Israel đã biến Gaza thành nơi không phù hợp cho con người sinh sống — LHQ

“Tuyệt vọng, đói khát, và sợ hãi,” đó là những gì người của Liên Hợp Quốc miêu tả từ quan sát thực tế tại Dải Gaza sau 69 ngày diễn ra chiến tranh. Người Palestine ở đó cảm thấy mạng sống của họ “không bằng những người khác.”

Một báo cáo của Liên Hợp Quốc, sau chuyến thị sát của Philippe Lazzarini, Tổng ủy viên UNRWA (cơ quan nhân quyền của Liên Hợp Quốc về Dải Gaza) đã vẽ nên một bức tranh ảm đạm về cuộc sống ở đây.

Đói —điều đầu tiên nói đến trong báo cáo là ĐÓI— là điều mà người dân đang sống ở Gaza “chưa từng trải nghiệm” trước đó trong đời. Người của LHQ viết: “Tôi chứng kiến tận mắt thấy những người ở Rafah tự giành lấy đồ ăn trực tiếp từ xe tải chở đồ cứu trợ trong tình trạng hoàn toàn tuyệt vọng, và ăn ngay tại chỗ bất kể thứ gì mà họ lấy được.”

Rafah là cửa khẩu biên giới giữa Dải Gaza và Ai Cập, nơi duy nhất đồ cứu trợ nhân đạo có thể được đưa vào tại thời điểm hiện nay. Toàn bộ Dải Gaza cùng 2,3 triệu người Palestine sinh sống, đã được quân đội Israel phong tỏa toàn diện kể từ khi chiến tranh nổ ra vào ngày 7/10. Israel cho phép đưa đồ cứu trợ qua cửa khẩu Rafah, nhưng kiểm soát chặt chẽ về số lượng, và đặc biệt là chất đốt như xăng dầu, thứ thiết yếu cho đời sống.

“Nửa số dân ở đây đang trong cảnh đói. Cứ 9 trong 10 người đang trong tình trạng không đủ ăn,” báo cáo dẫn lời kể lại của quan chức LHQ. “Không phải ngày nào cũng có ăn, và không biết lần tiếp theo có cái ăn là bao giờ.”

Theo New York Times đưa tin hôm 14/12, một số quan chức Mỹ đã nói với tờ báo rằng chính quyền Biden đang thuyết phục Israel thay đổi chiến thuật chống Hamas. Cách làm hiện nay —oanh tạc, cưỡng bức dân chúng sơ tán, v.v.— là không thích đáng.

Theo Mỹ, thì Israel nên chuyển sang phương án dùng các đội đặc nhiệm để tìm cách giải cứu con tin và tiêu diệt lãnh đạo Hamas.

• Israel bắt đầu bơm nước biển vào hệ thống ngầm của Dải Gaza — Ngày 12/12, Tạp chí Phố Wall (Mỹ) báo cáo rằng Israel đã khởi động phương án dùng nước biển để đánh lụt hệ thống ngầm tại Dải Gaza. Bất chấp nguy cơ về ô nhiễm nguồn nước ngọt và làm hư hại nền tảng đất, ảnh hưởng không thể vãn hồi tới môi trường sống ở đây.

Tờ báo đưa tin rằng có thể sẽ có được cải thiện này, dẫn lời của ông John Kirby, người phát ngôn quân sự của Nhà Trắng, rằng “trong một tương lai gần, nhưng tôi không muốn đặt ra ngày tháng cụ thể”, thì Israel có thể sẽ đồng ý thay đổi chiến lược. Theo tờ báo đưa tin, hôm Thứ Năm ông Jake Sullivan, cố vấn quân đội của Mỹ, đang có mặt ở Israel và đã thảo luận về việc này với Israel.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng có bày tỏ quan điểm. “Tôi muốn họ tập trung vào việc cứu sinh mạng của công dân,” ông Biden nói trong sự kiện y tế diễn ra ở Bethesda hôm Thứ Năm, “không phải là nói chấm dứt việc truy lùng Hamas, mà là hãy thận trọng hơn.”

Cũng trong báo cáo của New York Times, có thể thấy ảnh nghĩa trang của Palestine —một khoảng đất trống trải và chỉ có các ngôi mộ— đã bị xe của Israel bào xới. Có thể thấy trong bức ảnh cụ thể của một nghĩa trang các rãnh đất đường đi của xe —trông như vết để lại của xe tăng hoặc xe ủi— và thấy trong các bức ảnh chụp từ vệ tinh về tình trạng tương tự ở một số nghĩa trang khác ở Gaza.

Israel đã không trả lời cho New York Times tại sao xe của họ phải giày xéo mồ mả của người Palestine, và cũng không trả lời rằng họ có ý thức tôn trọng về các địa điểm liên quan đến tín ngưỡng ở Gaza hay không.

Trong báo cáo của LHQ, cái đói không chỉ là điều duy nhất dẫn đến tình trạng cuộc sống tồi tệ ở Dải Gaza hôm nay. Còn có sự tuyệt vọng và cảm thấy khủng hoảng.

Ông Lazzarini nói người Palestine tin rằng mạng sống của họ “không bằng những người khác” và họ sợ rằng đang bị thế giới lãng quên, khi “các luật quốc tế về nhân quyền và nhân đạo đã không được áp dụng dành cho họ.”

“Chỉ mong muốn an toàn và ổn định thôi”, ông nói, “đã là quá ư xa vời vào thời điểm hiện nay.”

“Điều khiến tôi tiếp tục cảm thấy sốc là cấp độ mất nhân tính ngày càng leo thang,” ông Lazzarini kể về những hoạt động của quân đội Israel “chúc mừng khi làm ra những điều xấu trong chiến tranh.”

Theo ông “những gì diễn ra ở Gaza nên làm mọi người phải tức giận” và khiến chúng ta “suy nghĩ lại về hệ thống các giá trị.”

Ông kể, “Một nhà kho của [LHQ] đã trở thành nơi trú ẩn cho 30.000 người. Đó là những người may mắn đã đến được bên trong cơ sở của chúng tôi. Những người khác hoàn toàn không có nơi nào để đi. Họ sống ngoài trời, trong giá lạnh, trong bùn lầy và dưới mưa. Nhìn đâu cũng đầy rẫy những nơi trú ẩn tạm bợ. Ở mọi nơi bạn đến đều là những người tuyệt vọng, đói khát, và sợ hãi”.