốc phải chuyển giao công nghệ cho các công ty châu Âu như một điều kiện để hoạt động tại địa phương, nhằm chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp EU.

Theo báo cáo của Bloomberg, những biện pháp này sẽ nhắm vào các công ty Trung Quốc muốn tham gia thị trường ô tô, pin và các lĩnh vực sản xuất số và kỹ thuật quan trọng ở châu Âu. Các quy định này cũng sẽ yêu cầu các công ty này sử dụng một lượng hàng hóa hoặc lao động nhất định của EU và gia tăng giá trị sản phẩm ngay trong lãnh thổ EU.

Việc bắt buộc thành lập các doanh nghiệp liên doanh cũng là một lựa chọn mà EU đang cân nhắc. Theo các nguồn tin, mặc dù các quy tắc dự kiến sẽ áp dụng từ tháng 11 về mặt kỹ thuật dành cho tất cả doanh nghiệp ngoài EU, nhưng mục tiêu là để ngăn năng lực sản xuất của Trung Quốc lấn át ngành công nghiệp châu Âu.

Biện pháp rủi ro cao này được đưa ra vào thời điểm then chốt đối với châu Âu. Những sản phẩm giá rẻ từ Trung Quốc được trợ cấp đã tràn ngập thị trường EU, trong khi các biện pháp mở rộng hạn chế xuất khẩu đất hiếm của Bắc Kinh đang đe dọa các nhà sản xuất châu Âu.

Người phát ngôn của Ủy ban châu Âu, ông Thomas Regnier, cho biết: “Chúng tôi đang cân nhắc thực hiện nhiều biện pháp khác nhau để thúc đẩy một ngành công nghiệp châu Âu mạnh mẽ, cạnh tranh và phi carbon.” Ông nói thêm: “Vẫn chưa có quyết định cuối cùng về phạm vi và tính chất cụ thể của những biện pháp này.”

Ngành công nghiệp xe điện sẽ là trọng tâm

“Đầu tư nước ngoài, chẳng hạn như với pin và các công nghệ sạch khác, phải đi kèm với chuyển giao công nghệ và đào tạo kỹ năng cho lao động châu Âu, đây là điều hết sức quan trọng.” ông Victor van Hoorn – Giám đốc tổ chức Cleantech for Europe cho biết, “Việc này cần sự đồng thuận ở cấp độ toàn EU.”

Theo các nguồn tin, một phần cốt lõi trong đề xuất sắp đưa ra sẽ nhằm hỗ trợ ngành xe điện mới nổi của châu Âu. Đề xuất này đặc biệt tập trung vào chuyển giao kiến thức công nghệ về pin, bởi các nhà sản xuất ô tô châu Âu thường phụ thuộc vào Trung Quốc ở các thành phần pin xe điện, khiến họ tụt hậu so với các đối thủ Trung Quốc như BYD. Các công ty ô tô Trung Quốc như BYD hiện cũng đang mở rộng hoạt động kinh doanh tại châu Âu.

Những năm gần đây, EU luôn cam kết bảo vệ các nhà sản xuất trong nước trước làn sóng hàng nhập khẩu giá rẻ từ Trung Quốc. Bloomberg cho biết những quy định sắp được ban hành sẽ thúc đẩy nhanh tiến trình này.

Thực tế, các quy định của EU lần này là mô phỏng theo cách làm của Trung Quốc lâu nay. Trung Quốc từ lâu đã đặt ra những rào cản khắt khe đối với các công ty nước ngoài muốn vào thị trường của mình, và buộc phải chuyển giao công nghệ.

Ông Valdis Dombrovskis – Ủy viên phụ trách kinh tế của EU, ngày 14/10 phát biểu tại Viện Nghiên cứu Doanh nghiệp Mỹ rằng “Trung Quốc đang lợi dụng mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau về thương mại để thu lợi ích chính trị.”

Quan hệ thương mại EU – Trung Quốc ngày càng căng thẳng

Mối quan hệ EU – Trung Quốc đã trở nên căng thẳng một cách rõ rệt. Ngày 7/10, EU tuyên bố sẽ áp thuế gấp đôi đối với toàn bộ thép nhập khẩu vượt hạn ngạch (từ mức 25% lên 50%), nhằm bảo vệ ngành thép châu Âu đang gặp khó khăn.

Những biện pháp này sẽ giúp mức thuế của EU ngang bằng với mức thuế Mỹ đang áp dụng 50% đối với phần lớn thép và nhôm nhập khẩu từ nước ngoài.

Ông Stephane Sejourne – Ủy viên phụ trách công nghiệp của EU, trả lời phỏng vấn Bloomberg rằng: “Đây là một điều khoản rất nghiêm ngặt, chưa từng có tiền lệ tại châu Âu”. Ông nói rằng khi các biện pháp này được triển khai, chỉ khoảng 10% sản phẩm thép có thể miễn thuế tại thị trường EU.

Điều này sẽ ảnh hưởng đến lượng hàng giá rẻ từ Trung Quốc nhập vào châu Âu. Ngày 9/10, Trung Quốc tuyên bố sẽ áp dụng thêm kiểm soát xuất khẩu đối với các loại khoáng sản đất hiếm quan trọng, thúc đẩy EU càng nhanh chóng muốn thoát khỏi sự phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc.

Ngày 14/10, ông Maros Sefcovic – Ủy viên thương mại của EU, nói rằng việc Trung Quốc mở rộng hạn chế xuất khẩu đất hiếm làm cho tình hình vốn đã nghiêm trọng “càng thêm trầm trọng”.

Ông cho biết EU đang tìm cách phối hợp với Mỹ cùng các đối tác khác trong nhóm G7 để đáp trả động thái này của Trung Quốc.