Israel từ chối viện trợ quân sự cho Ukraine do bị Nga đe dọa

Ukraine đề nghị Israel viện trợ quân sự để đáp trả các cuộc tấn công từ Nga có sử dụng máy bay không người lái của Iran. Nhưng Jerusalem đã từ chối sau khi bị Moscow đe dọa.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz nói hôm thứ Tư (19/10): “Israel sẽ không chuyển các hệ thống vũ khí cho Ukraine vì có nhiều thứ phải cân nhắc. Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine trong giới hạn của mình như chúng tôi đã đang thực hiện trước nay”.

Israel thời gian qua đã liên tục từ chối chuyển vũ khí cho Ukraine, bởi vì một phần họ lo lắng về sự hiện diện của quân đội Nga tại nước láng giềng Syria. Quân Nga và Iran đã hợp tác cùng chống lưng cho chế độ độc tài Bashar Assad ở Syria.

Nhưng việc Moscow và Tehran mở rộng hợp tác trong chiến tranh Ukraine đã khiến Kyiv có hy vọng rằng Israel sẽ thay đổi chính sách và trang bị vũ khí cho Ukraine nhằm ngăn chặn các cuộc không kích từ Nga sử dụng vũ khí từ Iran.

Đại sứ Ukraine tại Israel Yevgen Korniychuk đã nói với truyền thông địa phương rằng: “Iran là kẻ thù chung của chúng ta. Nhưng Israel chỉ đang hợp tác tình báo rất hạn chế với chúng tôi”.

Theo truyền thông phương Tây, các máy bay trinh sát và tấn công không người lái của Iran đã đang đóng vai trò then chốt trong hàng loạt các cuộc tấn công của Nga vào Kyiv và các thành phố khác của Ukraine trong thời gian gần đây. Các cuộc không kích này có mục tiêu rõ ràng là để phá hủy cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine khi mùa đông đang đến. Giới chức Ukraine tuyên bố họ đã bắn rơi 223 máy bay không người lái của Iran, nhưng cũng cảnh báo rằng các cuộc tấn công gia tăng sắp xảy ra vì có thông tin Iran sẽ chuyển cho Nga nhiều tên lửa đạn đạo tầm ngắn.

Chánh văn phòng tổng thống Ukraine Andriy Yermak hôm 19/10 sau khi họp với các nhà ngoại giao đến từ châu Âu, đã nói rằng: “Chắc chắn, vì những gì đã đang xảy ra những ngày qua, một trong những ưu tiên chính của chúng tôi là thiết lập hệ thống bảo vệ các thành phố, cơ sở hạ tầng dân sự của chúng tôi và tạo ra lá chắn phòng thủ trên không cho Ukraine. Và tôi rất vui khi hôm nay vấn đề này không chỉ là vấn đề bàn thảo nữa, mà nó là vấn đề thời gian. Điều này sẽ được làm sớm nhất có thể”.

Các quan chức Ukraine không giấu giếm việc kêu gọi Israel viện trợ quân sự. Cựu Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko nói trên CNN tuần này: “Chắc chắn, tôi có thể xác nhận điều đó. Đó là yêu cầu từ lực lượng vũ trang Ukraine. Chúng tôi biết rằng Israel có công nghệ đặc biệt, có cách chiến đấu với máy bay không người lái của Iran. Công nghệ này có thể cứu sống hàng trăm sinh mạng Ukraine”.

Israel đã đang cố gắng cân đối giữa việc gắn kết với đồng minh Mỹ với việc tránh xung đột với Nga.

Việc Nga sử dụng vũ khí của Iran trong chiến tranh Ukraine vừa qua đã dẫn tới một số chính trị gia Israel kêu gọi chính phủ viện trợ quân sự cho Kyiv. Ngoại trưởng Israel Nachman Shai cuối tuần qua viết trên Twitter: “Không còn nghi ngờ gì nữa về việc Israel nên đứng về bên nào trong cuộc xung đột đẫm máu này. Cũng đã đến lúc chúng ta nên viện trợ quân sự cho Ukraine, giống như Mỹ và các nước NATO đã làm”.

Nga nhanh chóng phản ứng với tuyên bố của ông Nachman Shai bằng việc đe dọa Jerusalem sẽ gặp hậu quả nghiêm trọng nếu cung cấp vũ khí cho Kyiv.

Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev hôm 17/10 tuyên bố: “Đó sẽ là quyết định liều lĩnh, quyết định đó sẽ phá hủy tất cả mối quan hệ song phương giữa hai nước chúng ta”.

Lãnh đạo đối lập tại Israel, ông Benjamin Netanyahu cũng đã lên tiếng tán thành quyết định từ chối viện trợ vũ khí cho Ukraine của chính phủ Jerusalem đương nhiệm. Ông cho rằng quyết định đó là cách để đảm bảo rằng vũ khí của Israel không bị rơi vào tay của Iran.

Ông Benjamin Netanyahu nói với MSNBC: “Về vấn đề vũ khí, luôn có khả năng và thực sự điều này đã xảy ra hết lần này đến lần khác là vũ khí chúng tôi cung cấp trong các trận chiến cuối cùng lại rơi vào tay của Iran và được sử dụng để chống lại chúng tôi”.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz nói rằng “viện trợ nhân đạo, và cung cấp thiết bị bảo vệ sinh mạng” là bằng chứng cho thấy Israel ủng hộ Ukraine.

“Chúng tôi đã gửi yêu cầu tới Ukraine để họ chia sẻ thông tin về nhu cầu cảnh báo phòng không. Một khi chúng tôi nhận được thông tin này, chúng tôi sẽ có thể trợ giúp phát triển hệ thống cảnh báo sớm cứu dân thường. Chúng tôi đang theo dõi sự tham gia của Iran vào cuộc chiến tranh tại Ukraine. Chúng tôi biết Iran cung cấp [cho Nga] máy bay không người lái và trong tương lai gần có thể cung cấp thêm các hệ thống tối tân”, Bộ trưởng Benny Gantz nói với báo giới.