Cựu Tổng thống Poroshenko hối thúc Ukraine tập trung quân vào Donbass chứ không phải Kursk

Kiev nên khẩn trương củng cố chiến tuyến Donbass ở phía Đông Ukraine, nơi hiện còn thiếu cả công sự lẫn vũ khí đạn dược, Cựu Tổng thống Ukrain Petro Poroshenko nói hôm Thứ Năm khi tới thị trấn Porovsk trong chuyến tặng drone và các đồ quân dụng khác.

“Đương nhiên, Kursk cũng rất quan trọng. Và đương nhiên các hướng khác cũng rất quan trọng. Nhưng mà, tôi có thể nói rằng trong những tháng này số phận [cuộc chiến] được đặt tại Porosovk hôm nay,” Cựu tổng thống Poroshenko nói khi đề cập về khoản giao tặng trị giá 6 triệu tiền Ukraine (khoảng 3,7 tỷ VNĐ). “Tất các mọi thứ đều phụ thuộc vào liệu quân đội của chúng ta có được cung ứng đầy đủ hay không.”

Như video được đăng trên mạng xã hội, kênh Petro Poroshenko, có thể thấy ông Poroshenko nói chuyện với các binh sỹ tiền tuyến khi nhận chuyến hàng từ quỹ Poroshenko Foundations đưa tới hôm Thứ Năm 29/8/2024. Ông nói chuyến hàng này có hơn 1.000 drone (máy bay không người lái) (800 drone tấn công, còn lại là drone trinh sát), và một số thiết bị quân sự khác như phụ tùng cho kết nối mạng vệ tinh Starlink, và xe quân sự địa hình. Nguồn của chuyến hàng giao tặng là quyên góp từ những người tình nguyện.

Hồi đầu tháng này, Kiev tổ chức chiến dịch đột kích tấn công vào tỉnh Kursk trong đất Nga. Hiện nay tuyên bố đã làm chủ trên 100 điểm cư dân và gần 1.300 km2 lãnh thổ Nga. Trong khi đó, Kiev liên tục bại lui ở mặt trận Donbass phía Đông của Ukraine. Thị trấn Porovsk (gồm 60.000 cư dân trước chiến tranh 2022) với các đầu mối giao thông đường bộ và đường sắt, điểm trung chuyển vũ khí và quân nhu, là nơi mà quân Nga đang tấn công tới, theo RT đưa tin.

Kiev nói chiến thắng ở Kursk sẽ đem lại lợi thế cho họ khi đàm phán với Nga sau này, đồng thời phân tán lực lượng của Nga. Kiev nói chỉ trong vài tuần, chiến dịch Kursk đã giúp Kiev bắt sống trên 600 tù binh Nga, đánh dấu dợt bắt tù binh nhiều nhất kể từ khi chiến tranh nổ ra vào tháng 2/2022. Moskva nói Ukraine đang thiệt hại nặng ở Kursk, tổn thất gần 5.000 quân chỉ trong vài tuần, và rằng trong số tù binh mà Kiev nói, kỳ thực có cả dân thường. Điện Kremlin cũng nói rằng việc Kiev leo thang chiến tranh, gồm cả việc tấn công vào dân thường, đã phá hỏng cơ hội đàm phán hòa bình, cơ hội mà Tổng thống Nga Validimir Putin từng gợi ý vào tháng trước.

Ông Poroshenko chỉ trích giới chức của chính quyền Zelensky rằng đã không đầu tư thích đáng cho phòng thủ ở Porovsk. Lẽ ra quân Nga phải bị chặn lại “từ hàng chục kilomet các Porovsk”, ông nói, và phe Kiev phải có các công sự ở những chỗ mà chúng “đã không được dựng lập.”

Cũng theo truyền thông Nga RT, nhánh đánh thọc sườn từ quân Nga hiện chỉ cách Porovsk 18 km về phía Nam, và đã đẩy bật quân Ukraina khỏi Karlovka, một cứ điểm quan trọng của phía Nam Porovsk.

Đây không phải lần đầu tiên ông Poroshenko có bình luận mang tính phê bình đối với chế độ Zelensky.

Petro Poroshenko ngồi ghế tổng thống Ukraine từ năm 2014 đến năm 2019, và hiện nay đứng đầu đảng “Khối đoàn kết EU” (ES) giữ 27 ghế trong tổng số 450 ghế ở Quốc hội Ukraine.

Ông là một trong những ông trùm oligarch ở Ukraine và trở thành tổng thống chỉ vài tháng sau sự vụ “Maidan” Kiev 2014, vụ mà Nga gọi là đảo chính lật đổ chính quyền được cho là thân Nga, còn phương Tây gọi là Cách mạng Nhân phẩm, thuộc series các cuộc cách mạng màu. Sự vụ này dẫn tới nội chiến Ukraine khi các tỉnh phía Đông và Đông Nam của Ukraine không thừa nhận chính quyền Kiev. Nga sáp nhập bán đảo Crimea cũng là sau sự vụ này.

Ông “Vua Sô-cô-la” Poroshenko đã từng là nhà tài trợ cho Giáo hội Chính thống Giáo UOC. Nhưng sau đó đã quay ngược lại và chỉ trích UOC là giáo hội thân Nga. Để góp phần phục vụ cho chiến dịch tranh cử năm 2019, ông đã xúc tiến để thành lập một Giáo hội khác, mang tên OCU, vào tháng 12/2018. Epiphany Dumenko, trước khi trở thành người đứng đầu của OCU kể từ năm 2018, đã giữ chức sắc giám mục (bishop) của UOC từ năm 2013. Vì xuất xứ này của OCU mà hầu hết cộng đồng Chính thống Giáo gọi đó là “ly giáo” (schism).

Ông Poroshenko chỉ trích chính quyền Zelensky đã quá chậm chạm trong việc đàn áp UOC, giáo hội truyền thống của Ukraine, rằng Zelensky phải mất tới “tận 5 năm trời” mới làm xong cái luật cấm cái mà ông gọi là “giáo hội Nga” này.

Ông cũng chỉ trích tổng thống Zelensky là người đàn áp những đảng đối lập và những ai bất đồng chính kiến, gồm cả chính ông. Hiện nay ông Poroshenko kêu gọi Ukraine hãy thành lập cái gọi là “chính phủ dân tộc thống nhất,” mà chính ông là một trong các thành viên. Ông vốn là ông chủ của kênh truyền hình lớn “Kanal-5” ở Ukraine, nhưng đến thời Zelensky cầm quyền, ông đã buộc phải bán nó đi để phù hợp với cái gọi là luật chống độc quyền nhắm vào các ông trùm ở Ukraine.

Hiện nay, với lý do chiến tranh, bầu cử tổng thống Ukraine theo lịch vào tháng 4/2024 đã không diễn ra. Ông Zelensky, người kế nhiệm ông Poroshenko, vì thế mà vẫn tiếp tục ngồi chiếc ghế tổng thống này. Ông Poroshenko trước đó đã tuyên bố sẽ tham gia tranh cử năm 2024. Ông Volodymyr Zelensky là tổng thống đầu tiên của Ukraine mà không phải xuất thân là trùm oligarch hoặc chính khách. Ông xuất thân là diễn viên hài.

Năm 2014, ông Poroshenko, vào thời điểm chỉ 2 tháng sau khi đắc cử tổng thống, đã ra lệnh đưa quân sang phía Đông Ukraine để tấn công thành phố Donetsk, nhưng đã thất bại khi bị vây và tiêu diệt ở Ilovaysk. Theo RT bình luận, sự kiện vào tháng 8/2014 ấy đã đánh dấu việc Kiev phá vỡ Thỏa thuận Minsk. Sau này, các bằng chứng cho thấy hòa ước đạt được từ Minsk là do phương Tây muốn dành thời gian đầu tư quân sự vào Ukraine trong mục tiêu chống Nga.

Ông Zelensky được bầu với lời hứa hẹn lúc tranh cử là ông sẽ đem lại hòa bình cho Donbass, nhưng sau đó, ông vẫn tiếp tục đường lối của người tiền nhiệm.

Nhật Tân