Những điểm chính của thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah

Một thỏa thuận ngừng bắn mang tính lịch sử giữa quân đội Israel và nhóm chiến binh Hồi giáo Hezbollah sẽ chính thức có hiệu lực vào lúc 4 giờ sáng theo giờ địa phương vào hôm thứ Tư (27/11) vào tuần này. Thỏa thuận này do đặc phái viên Amos Hochstein của chính quyền Biden làm trung gian. 

Trong một bài phát biểu vào ngày 26 tháng 11, Tổng thống Biden cho biết: “Hôm nay, tôi có một tin vui từ Trung Đông. Tôi vừa trò chuyện với Thủ tướng Israel và Liban, và tôi rất vui mừng thông báo rằng chính phủ của họ đã chấp nhận đề xuất của Hoa Kỳ chấm dứt cuộc xung đột tàn khốc giữa Israel và Hezbollah. Theo thỏa thuận đạt được vào hôm nay, bắt đầu từ 4 giờ sáng giờ địa phương vào ngày mai, các cuộc giao tranh tại biên giới giữa Liban và Israel sẽ chấm dứt — sẽ hoàn toàn chấm dứt. Thỏa thuận này được thiết kế để khiến cuộc xung đột chấm dứt vĩnh viễn”.

Hoa Kỳ, Pháp, UNIFIL, Quân đội Liban, và Quân đội Israel, đã tạo ra một cơ chế giám sát, thực thi, và phát hiện các vi phạm thỏa thuận đa phương mở rộng.  

“Hoa Kỳ, với sự ủng hộ hoàn toàn từ Pháp và các đồng minh khác, đã cam kết hợp tác với Israel và Liban để bảo đảm rằng thỏa thuận này sẽ được thực thi trọn vẹn — toàn bộ thỏa thuận sẽ được thực hiện đầy đủ”, Tổng thống Biden nói.

Về phía Israel

Quân đội Israel sẽ dần dần từng bước rút toàn bộ lực lượng khỏi miền nam Liban trong vòng 60 ngày. Ngay sau đó, quân đội Liban sẽ thay thế quân đội Israel tiếp quản những vùng lãnh thổ của mình một lần nữa. Liban kỳ vọng rằng phần lớn quân đội Israel rút khỏi niềm nam Liban trong 30 ngày đầu tiên. 

“Và trong vòng 60 ngày tới, Israel sẽ từng bước rút các lực lượng còn lại cùng với [di dời] dân thường. Đồng thời, trong 60 ngày tới, Quân đội Liban và Lực lượng An ninh Quốc gia sẽ được triển khai và giành quyền kiểm soát lãnh thổ của họ một lần nữa”, ông Biden cho biết thêm.

Quân đội Israel tuyên bố rằng họ sẽ tiếp tục tấn công Hezbollah khi an ninh tại Israel bị đe dọa nếu phát hiện [Iran] vẫn chuyển giao vũ khí hoặc trang thiết bị quân sự cho Hezbollah.

“Nếu Hezbollah hoặc bất kỳ ai khác vi phạm thỏa thuận này và đe dọa trực tiếp tới Israel, thì Israel vẫn giữ quyền tự vệ, phù hợp với luật pháp quốc tế, như bất kỳ quốc gia nào đối mặt với một nhóm khủng bố cam kết hủy diệt quốc gia đó”, Tổng thống Biden nhấn mạnh. 

Về phía lực lượng chiến binh Hồi giáo Hezbollah

Lực lượng chiến binh Hezbollah sẽ rút về phía bắc sông Litani, cách biên giới Israel khoảng 30 km, đồng thời các cơ sở quân sự của nhóm này cũng “sẽ bị tháo dỡ” tại khu vực này. 

Hiện vẫn chưa rõ liệu Hezbollah có tự chia tách ra hay liệu các chiến binh có mang theo vũ khí khi rút lui hay không.

Về phía Liban

Liban sẽ triển khai 5.000 binh sĩ quân đội Liban ở phía nam sông Litani, bao gồm tại 33 trạm biên giới, để bảo vệ vùng đất và giữ vững chủ quyền quốc gia.

Chính phủ Liban phản đối mạnh mẽ các chiến dịch quân sự vi phạm chủ quyền của quốc gia Liban. 

Một nguồn tin cấp cao từ Liban cho biết, họ kỳ vọng Israel “sẽ chấm dứt mọi chiến dịch quân sự trên lãnh thổ Liban, bao gồm các mục tiêu dân sự, quân sự, và các cơ quan nhà nước của Liban, qua đường bộ, đường biển và đường không”.

Về phía Pháp và Hoa Kỳ

Pháp và Hoa Kỳ, hai cường quốc giữ cương vị trung gian hòa giải, sẽ phối hợp chặt chẽ với nhau để xác định các trường hợp vi phạm thỏa thuận. Quân đội Israel cũng sẽ báo cáo các trường hợp vi phạm nhằm ngăn ngừa cuộc chiến tranh giữa Israel-Hezbollah tái diễn. 

Hoa Kỳ cũng mong muốn thúc đẩy chủ quyền quốc gia của Liban ổn định đồng thời hỗ trợ hòa bình tại khu vực Trung Đông, bao gồm một nhà nước Palestine được thành lập trong tương lai và bang giao Ả Rập Saudi và Israel tiếp tục bình thường hòa.

“Đồng thời, thỏa thuận này cũng ủng hộ chủ quyền của Liban. Vì vậy, nó đánh dấu một khởi đầu mới cho Liban— một quốc gia mà tôi đã có dịp chiêm nghiệm nhiều trong những năm qua, một quốc gia giàu lịch sử và văn hóa. Nếu được thực hiện đầy đủ, thỏa thuận này có thể đưa Liban lên một con đường hướng tới một tương lai [tươi đẹp] xứng đáng với quá khứ huy hoàng của mình. Và cũng như người dân Liban xứng đáng được sống trong an ninh và thịnh vượng, người dân Gaza cũng vậy. Họ cũng xứng đáng được [sống trong an ninh và thịnh vượng] với chiến tranh và tình trạng phải rời bỏ quê hương chấm dứt. Để đạt được mục tiêu đó, Hoa Kỳ sẵn sàng tiến tới một loạt thỏa thuận lịch sử với Ả Rập Saudi, bao gồm một hiệp ước an ninh và các bảo đảm kinh tế, cùng với một lộ trình đáng tin cậy nhằm thành lập một nhà nước Palestine và bình thường hóa hoàn toàn bang giao giữa Ả Rập Xê Út và Israel — điều mà cả hai bên đều mong muốn”, Tổng thống Biden khẳng định.

Cả Tổng thống Hoa Kỳ Biden và Tổng thống Pháp Macron đều nhấn mạnh Hoa Kỳ và Pháp cần hợp tác chặt chẽ để bảo đảm thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah được thực thi đầy đủ và hiệu quả. 

“Hoa Kỳ, với sự ủng hộ hoàn toàn từ Pháp và các đồng minh khác, đã cam kết hợp tác với Israel và Liban để bảo đảm rằng thỏa thuận này sẽ được thực thi trọn vẹn — toàn bộ thỏa thuận sẽ được thực hiện đầy đủ”, Tổng thống Biden nói.

Tác động nhân đạo

Hơn 1,2 triệu người Liban và hàng chục ngàn dân thường Israel, phải di tản để né tránh những vùng chiến sự tại miền bắc Israel và miền nam Liban, sẽ sớm được quay lại nơi cư ngụ. 

Mặc dù được phép trở về nơi chôn rau cắt rốn, những người dân này vẫn sẽ phải đối mặt với nguy hiểm khi vẫn còn rất nhiều vật liệu nổ chưa được xử lý tại quê nhà.

“Triển khai lực lượng là thách thức đầu tiên — sau đó là tìm cách giải quyết vấn đề với những người dân muốn trở về nhà”, khi mà nguy cơ từ các vật liệu nổ chưa phát nổ vẫn còn đó, một nguồn tin an ninh từ Liban nói với tờ Reuters.