Honduras chính thức cắt quan hệ với Đài Loan, mở quan hệ với Trung Quốc

Honduras đã chính thức chấm dứt quan hệ ngoại giao kéo dài hàng thập kỷ với Đài Loan để chuyển sang quan hệ với Trung Quốc. Đài Bắc đã cáo buộc Bắc Kinh “ép buộc và đe dọa” để lôi kéo một số đồng minh còn lại của mình.

Bộ Ngoại giao Honduras cho biết hôm thứ Bảy rằng “chính phủ Honduras công nhận sự tồn tại của một Trung Quốc trên thế giới”.

“Và chính phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là chính phủ hợp pháp duy nhất đại diện cho toàn bộ Trung Quốc,” tuyên bố nói. “Đài Loan là một phần không thể tách rời của lãnh thổ Trung Quốc.”

Bộ cho biết Honduras đã thông báo cho Đài Loan về quyết định cắt đứt quan hệ và họ sẽ không quay lại có bất kỳ mối quan hệ hay liên hệ chính thức nào với Đài Bắc.

Động thái này khiến Đài Loan chỉ được 13 quốc gia có chủ quyền công nhận.

Trung Quốc và Đài Loan đã cạnh tranh nhau để giành được công nhận ngoại giao kể từ khi hai bên chia rẽ trong cuộc nội chiến năm 1949. Bắc Kinh đã chi hàng tỷ USD để giành được sự công nhận cho chính sách “Một Trung Quốc” của họ.

Trung Quốc coi Đài Loan là một trong những tỉnh của mình không có quyền có quan hệ giữa nhà nước với nhà nước, một quan điểm mà chính phủ được bầu cử dân chủ ở Đài Bắc cực lực phản đối.

Việc Honduras cắt đứt quan hệ với Đài Loan đã được dự đoán sau khi Ngoại trưởng Honduras tới Trung Quốc vào tuần trước và Tổng thống Xiomara Castro cho biết chính phủ của bà sẽ bắt đầu quan hệ với Bắc Kinh.

Ngay sau tuyên bố của Honduras, Trung Quốc tuyên bố mở rộng quan hệ với Tegucigalpa.

“Trung Quốc và Honduras vừa thiết lập quan hệ ngoại giao,” bà Hoa Xuân Oánh, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, viết trên Twitter.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn cho biết việc chuyển đổi là “một phần trong một loạt các hành động ép buộc và đe dọa của Trung Quốc”.

“Trung Quốc đã đàn áp không gian quốc tế của [Đài Loan] trong một thời gian dài, đơn phương gây nguy hiểm cho hòa bình và ổn định khu vực,” một tuyên bố từ văn phòng của bà viết.

Ngoại trưởng Đài Loan Joseph Wu trong khi đó cho biết Đài Bắc sẽ đóng cửa đại sứ quán ở Honduras và rút đại sứ về nước.

Ông Wu cho biết bà Castro, người nhậm chức Tổng thống Honduras vào đầu năm ngoái, và chính phủ của bà “luôn ảo tưởng” về Trung Quốc.

“Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán đã nắm được các thông tin liên quan và xử lý cẩn trọng. Tuy nhiên, chính quyền Castro cũng yêu cầu chúng tôi khoản hỗ trợ kinh tế khổng lồ hàng tỷ đô la và so sánh giá tiền đối với các chương trình hỗ trợ do Đài Loan và Trung Quốc cung cấp,” ông Wu nói.

Cả tuyên bố của Trung Quốc và Honduras đều không đề cập đến viện trợ.

Ông Wu nói thêm rằng ngoại trưởng Honduras đã viết thư cho Đài Loan vào ngày 13/3, một ngày trước thông báo ban đầu của bà Castro, yêu cầu viện trợ tổng cộng 2,45 tỷ USD, bao gồm cả việc xây dựng một bệnh viện và một con đập cũng như xóa nợ.

“Có vẻ như thứ họ muốn là tiền chứ không phải bệnh viện,” ông Wu nói.

Bộ trưởng Ngoại giao Honduras Eduardo Enrique Reina tuần trước nói với Reuters rằng con số 2,5 tỷ USD “không phải là một khoản đóng góp”, mà là “một cơ chế tái cấp vốn được đàm phán”.

Honduras là đồng minh ngoại giao thứ 9 mà Đài Bắc để mất vào tay Bắc Kinh kể từ khi bà Thái nhậm chức lần đầu vào tháng 5/2016.

Đài Loan vẫn có quan hệ với Belize, Guatemala và Paraguay ở Mỹ Latinh và Thành phố Vatican. Hầu hết các đối tác còn lại của hòn đảo là các quốc đảo ở Caribe và Nam Thái Bình Dương, cùng với Eswatini, trước đây gọi là Swaziland, ở miền nam châu Phi.

Bất chấp chiến dịch cô lập của Trung Quốc, Đài Loan vẫn duy trì mối quan hệ không chính thức mạnh mẽ với hơn 100 quốc gia khác, đáng chú ý nhất là Hoa Kỳ.

Lê Vy (t/h)