Iran tuyên bố chỉ đàm phán gián tiếp, không đàm phán trực tiếp với Hoa Kỳ

Tổng Thống Iran Masoud Pezeshkian tuyên bố rằng Iran sẵn sàng đối thoại với Hoa Kỳ, nhưng mọi cuộc thương thảo phải được tiến hành một cách gián tiếp và phải có những bảo đảm rõ rệt. Ông Pezeshkian nhấn mạnh rằng lý do chính yếu khiến Iran giữ vững lập trường này là vì không có sự tin tưởng đối với phía Hoa Kỳ.

Theo dự kiến, hai bên sẽ tiến hành đàm phán tại Oman vào ngày thứ Bảy (12/4) sắp tới, theo sáng kiến của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump, nhằm giải quyết chương trình hạt nhân của Iran. Tuy nhiên, trong khi Tổng thống Trump tuyên bố các cuộc đàm phán sẽ diễn ra trực tiếp, thì phía Tehran lại nhất quyết rằng mọi trao đổi sẽ hoàn toàn gián tiếp.

Phát biểu tại một buổi lễ nhân Ngày Công Nghệ Hạt Nhân Quốc Gia vào thứ Tư (9/4), Tổng Thống Pezeshkian cho hay Ngoại trưởng Iran, ông Abbas Araqchi, sẽ là người truyền đạt chỉ thị của Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei trong các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ.

“Như Lãnh tụ Tối cao đã từng tuyên bố, Cộng hòa Hồi giáo luôn sẵn sàng đối thoại… nhưng sự tham gia này phải được tiến hành một cách gián tiếp, trang nghiêm và đi kèm với các bảo đảm rõ ràng, vì chúng tôi vẫn chưa thể đặt niềm tin vào phía bên kia”, thông cáo báo chí từ Văn Phòng Tổng Thống Iran nêu rõ.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã đơn phương rút Hoa Kỳ khỏi Kế hoạch hành động toàn diện chung năm 2015 (JCPOA) – một hiệp ước đa phương nhằm hạn chế các hoạt động hạt nhân của Iran để đổi lấy việc Hoa Kỳ nới lỏng các lệnh cấm vận.

Kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng Một năm nay, ông Trump đã khôi phục chính sách “gây áp lực tối đa” đối với Tehran, cáo buộc Iran tìm cách phát triển bom hạt nhân đồng thời ban hành thêm các lệnh trừng phạt mới đối với ngành dầu mỏ của nước này. 

Về phần mình, Tehran vẫn luôn khẳng định rằng chương trình hạt nhân của họ hoàn toàn nhằm mục đích hòa bình, và liên tục lên án các biện pháp cấm vận của Hoa Kỳ là bất hợp pháp và vô căn cứ. Vào đầu tháng Ba vừa qua, ông Trump tiết lộ rằng ông đã gửi một bức thư cho ông Khamenei, đề nghị nối lại các cuộc đàm phán. Tuy nhiên, ông Trump cũng không quên cảnh cáo rằng nếu Tehran từ chối lời đề nghị này, họ có thể sẽ phải đối diện với những cuộc tấn công quân sự từ phía Hoa Kỳ “mà từ trước đến nay họ chưa từng chứng kiến”.

Phía Iran tuyên bố sẵn sàng đáp trả mọi hành vi xâm phạm và được cho là đã đặt quân đội trong tình trạng báo động cao độ.

Ông Pezeshkian cũng khẳng định các cam kết mà Tehran đã tuân thủ trong khuôn khổ JCPOA — bản thoả thuận mà Hoa Kỳ đã đơn phương rút khỏi. “Nếu [phía Hoa Kỳ] tưởng rằng chúng ta đã suy yếu và có thể bị thách thức, thì đó là họ đang sống trong một ảo tưởng hết sức ngây thơ”, ông Pezeshkian khẳng định.

Tổng Thống Iran Pezeshkian đồng thời bác bỏ các cáo buộc từ phương Tây cho rằng Iran đang bí mật theo đuổi chương trình vũ khí hạt nhân, bất chấp việc Iran đã phải trải qua hàng trăm cuộc thanh tra.

“Chúng tôi không theo đuổi vũ khí hạt nhân, và cũng chưa từng làm điều đó”, ông Pezeshkian nói.

Trong khi đó, Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), ông Rafael Grossi, hồi cuối năm ngoái cho biết Iran đã tăng cường làm giàu uranium với mức độ tinh khiết lên đến 60%, khiến ngoại giới quan ngại. Được biết, để chế tạo được vũ khí hạt nhân, uranium cần được làm giàu ở mức độ khoảng 90%.