Ngoại trưởng Mỹ sẽ thăm Ả Rập Xê Út để thảo luận về hợp tác chiến lược

Chuyến đi vào tuần tới sẽ là chuyến đi đầu tiên của nhà ngoại giao hàng đầu Hoa Kỳ tới vương quốc này kể từ thỏa thuận bình thường hóa Iran – Ả Rập.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken sẽ thăm Ả Rập Xê Út vào tuần tới, chuyến đi đầu tiên của ông tới vương quốc này kể từ khi Tehran và Riyadh đồng ý thiết lập lại quan hệ ngoại giao trong một thỏa thuận do Bắc Kinh làm trung gian.

Bộ Ngoại giao cho biết hôm thứ Sáu rằng nhà ngoại giao hàng đầu của Hoa Kỳ sẽ gặp các quan chức Ả Rập Xê Út và tham dự các cuộc đàm phán của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) trong chuyến thăm của ông, bắt đầu vào ngày 6 tháng Sáu.

Ngoại trưởng Blinken sẽ “thảo luận về hợp tác chiến lược Mỹ-Ả Rập Xê Út về các vấn đề khu vực và toàn cầu cũng như một loạt vấn đề song phương bao gồm hợp tác kinh tế và an ninh”, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong một tuyên bố.

Ông cũng sẽ đồng tổ chức một cuộc họp cho liên minh toàn cầu chống lại ISIL (ISIS) để “giải quyết mối đe dọa liên tục của ISIS và tái khẳng định cam kết của chúng tôi để đảm bảo đánh bại lâu dài tổ chức này”, Bộ cho biết thêm.

Các quan chức Hoa Kỳ đã nhiều lần khẳng định cam kết của họ đối với liên minh với Ả Rập Xê Út cũng như an ninh của vương quốc. Kể từ khi Riyadh đạt được thỏa thuận bình thường hóa với Tehran, Mỹ cũng đã thận trọng hoan nghênh việc nối lại quan hệ.

“Từ quan điểm của chúng tôi, bất cứ điều gì có thể giúp giảm căng thẳng, tránh xung đột và kiềm chế các hành động nguy hiểm hoặc gây bất ổn của Iran theo bất kỳ cách nào đều là điều tốt,” ông Blinken cho biết vào tháng 3 sau khi thỏa thuận được công bố.

Gần đây hơn, Ả Rập Xê Út và Hoa Kỳ đã hợp tác ở Sudan, nơi họ đã thúc đẩy một lệnh ngừng bắn giữa các bên tham chiến của quốc gia châu Phi này.

Tuyên bố hôm thứ Sáu thông báo chuyến thăm của ông Blinken đã không đề cập đến Yemen, nơi Washington nói rằng họ ủng hộ việc chấm dứt cuộc xung đột kéo dài nhiều năm giữa Ả Rập Xê Út và các đối tác của họ chống lại phiến quân Houthi, những người liên minh với Iran.

Ả Rập Xê Út và Houthis đã tham gia các cuộc đàm phán trực tiếp vào tháng 4, dẫn đến một thỏa thuận trao đổi tù nhân, sau thỏa thuận của vương quốc với Iran.

Đầu tuần này, bà Barbara Leaf, trợ lý ngoại trưởng phụ trách các vấn đề Cận Đông, đã nói với các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ trong một cuộc họp ngắn rằng thỏa thuận Iran-Ả Rập Xê Út chỉ là một “sự hòa hoãn”.

“Đó không phải là một sự hòa giải, một sự nối lại quan hệ lớn hay một sự bình thường hóa hoàn toàn,” bà Leaf nói.

Trên thực tế, hai nước đã đồng ý bình thường hóa hoàn toàn quan hệ và nối lại quan hệ ngoại giao.

Bà Leaf cũng hạ thấp vai trò của Trung Quốc trong việc đảm bảo thỏa thuận. “Thỏa thuận này – tôi đánh giá rằng – không do người Trung Quốc làm trung gian; họ đã tổ chức nó. Người Iran và Ả Rập đã tự mình thực hiện tất cả các thỏa thuận và thảo luận,” bà nói.

Bà Leaf nói thêm rằng thỏa thuận này chủ yếu tập trung vào Yemen, khi Ả Rập thúc đẩy việc giảm xung đột hơn trong khu vực để “theo đuổi dự án hiện đại hóa kinh tế xã hội của họ”.

Vào thời điểm mối quan hệ giữa Ả Rập Xê Út và Iran đang ấm lên, căng thẳng đã tăng vọt giữa Tehran và Washington. Ngoại giao đã bị đình trệ giữa hai nước, khi Iran đẩy mạnh chương trình hạt nhân của mình.

Bất chấp thỏa thuận Tehran-Riyadh, các quan chức Mỹ cho biết họ đang tiếp tục thúc đẩy bình thường hóa giữa vương quốc và Israel.

Ngân Hà (theo Al Jazeera)