Lầu Năm Góc điều tra vụ rò rỉ kế hoạch tấn công ở Ukraine của Mỹ và NATO

News York Times tung tin hôm 6/4 rằng bản kế hoạch ‘mật’ của Mỹ và NATO triển khai tấn công ở chiến trường Ukraine đã bị rò rỉ, theo những gì được chứng kiến trên Twitter và Telegram. Lầu Năm Góc hiện đang cuống cuồng điều tra xem là do ai, tại sao, và cố gắng xóa đi một cách vô vọng. Nhận định sơ bộ là bản rò rỉ đó rất có thể đã qua tay tình báo Nga, và đã bị điều chỉnh lại trước khi nó được quăng lên mạng xã hội.

Tweet: Tháng 4/1943 — Người Anh đánh lừa quân Đức bằng kế hoạch D-Day giả tạo kèm xác chết ở bãi biển Tây Ban Nha. Tháng 4/2023 — Lầu Năm Góc đánh tiếng trên New York Times rằng kế hoạch tuyệt mật tấn công ở chiến trường Ukraine đang bị rò rỉ trên Twitter & Telegram.

Tweet: Mỹ và NATO định làm gì ở Ukraine? Lịch điều binh, số vũ khí, số quân,… Mỹ tìm mọi cách để xóa chúng, nhưng đã hữu tâm vô lực.

Những tài liệu chiến tranh nêu chi tiết liên quan tới các kế hoạch bí mật của Mỹ và NATO, nhằm xây dựng quân đội Ukraine cho một cuộc tấn công theo kế hoạch ở chiến trường Ukraine đã được đăng trong tuần này trên các mạng xã hội, các quan chức cấp cao của chính quyền Biden cho biết.

Lầu Năm Góc đang điều tra xem ai có thể đứng sau vụ rò rỉ các tài liệu xuất hiện trên Twitter và Telegram, một nền tảng có hơn nửa tỷ người dùng phổ biến rộng rãi ở Nga.

Các nhà phân tích quân sự nói rằng các tài liệu dường như đã được sửa đổi ở một số chỗ so với nguyên bản ban đầu: Phóng đại ước tính của Mỹ về số người chết trong chiến tranh của phe Ukraine, và thu nhỏ số của phe Nga.

Các nhà phân tích phỏng đoán rằng các sửa đổi ấy có thể là các nỗ lực đánh lạc hướng thông tin của Moscow. Nhưng những tình tiết được tiết lộ từ các tài liệu gốc, xuất hiện dưới dạng các bức ảnh về các biểu đồ cung cấp vũ khí dự kiến, sức mạnh của quân đội và tiểu đoàn, và các kế hoạch khác,… đã thể hiện sự vi phạm đáng kể của tình báo Mỹ trong nỗ lực hỗ trợ Ukraine.

Ngoài ra, nội dung rò rỉ là bằng chứng phủ định những tuyên bố rằng Mỹ và NATO đang là thế lực giữ gìn hòa bình và chỉ đứng ngoài cuộc giúp Ukraine bảo vệ tự do dân chủ, và đây cũng là khẳng định thêm điều mà người ta vẫn hiểu lâu nay rằng Ukraine là chiến trường của chiến tranh ủy nhiệm do các quốc gia phương Tây đạo diễn.

Các quan chức của Biden đang làm việc cật lực để xóa những bằng chứng này trên mạng xã hội, nhưng cho đến nay vẫn hữu tâm mà vô lực.

Tweet của Ukraine hôm 6/4: Thư ký Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Oleksiy Danilov nói trong một phỏng vấn truyền hình rằng chỉ có 5 người biết được kế hoạch phản công

Sabrina Singh, Phó Thư ký Báo chí tại Lầu Năm Góc nói, “Chúng tôi biết về các báo cáo về các bài đăng trên mạng xã hội và bộ đang xem xét vấn đề này.”

Những gì được rò rỉ trên mạng xã hội —đó có thể chỉ là một phần của những gì đã bị lộ— không cung cấp các kế hoạch chiến đấu cụ thể, như cách thức, thời gian và địa điểm Ukraine dự định tiến hành cuộc tấn công của mình, mà các quan chức Mỹ cho biết có thể sẽ diễn ra trong tháng tới hoặc lâu hơn. Tuy nhiên, vì các tài liệu đã được soạn ra từ năm tuần trước này lại cung cấp một cái nhìn tổng quan về thời gian về cuộc chiến, gồm cả chủ trương chung của Mỹ và Ukraine, kể từ ngày 1/3, về những gì quân đội Ukraine có thể cần cho chiến dịch.

Với con mắt lão luyện của một nhà hoạch định chiến tranh, tướng lĩnh chiến trường hoặc nhà phân tích tình báo Nga, các tài liệu chắc chắn cung cấp nhiều manh mối và tri thức sâu sắc.

Ví dụ, các tài liệu đề cập đến tỷ lệ chi tiêu của HIMARS —hệ thống tên lửa pháo cơ động cao do Mỹ cung cấp, có thể tấn công các mục tiêu như bãi chứa đạn dược, cơ sở hạ tầng và nơi tập trung quân từ xa— thì tài liệu đã cho phép suy đoán các chi tiết rằng chúng được triển khai với tiến độ thế nào, điều mà Lầu Năm Góc vẫn luôn giấu kín.

Đến tận hôm Thứ Sáu, các nhà phân tích dường như đang tìm cách trấn an dư luận khi nói rằng khó có thể đánh giá ảnh hưởng của việc tiết lộ các tài liệu đối với cuộc chiến tiền tuyến hiện nay và trong những tháng tới. Cuộc tấn công gần đây của chính Nga đã gặp khó khăn trong việc giành được lợi ích ở miền đông Ukraine, và các nhà phân tích phương Tây tranh luận rằng liệu quân đội Nga, sau khi chịu thương vong đáng kinh ngạc, có khả năng tiến hành một cuộc tấn công khác hoặc chống lại một cuộc tấn công của Ukraine hay không.

Không rõ làm thế nào các tài liệu được quăng lên các mạng xã hội. Tuy nhiên, các nhà phân tích quân sự nhìn nhận rằng các kênh chính phủ thân Nga đã chia sẻ và lưu hành các bản trình bày (slide) tóm tắt.

Các nhà phân tích cảnh báo rằng các tài liệu do các nguồn của Nga công bố có thể bị thay đổi có chọn lọc trước khi quăng lên mạng để đưa ra thông tin sai lệch có lợi cho Điện Kremlin.

Michael Kofman, giám đốc nghiên cứu về Nga tại CNA, một viện nghiên cứu ở Arlington, Virginia, đã nói, “Cho dù những tài liệu này có xác thực hay không, thì mọi người nên quan tâm đến bất cứ điều gì do các nguồn tin của Nga công bố.”

Ví dụ, một trong những slide cho biết 16.000 đến 17.500 binh sĩ Nga đã thiệt mạng, trong khi Ukraine có tới 71.500 binh sĩ thiệt mạng. Điều này mâu thuẫn với những gì mà phương tiện truyền thông phương Tây công bố lâu nay. Lầu Năm Góc và các nhà phân tích khác đã ước tính rằng Nga chịu thương vong lớn hơn nhiều, với gần 200.000 người thiệt mạng và bị thương, trong khi Ukraine có hơn 100.000 người thiệt mạng và bị thương.

Tuy nhiên, theo các nhà phân tích thì một số phần của tài liệu có vẻ xác thực và sẽ cung cấp cho Nga thông tin có giá trị như thời gian biểu chuyển giao vũ khí và quân đội, số lượng quân Ukraine đóng quân và các chi tiết quân sự khác.

Một tài liệu có nhãn “tuyệt mật” đưa ra “Tình trạng xung đột kể từ ngày 1/3”. Vào ngày hôm đó, các quan chức Ukraine có mặt tại một căn cứ của Mỹ ở Weisbaden, Đức, để tham gia các cuộc tập trận, và một ngày sau, Tướng Mark A. Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, và Tướng Christopher Cavoli, chỉ huy tối cao, chỉ huy đồng minh cho châu Âu, đã đến thăm.

Một tài liệu khác bao gồm các cột liệt kê các đơn vị quân đội Ukraine, thiết bị và huấn luyện, với lịch trình từ tháng Giêng đến tháng Tư. Tài liệu chứa một bản tóm tắt về 12 lữ đoàn chiến đấu đang được tập hợp, trong đó có 9 lữ đoàn dường như được huấn luyện và cung cấp bởi Hoa Kỳ và các đồng minh NATO khác. Trong số 9 lữ đoàn đó, các tài liệu nói rằng 6 sẽ sẵn sàng vào ngày 31/3 và phần còn lại vào ngày 30/4. Một lữ đoàn Ukraine có khoảng 4.000 đến 5.000 binh sĩ, các nhà phân tích nhận định.

Tài liệu nói rằng thời gian giao thiết bị sẽ ảnh hưởng đến việc đào tạo và sẵn sàng đáp ứng thời gian. Tài liệu cho biết tổng số thiết bị cần thiết cho 9 lữ đoàn là hơn 250 xe tăng và hơn 350 phương tiện cơ giới.

Việc các tài liệu này có thể được đăng trên một kênh truyền thông xã hội được phát tán rộng rãi và có lẽ sẽ lọt vào tay các quan chức Nga, là một cú đảo ngược lớn đối với Moscow vào thời điểm Nga dường như đang theo sau Hoa Kỳ trong việc thu thập thông tin tình báo ở Ukraine.

Vụ rò rỉ là bước đột phá tình báo đầu tiên của Nga được công khai kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Trong suốt cuộc chiến, Hoa Kỳ đã cung cấp cho Ukraine thông tin về các sở chỉ huy, kho đạn dược và các nút quan trọng khác trong các tuyến quân sự của Nga. Thông tin tình báo thời gian thực như vậy đã cho phép người Ukraine nhắm mục tiêu vào lực lượng Nga, giết các tướng lĩnh cấp cao và buộc các nguồn cung cấp đạn dược phải di chuyển ra xa tiền tuyến của Nga, mặc dù trước đây các quan chức Mỹ luôn luôn nói Ukraine đã đóng vai trò quyết định trong việc lập kế hoạch và thực hiện các cuộc tấn công đó.

Nhưng ngay từ đầu trong cuộc chiến, các quan chức Ukraine đã do dự về việc chia sẻ kế hoạch chiến đấu của họ với Hoa Kỳ, vì sợ bị rò rỉ, theo các quan chức Mỹ và châu Âu nói. Vào mùa hè năm ngoái, các quan chức tình báo Mỹ từng than phiền rằng họ thường hiểu rõ hơn về các kế hoạch quân sự của Nga hơn là của Ukraine.

Lo ngại rằng việc chia sẻ kế hoạch hoạt động của họ cũng có thể làm nổi bật những điểm yếu và ngăn cản sự tiếp tục hỗ trợ của Mỹ, người Ukraine đã bảo vệ họ chặt chẽ ngay cả khi tình báo Mỹ đang thu thập chi tiết chính xác về những gì Điện Kremlin đang ra lệnh và các chỉ huy Nga đang lên kế hoạch.

Việc chia sẻ thông tin tình báo giữa Ukraine và Hoa Kỳ đã nới lỏng đáng kể vào mùa thu năm ngoái, và hai nước đã hợp tác chặt chẽ với nhau để đưa ra các lựa chọn cho một cuộc tấn công của Ukraine.

Nhưng một vụ rò rỉ thông tin tình báo kiểu này, được đăng trên phương tiện truyền thông xã hội và có sẵn trên khắp thế giới, chắc chắn sẽ gây tổn hại cho việc chia sẻ thông tin tình báo giữa Ukraine và Hoa Kỳ.