Lầu Năm Góc không đáp ứng được thời hạn báo cáo về hàng tỷ USD vũ khí bị bỏ lại Afghanistan

Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ (DOD) đã để lỡ thời hạn trình bày báo cáo về khoảng 85 tỷ đôla vũ khí bị bỏ lại ở Afghanistan. Điều này đã khiến 27 Dân biểu đảng Cộng hòa viết thư yêu cầu câu trả lời.

Hồi tháng 9, Quốc hội Mỹ đã thông qua luật yêu cầu các quan chức DOD báo cáo về tài sản, thiết bị và quân nhu bị phá huỷ, được đưa ra khỏi Afghanistan, hoặc vẫn để tại Afghanistan liên quan đến việc quân đội Mỹ rút khỏi đất nước này hồi tháng 8. 

DOD có 90 ngày để đệ trình báo cáo đó lên Quốc hội. Sau ngày 29/12/2021, sau khi hạn chót đến mà không có một lời nào từ Lầu Năm góc, Dân biểu Andy Barr (đảng Cộng hòa – bang Kentucky) và 26 thành viên đảng viên Cộng hoà khác đã yêu cầu Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin trả lời. 

Lá thư ngày 14/1 viết, “DOD đã báo cáo chậm [2 tuần], hoàn toàn coi thường về trách nhiệm của mình trước Quốc hội liên quan đến các thiết bị được chi trả bởi người đóng thuế mà hiện đã bị chính quyền này bỏ lại và để cho Taliban sở hữu. Việc thiếu thông tin này đã ngăn cản Quốc hội có thể tiến hành giám sát một cách chính xác và hiệu quả hàng chục tỷ đôla thiết bị được đầu tư tại Afghanistan suốt 20 năm qua và tạo ra nhiều lỗ hổng trong hệ thống an ninh quốc gia của chúng ta.”

Các nhà lập pháp đã trích dẫn những quan ngại của Tướng Mark Milley, chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, người từng nói với Quốc hội ngày 29/2/2021 rằng các điều kiện ở Afghanistan có thể khiến al-Qaeda hoặc ISIS tái xuất hiện tại khu vực trong 36 tháng hoặc ít hơn. 

Theo một báo cáo ngày 13/1 từ Đài phát thanh Mashaal, chi nhánh đài phát thanh Tự do tại Pakistan, ít nhất một số vũ khí đã lọt vào tay của Taliban Pakistan, Tehrik-e Taliban Pakistan (TTP). Trích dẫn một nguồn tin giấu tên hiểu biết về công việc của TTP, Radio Mashaal cho biết các chiến binh Taliban Pakistan nắm giữ nhiều súng máy M16 và súng trường tấn công M4 được trang bị thiết bị nhìn ban đêm do Mỹ sản xuất.

Theo báo cáo, dòng vũ khí chảy vào trùng hợp với việc gia tăng các vụ tấn công của TTP vào các lực lượng của chính phủ Pakistan.

Báo cáo nêu rõ, “Các nhà quan sát cho rằng các loại vũ khí có thể từ kho của của Taliban Afghanistan, họ đã chiếm nhiều triệu đôla vũ khí và thiết bị do Mỹ sản xuất từ các lực lượng an ninh Afghanistan”.

Cùng với việc tạo thành mối nguy hiểm cho an ninh quốc gia Mỹ và ổn định tại Trung Á, các thiết bị quân sự Mỹ bị bỏ lại tại Afghanistan cũng có thể đe dọa sự an toàn của các đồng minh Afghanistan của Mỹ. Đó là vì thiết bị bị bỏ lại bao gồm các công cụ giám sát của Mỹ mà các nhà quan sát cho rằng có thể được sử dụng để theo dõi những người từng làm việc với Mỹ trong 20 năm qua.

Nhóm nhân quyền First có trụ sở tại New York ngày 16/8 năm ngoái đã tuyên bố các chiến binh Taliban đã chiếm được nhiều thiết bị được gọi là Thiết bị Cầm tay Tích hợp Phát hiện Nhận dạng, từng được các binh sĩ sử dụng để quét đặc điểm sinh trắc học của người Afghanistan để khớp với vân tay trên các thiết bị nổ cảm biến, cũng như dành cho các cuộc điều tra pháp y khác.

“Chúng tôi hiểu rằng hiện nay Taliban có thể truy cập các cơ sở dữ liệu và thiết bị sinh trắc học ở Afghanistan, kể cả một số cơ sở bị lực lượng quân đội đồng minh bỏ lại,” nhóm nhân quyền cho biết trong tuyên bố. “Công nghệ này còn có thể bao gồm khả năng tiếp cận tới một cơ sở dữ liệu bằng quét vân tay và mống mắt, cũng như bằng công nghệ nhận dạng khuôn mặt.” 

Cựu công tố viên quân đội Mỹ John Maher nói với The Epoch Times hồi tháng 8 là Taliban có khả năng không có được trình độ kỹ thuật để sử dụng các thiết bị này, nhưng cho rằng chúng có thể được trợ giúp bởi các chính phủ như Trung Quốc hoặc Iran. 

Đạo luật Uỷ quyền Quốc phòng Quốc gia (NDAA) năm 2022, được ký thành luật vào tháng 12/2021, cũng kêu gọi Lầu Năm góc kiểm toán các thiết bị và vũ khí bị bỏ lại Afghanistan, bao gồm thiết bị và công cụ sinh trắc học bị bỏ lại hoặc bị phá huỷ. NDAA cũng kêu gọi đánh giá liệu Taliban có truy cập được vào hệ thống Nhận dạng Sinh trắc học Tự động (ABIS) của DOD hay không, cũng như  giải thích về các nỗ lực hiện tại để bảo đảm an ninh cho tất cả cơ sở dữ liệu sinh trắc học của DOD. 

Tới tháng 3 DOD mới phải hoàn thành các báo cáo này, nhưng các nhà lập pháp đảng Cộng hòa cho biết trong lá thư rằng họ không thể đợi tới lúc đó.

“Đó là lý do Quốc hội yêu cầu Bộ hoàn thành vào ngày 20/19/2021,” họ viết cho ông Austin. “Chúng tôi yêu cầu các ngài cung cấp thông tin cần thiết cho Quốc hội ngay lập tức.”

Ngân Hà (theo The Epoch Times)

Xem thêm: