Mỹ thúc giục Interpol, WHO kết nạp Đài Loan làm thành viên

fĐặc phái viên Mỹ tại Đài Loan Brent Christensen hôm thứ Hai (15/4) đã cam kết Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ Đài Loan gia nhập các tổ chức quốc tế như Cảnh sát Quốc tế (Interpol) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) bất chấp Trung Quốc gia tăng các chiến dịch cô lập quốc đảo dân chủ.

Tại một hội nghị được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 40 năm Đạo luật Quan hệ Đài Loan, ông Brent Christensen đã kêu gọi Đài Loan nên được trao quyền “thành viên đầy đủ trong các tổ chức quốc tế không yêu cầu tư cách quốc gia” và cho phép hòn đảo này “tham gia một cách có ý nghĩa” vào các hoạt động của những tổ chức quốc tế này.

Ông Brent Christensen là giám đốc Viện Mỹ tại Đài Loan (AIT). Cơ quan này hoạt động như một đại sứ quán Mỹ không chính thức tại Đài Loan và nó lớn hơn đáng kể so với nhiều đại sứ quán Mỹ được công nhận chính thức khác trên khắp thế giới.

Đài Loan đang tồn tại trong một mối quan hệ tự trị không dễ dàng với Trung Quốc Đại Lục. Chế độ Bắc Kinh thường xuyên đe dọa sử dụng vũ lực chống lại Đài Bắc nếu hòn đảo này tuyên bố độc lập đầy đủ.

Ông Christensen nêu tên Hội đồng Y tế Thế giới (WHA), WHO, Interpol và Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) là những điển hình quan trọng của các tổ chức mà nên chấp nhận kết nạp Đài Loan làm thành viên. Đặc phái viên này lưu ý rằng Đài Loan đã từng được mời tham gia các cuộc họp hàng năm của WHA từ năm 2009 tới năm 2016. Từ khi bà Thái Anh Văn – chính trị gia được cho là có quyết tâm tuyên bố Đài Loan độc lập đầy đủ –  đắc cử tổng thống Đài Loan năm 2016, thì Đài Bắc “bất ngờ không được chào đón” tại WHA nữa.

“Chúng tôi tiếp tục làm việc với các nước khác có cùng tư duy để vận động hành lang các tổ chức quốc tế nên đặt ưu tiên vấn đề sức khỏe, an ninh và thịnh vượng kinh tế lên trên yếu tố chính trị,” ông Christensen nói.

Bộ Ngoại giao Đài Loan tuần trước cũng đã kêu gọi Interpol và ICAO nên mời phái đoàn Đài Loan tới dự đại hội của các tổ chức này sắp tới. Đài Bắc khẳng định Bắc Kinh không có quyền đại diện cho quốc gia Đài Loan tại các cuộc họp như vậy.

Cựu Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan đã có mặt tại Đài Bắc hôm thứ Hai (15/4) để tham dự một buổi lễ tại khu phức hợp văn phòng AIT mới. Phát biểu tại đây, ông Ryan đã đánh giá cao tình hữu nghị giữa Mỹ và Đài Loan, coi đây là mối quan hệ “dựa trên cơ sở lịch sử, các giá trị cùng chia sẻ, cùng thực hiện nền dân chủ, kinh tế thị trường, nền pháp trị, tự do tôn giáo và nhân quyền.”

“Đài Loan là một câu chuyện nền dân chủ thành công, một đối tác đáng tin cậy và một lực lượng tốt trên thế giới. Chúng tôi muốn phần còn lại của thế giới sẽ ngày càng giống Đài Loan hơn,” ông Ryan nhấn mạnh.

Cựu Chủ tịch Hạ viện Mỹ khẳng định: “Cam kết của chúng tôi về việc đảm bảo an ninh của Đài Loan vẫn duy trì vững chắc.”

Phản ứng với các hoạt động kỷ niệm 40 năm Đạo luật Quan hệ Đài Loan tại Đài Bắc, chế độ Bắc Kinh đã thực hiện các cuộc diễn tập quân sự mang tính khiêu khích quanh đảo Đài Loan. Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã tuyên bố rằng các cuộc tập trận này là các màn diễn tập thông lệ và “cần thiết”, bất chấp các quan chức Mỹ gọi đây là nỗ lực “cưỡng bức” và bắt nạt.

Bộ Quốc phòng Đài Loan đã gọi màn diễn tập bao vây đảo Đài Loan của PLA là sự đe dọa “vô trách nhiệm” đối với sự ổn định khu vực.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn hôm thứ Ba (16/4) đã nói rằng đảo quốc của bà sẽ không bị đe dọa bởi các cuộc tập trận quân sự rầm rộ của Trung Quốc trong tuần.

“Chúng ta sẽ không nhượng bộ một chút nào lãnh thổ của mình, thậm chí là một tấc. Chúng ta sẽ giữ chặt nền dân chủ và hòa bình của mình”, bà Thái nói trong một diễn đàn do Bộ Ngoại giao Đài Loan đồng tổ chức để kỷ niệm 40 năm quan hệ Mỹ-Đài. Bà Thái cũng khẳng định Đài Loan có đủ khả năng quân sự để tự vệ và hành động của Trung Quốc sẽ chỉ làm mạnh thêm quyết tâm của Đài Loan.

Cũng có mặt trong diễn đàn này, ông Paul Ryan đã nói: “Thế giới đang theo dõi xem Bắc Kinh có đối xử với Đài Loan với nhân phẩm và sự tôn trọng mà họ xứng đáng hay không. Đây là bài kiểm tra quan trọng xem liệu Trung Quốc có xứng đáng đảm nhận vai trò lãnh đạo mà họ đang tin là phù hợp với tầm vóc của mình.”

Xuân Thành