Một người Nhật mở quán và một người Mỹ làm blogger ở Kharkiv, Ukraine

Cuối tuần này, đài báo Ukraine đưa tin về cụ Fuminori Tsuchiko người Nhật 75 tuổi, tình nguyện mở quán ở Kharkiv đồng cam cộng khổ với người dân Ukraine. Số phận thật kỳ diệu, cùng thời gian đó, ông Gonzalo Lira người Mỹ 55 tuổi đã bị đặc vụ SBU mang súng tới bắt tại nhà cũng ở Kharkiv. Vụ này không được miêu tả như một nhà báo có lương tâm mạo hiểm tới vùng nguy hiểm để có được những tin tức chính xác và trung thực, mà được miêu tả là bị bắt vì tuyên truyền sai quan điểm của nhà nước.

Cụ Fuminori Tsuchiko người Nhật đồng cam cộng khổ với nhân dân Kharkiv

Mặc dù đã gần 75 tuổi, theo lời miêu tả của Pravda Ukraine, một tờ báo khá sát với đường lối của chính quyền Ukraine, cụ Fuminori Tsuchiko “gần 1 năm trước đã chuyển từ Tokyo tới Kharkiv, và không có kế hoạch quay lại.”

Bài tin nổi bật với tiêu đề trích nguyên lời của cụ “Tôi sẽ ở đây cho đến khi chết!”, kể rằng cụ đã trải qua nửa năm chung sống trong khu tàu điện ngầm với nhân dân Kharkiv vào những ngày bom đạn.

Cụ đã bán cơ ngơi của mình ở thủ đô Tokyo hoa lệ của Nhật Bản để chuyển đến Kharkiv, một thành phố vẫn còn trong tình trạng bất ổn vì chiến tranh ở Ukraine để làm các hoạt động nhân đạo. Cụ khai trương một quán ăn uống mang tên “Fumi Caffe” ngày 14 tháng trước.

Quán của người tình nguyện viên nước ngoài cao tuổi ở khu ga tàu điện ngầm này khá nổi tiếng ở khu dân cư, vì cung cấp món ăn miễn phí dành cho những người Ukraine đang gặp khó khăn ở nơi đây.

Phóng viên tại chỗ của tờ báo kể về một người phụ nữ cao tuổi đang xếp hàng nói rằng bà là khách quen ở đây, “Lương hưu ít, và tôi muốn ăn,… Ở đây họ nấu ăn rất ngon. Nó ngon như ở nhà vậy.”

Sau khi chứng kiến những gì xảy ra ở đây hồi tháng 3/2022, cụ đã quyết định chuyển tới sinh sống ở thành phố chỉ cách tiền tuyến 15 km này vào tháng 5/2022.

“Tôi đã 75 tuổi rồi nên chết lúc nào không quan trọng. Tôi tin rằng mọi chuyện rồi sẽ ổn nên không sợ hãi,” cụ Fumi tâm sự với phóng viên.

Ở Tokyo, trước khi nghỉ hưu ở tuổi 60, cụ từng điều hành 1 công ty riêng. Sau khi về hưu, theo tờ Pravda tường thuật, cụ đã có hứng thú và nghiên cứu chủ đề phát xít và tội ác chiến tranh. Đó cũng là một phần lý do khiến cụ muốn tới Ukraine và giúp đỡ những người dân đang chịu cảnh khổ nạn ở đây.

“Khi tôi 15 tuổi, tôi xem một bộ phim về cuộc sống trong trại tập trung của Đức Quốc xã, trong đó một số lượng lớn người Do Thái bị giết mỗi ngày. Tôi luôn tự hỏi tại sao người ta có thể giết nhiều người như vậy,” cụ Fumi kể.

Cụ đã tham gia các hoạt động hỗ trợ cùng một số nhóm tổ chức khác trước khi mở quán riêng của mình.

Cụ muốn mở quán từ tháng 8 năm ngoái, nhưng do gặp nhiều khó khăn, nên mãi đến tháng trước cụ cùng với Natalia Grama, người cùng chí hướng, mới khai trương quán “Fumi Caffe” ở khu tàu điện ngầm, cùng với 5 người làm công.

Mỗi ngày, quán chuẩn bị khoảng 600 bữa tối, bà Nataliya nói, hầu hết những người không có đủ tiền để ăn trong ngày đều đến. Bà và ông Fumi không sợ người ta lợi dụng lòng tốt của mình.

“Không phải không có, nhưng khi tôi thấy một người ăn súp và khóc, tôi hiểu tại sao chúng tôi làm điều đó,” bà nói. “Chúng tôi thậm chí gặp những người có tiền, họ nói: “Chúng tôi có thể mua, nhưng chúng tôi muốn thức ăn của bạn, chúng tôi có thể trả tiền không?”. Chúng tôi có một con heo đất, họ ném tiền vào đó, giúp chúng tôi kinh doanh”

Hoạt động nhân đạo của quán cũng hoạt động nhờ một số nhà tài trợ, chủ yếu là từ Nhật Bản, tờ báo đưa tin.

Gonzalo Lira – quốc tịch Mỹ & Chile – làm blogger lề trái ở Kharkiv

Thành phố 1,5 triệu dân Kharkiv không chỉ là điểm đến của những nhà hoạt động nhân đạo người nước ngoài như cụ Fuminori Tsuchiko. Tọa lạc gần tiền tuyến, thành phố với kiến trúc lịch sử đặc trưng được người Nga bắt đầu xây dựng từ thế kỷ 17 này, dường như cũng là nơi của ít nhất 1 người làm trong ngành báo chí.

Ông Gonzalo Lira, 55 tuổi, người mang 2 quốc tịch Mỹ và Chile, đã bị cảnh sát đặc vụ SBU súng ống đầy mình tới bắt tại nhà.

• Gonzalo Lira đã bị cảnh sát vũ trang tới bắt tại nhà, với tội danh không công nhận tội ác chiến tranh của Nga. Có thể thấy cảnh ông mặc quần áo ở nhà giơ hai tay trên đầu khi cảnh sát chĩa súng vào ông.

Theo thông tin mà SBU công bố, tờ RT đưa tin, ông Lira bị bắt với tội danh “công khai biện minh cho hành động xâm lược vũ trang” đồng thời “tham gia vào việc làm mất uy tín của giới lãnh đạo chính trị và quân sự hàng đầu cũng như Lực lượng Phòng vệ của nhà nước [Ukraine].”

Hoa Kỳ, nước hiện đang viện trợ lớn nhất cho Ukraine cả về quân sự và kinh tế với danh nghĩa giúp Ukraine chiến đấu vì một nền dân chủ, là quốc gia cổ xúy tự do ngôn luận. Ở đó, những nhà báo khui ra thối nát của gia đình tổng thống —như vụ ổ cứng Hunter— là được công chúng ủng hộ.

• Blogger Nga Zakhar Prilepin bị đánh bom trọng thương — Vừa rồi một vụ đánh bom khủng bố suýt giết chết blogger Nga và đã giết chết 1 người đi cùng.
• Blogger quân sự Nga bị đánh bom thiệt mạng tại St Petersburg — Tháng trước 1 blogger của Nga bị ám sát trong vụ đánh bom khủng bố ở quán cà-phê. Cuối năm ngoái 1 nhà báo Nga cũng thiệt mạng trong 1 vụ bom xe.

SBU đã quay phim cảnh bắt giữ Lira, làm mờ khuôn mặt của những người liên quan. SBU được cho là đã thu giữ máy tính và nhiều điện thoại di động của ông Lira để “làm bằng chứng”.

Ông Lira là nhà văn và nhà làm phim từng làm việc tại Mỹ. Vài năm trước, ông chuyển đến Kharkiv, nơi ông kết hôn và bắt đầu viết blog với tên ‘Coach Red Pill’.

Đây là lần thứ hai ông bị SBU giam giữ. Lần đầu là vào tháng 4/2022, nhưng được thả sau một tuần. Không có cáo buộc nào được đưa ra vào thời điểm đó và ông Lira cũng không thảo luận chi tiết về những gì đã xảy ra, chỉ nói rằng ông không được phép tự ý rời Kharkiv.

Ông đổ lỗi cho tờ Daily Beast của Hoa Kỳ đã hướng sự chú ý của Kyiv vào công việc của ông, cáo buộc tờ báo này đang cố làm hại ông. Tờ báo lá cải này đã đưa tin về các hoạt động của Lira vào tháng 3/2022, miêu tả ông là “kẻ lôi thôi” và “kẻ ủng hộ Putin”, đồng thời lưu ý rằng các phóng viên của tờ báo này đã liên hệ với chính quyền Ukraine.

Trong khi ông Lira giữ thái độ khá im lặng trong vài tuần sau khi được trả tự do, cuối cùng ông ấy đã quay trở lại mạng xã hội và lên tiếng chỉ trích các chính sách của Kyiv.

Kể từ đó, Ukraine đã ban hành luật hình sự hóa bất đồng chính kiến ​​và cho phép Tổng thống Volodymyr Zelensky ban lệnh cấm các đảng chính trị đối lập, quốc hữu hóa các phương tiện truyền thông, và thậm chí đàn áp Giáo hội Chính thống Ukraine UOC chỉ vì có quan hệ trong quá khứ với Moskva, theo RT bình luận.

• Video của Ukraine đe dọa những blogger nào dám ủng hộ Nga nói không hay về Ukraine, nhân dịp vụ SBU bắt Gonzalo Lira: