Ông Mã Anh Cửu: Đài Loan sẽ phải lựa chọn giữa ‘hòa bình và chiến tranh”

Ngày 7/4, khi kết thúc chuyến ‘hồi hương’ về Trung Quốc Đại lục, cựu Tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu phát biểu rằng căng thẳng giữa Trung Quốc và chính quyền Đài Loan đã leo thang, quốc đảo này trong tương lai sẽ phải lựa chọn giữa “hòa bình và chiến tranh”.

(Cựu Tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu/Ảnh: Getty Images)

Ông Mã Anh Cửu là cựu Tổng thống Đài Loan đầu tiên đến thăm Trung Quốc Đại lục. Sau khi trở về từ chuyến đi 12 ngày, ông Mã đã trả lời các phóng viên tại sân bay chính của Đài Loan rằng: “Chính quyền của chúng ta đang tiếp tục đưa Đài Loan đến nguy hiểm. Tương lai là sự lựa chọn giữa hòa bình và chiến tranh”.

Ông Mã đảm nhận vai trò Tổng thống Đài Loan từ năm 2008 đến năm 2016 với tư cách là người đứng đầu Quốc Dân Đảng. Quốc Dân Đảng ủng hộ Đài Loan thắt chặt quan hệ với Trung Quốc và hiện đang cạnh tranh với Đảng Dân chủ Tiến bộ của Tổng thống đương nhiệm Thái Anh Văn.

Chuyến ‘hồi hương’ của ông Mã diễn ra vào thời điểm căng thẳng giữa hai bờ eo biển đang gia tăng. Trong tuần này, Trung Quốc đã bày tỏ thái độ giận dữ sau cuộc gặp giữa bà Thái Anh Văn và Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy trong lúc nhà lãnh đạo Đài Loan quá cảnh tại Hoa Kỳ.

Bắc Kinh đã tăng cường áp lực chính trị và quân sự để khiến Đài Loan, vốn là một đất nước dân chủ, chấp nhận quyền lực tối cao của Trung Quốc.

Bà Thái và chính phủ của bà đã bác bỏ điều đó, cho rằng chỉ người dân trên đảo mới có thể quyết định tương lai của họ.

Đảng Dân chủ Tiến bộ đã trích chuyến ‘hồi hương’ của ông Mã. Tuy nhiên cựu Tổng thống Đài Loan lại nhận định chuyến đi này chứng minh Đài Loan và Trung Quốc có thể cùng thống nhất một nguyên tắc rằng cả hai đều là một phần của một Trung Quốc duy nhất, mặc dù mỗi bên có thể có cách giải thích riêng về khái niệm này.

Ông Mã nhận định Đài Loan có thể chia sẻ “cơ sở chính trị chung” với Trung Quốc, điều này sẽ mang lại lợi ích tốt nhất cho người dân Đài Loan.

Đảng Dân chủ Tiến bộ của Tổng thống Thái Anh Văn cho biết trong một tuyên bố rằng ông Mã đã trở thành “đồng phạm” trong chính sách “một Trung Quốc” của Bắc Kinh và ông đã không tận dụng cơ hội để bảo vệ chủ quyền của Đài Loan.

Bà Thái đã đề nghị đàm phán với phía Trung Quốc nhưng Bắc Kinh, vốn coi bà là một phần tử ly khai, đã từ chối yêu cầu này.

Ông Mã đã từng gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào năm 2015 tại Singapore, ngay trước khi bà Thái được bầu làm tổng thống. Tuy nhiên trong chuyến đi lần này, ông Mã đã không gặp lại nhà lãnh đạo Trung Quốc.

Ông Mã đã đến thăm các di tích lịch sử ở một số thành phố bao gồm Vũ Hán, nơi ông ấy đã gặp ông Tống Đào, người đứng đầu Văn phòng Sự vụ Đài Loan của Trung Quốc.

Quốc Dân Đảng đã bảo vệ các mối liên kết của họ với Trung Quốc, khẳng định rằng họ đang cố gắng giảm căng thẳng và họ sẽ công bố đường lối đó trong đợt tranh cử Tổng thống Đài Loan sắp tới. Cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào tháng 1/2024.