Ông Rubio chế giễu công ty cầu đường Trung Quốc: Tôi suýt bị “xóc đến chấn động não”

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio trong chuyến thăm quốc gia Nam Mỹ Suriname gần đây đã chỉ trích các dự án chất lượng kém thuộc sáng kiến “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc. Ông cho biết, con đường do Trung Quốc xây dựng ở Guyana tồi đến mức suýt khiến ông bị “xóc đến chấn động não”. Khi được truyền thông hỏi về phát biểu này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã không nêu đích danh nhưng lớn tiếng công kích ông Rubio. Trùng hợp là mới đây, một tòa nhà ở Bangkok Thái Lan do doanh nghiệp Trung Quốc xây dựng đã bị đổ sập trong trận động đất từ Myanmar. Hiện tượng “công trình bã đậu” mà Trung Quốc xuất khẩu ra nước ngoài đang bị chỉ trích gay gắt.

Ngày 27/3/2025, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Tổng thống Suriname Chan Santokhi đã có bài phát biểu tại cuộc họp báo được tổ chức ở Paramaribo, thủ đô của Suriname. (Ảnh: Getty Images)

Ngày 27/3 sau chuyến thăm Guyana, ông Rubio đã có cuộc họp báo chung với Tổng thống Suriname – ông Chan Santokhi. Khi được hỏi về ảnh hưởng của Trung Quốc (ĐCSTQ) tại khu vực Caribe và Mỹ Latin, ông Rubio nói rằng các công ty Trung Quốc “làm ăn vô cùng tệ” và Mỹ có thể cung cấp cho các quốc gia này một giải pháp thay thế.

Ông nêu ví dụ: “Tôi vừa từ Guyana trở về và buộc phải di chuyển trên một con đường do người Trung Quốc xây dựng.” Ông cho biết, điều kiện đường xá rất tồi tệ: “Chúng tôi suýt nữa bị xóc đến ‘chấn động não’.”

Ông nói thêm rằng con đường đó còn tệ hơn cả một con đường đất, và nếu ở Mỹ mà làm đường kiểu như vậy thì chắc chắn sẽ bị kiện và phải bồi thường một khoản tiền lớn. Tuy nhiên, ông cũng nói rằng điều này không phải lỗi của Chính phủ Guyana hiện tại, vì con đường đó đã được xây dựng từ trước.

Phóng viên đặt câu hỏi, người đã cùng đoàn của ông Rubio lái xe trên con đường này, thừa nhận là “thật sự rất xóc.”

Ông Rubio tiếp tục chỉ trích: “Những dự án này (do Trung Quốc làm) không bao giờ hoàn thành đúng thời hạn, luôn vượt ngân sách, và các công ty Trung Quốc thường mang theo công nhân của họ, không thuê người địa phương”, “hoặc là họ muốn bạn vay một khoản tiền rất lớn, rồi thông qua khoản nợ đó để kiểm soát bạn.”

Ngày 3/4, tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ, phóng viên của đài China DragonTV đã đặt câu hỏi liên quan đến phát ngôn của ông Rubio. Người phát ngôn Quách Gia Khôn không nêu đích danh nhưng đáp trả gay gắt, nói rằng “dự án đường đó hoàn toàn không phải do công ty Trung Quốc xây dựng,” đồng thời gọi ông Rubio là kẻ “nói dối trắng trợn” và “chia rẽ ly gián”.

Tuy nhiên theo các thông tin công khai, năm 2018 Chính phủ Guyana lúc đó đã gia nhập sáng kiến “Vành đai và Con đường” của ĐCSTQ. Kể từ đó, nhiều công ty Trung Quốc đã thực hiện các dự án lớn tại đây, bao gồm cải tạo và mở rộng sân bay Cheddi Jagan và đường ven biển phía Đông Demerara. Đến tháng 3/2023, Tập đoàn Thủy điện Trung Quốc đã hoàn thành dự án nâng cấp đường cao tốc Sheriff–Mandela tại thủ đô Georgetown. Vào tháng 12/2023, Bộ Công trình Guyana xác nhận rằng Công ty Công trình Cầu đường Trung Quốc (China Road and Bridge Corporation, CRBC) đã trúng thầu dự án cải tạo đoạn đường từ Good Success đến Timehri nối với sân bay quốc tế.

Phát biểu của ông Rubio, về việc suýt bị “xóc đến chấn động não” trên đường do Trung Quốc xây, được nhắc lại vào ngày 3/4 – trùng thời điểm một tòa nhà ở Bangkok, Thái Lan do doanh nghiệp Trung Quốc xây dựng bị đổ sập sau một trận động đất ở Myanmar.

Vào ngày 28/3, Myanmar xảy ra trận động đất mạnh 7,7 độ richter, ảnh hưởng lan đến Thái Lan. Tòa nhà trụ sở Kiểm toán Quốc gia Thái Lan đang trong quá trình xây dựng tại Bangkok đã bị sập, trở thành tòa nhà duy nhất ở Thái Lan bị đổ trong trận động đất này, gây thiệt hại nghiêm trọng về nhân mạng. Nhà thầu là Cục 10 Tập đoàn Kỹ thuật Đường sắt Trung Quốc (một doanh nghiệp nhà nước) đã trở thành tâm điểm chỉ trích. Việc Trung Quốc xuất khẩu các “công trình bã đậu” ra nước ngoài tiếp tục làm dấy lên lo ngại trong cộng đồng quốc tế.