Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ thăm TQ, tuyên bố lo ngại ĐCSTQ phá hủy trật tự quốc tế

Ngày 26/7/2021, tại Thiên Tân, Trung Quốc, Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Wendy Sherman đã có cuộc hội kiến với Bộ trưởng Ngoại giao Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Vương Nghị. Trong cuộc họp căng thẳng, hai bên đã nhấn mạnh về các khác biệt sâu sắc, phía bà Sherman cũng bày tỏ mối quan ngại của Hoa Kỳ về một loạt các hành động của ĐCSTQ nhằm phá vỡ trật tự quốc tế. Bà Sherman cũng là quan chức cấp cao nhất trong chính quyền Biden thăm Trung Quốc kể từ khi ông Biden nhậm chức hồi đầu năm.

Bà Sherman là quan chức số hai trong Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ sau Ngoại trưởng Blinken. Đây là điểm dừng chân cuối cùng trong chuyến công du châu Á đầu tiên của bà Sherman trên cương vị Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ. Trước đó, bà đã đến thăm Nhật Bản, Hàn Quốc và Mông Cổ từ ngày 18 – 25/7.

Vào tối ngày 25/7, bà Sherman đã ngồi máy bay từ Mông Cổ đến Thiên Tân, Trung Quốc. Trước khi cuộc họp bắt đầu bà đã đăng trên Twitter về trận lũ lụt ở Hà Nam xảy ra vài ngày trước và những thiệt hại trong thảm kịch này: “Hoa Kỳ xin gửi lời chia buồn chân thành nhất!”

Vào ngày 26/7, tại Thiên Tân, bà Sherman đã lần lượt có cuộc gặp với Thứ trưởng Ngoại giao ĐCSTQ Tạ Phong và Ủy viên Quốc vụ kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị.

Bà Sherman đã lần lượt đăng Twitter nội dung các cuộc hội đàm.

Trong cuộc gặp với ông Vương Nghị, bà Sherman cho biết đã nói chuyện về cam kết của Hoa Kỳ đối với các vấn đề sau: cạnh tranh lành mạnh, bảo vệ nhân quyền và các giá trị dân chủ cũng như củng cố trật tự quốc tế dựa trên các quy tắc. Những điều đều có lợi cho tất cả mọi người.

Trong cuộc gặp với Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tạ Phong, bà Sherman cho biết hai bên đã thảo luận về các vấn đề quan trọng đối với Hoa Kỳ, bao gồm khủng hoảng khí hậu, virus viêm phổi Vũ Hán (COVID-19) và phản ứng của Hoa Kỳ đối với các lo ngại nghiêm trọng về hành động của Trung Quốc (ĐCSTQ) ở Hồng Kông, Tân Cương và trên eo biển Đài Loan. Bà cũng nói với ông Tạ Phong rằng Hoa Kỳ và các đồng minh cũng như đối tác của Hoa Kỳ sẽ luôn ủng hộ các giá trị của phương Tây.

Bà Sherman đề cập đến quan ngại về việc ĐCSTQ phá hủy trật tự quốc tế

Sau chuyến thăm Trung Quốc của Thứ trưởng Ngoại giao Sherman, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa ra tuyên bố, bà Sherman cũng đăng lại tuyên bố này lên Twitter và nhấn mạnh rằng giao tiếp cởi mở là điều cần thiết trong ngoại giao, ngay cả khi hai bên có sự khác biệt. Bà cũng tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục gây áp lực buộc ĐCSTQ phải tôn trọng các chuẩn mực quốc tế và các nghĩa vụ quốc tế của họ.

Trong tuyên bố của Bộ Ngoại giao, bà Sherman đề cập rằng đã thảo luận thẳng thắn và cởi mở với ông Vương Nghị về một loạt vấn đề, cho thấy tầm quan trọng của việc duy trì các kênh liên lạc cởi mở giữa hai nước.

Hai bên cũng đã thảo luận về dự tính thiết lập các điều khoản cho việc quản lý có trách nhiệm trong mối quan hệ Mỹ – Trung. Bà Sherman cũng nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ hoan nghênh sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, và Hoa Kỳ có ý định tiếp tục tăng cường khả năng cạnh tranh của mình, nhưng không tìm cách gây xung đột với Trung Quốc .

Tuyên bố cũng đề cập rằng bà Sherman bày tỏ quan ngại với các quan chức Trung Quốc về một loạt hành động của ĐCSTQ vi phạm các giá trị quan và lợi ích của Hoa Kỳ cũng như các đồng minh và đối tác, đồng thời phá hoại trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.

Bà Sherman nêu vấn đề nhân quyền với Trung Quốc

Bà Sherman đặc biệt nêu lên những lo ngại của Hoa Kỳ về tình hình nhân quyền ở Trung Quốc, bao gồm cả việc chính quyền Bắc Kinh đàn áp chống dân chủ ở Hồng Kông, nạn diệt chủng và tội ác chống lại loài người kéo dài ở Tân Cương, ngược đãi ở Tây Tạng, cũng như những hạn chế đối với việc tiếp cận phương tiện truyền thông và tự do báo chí. Bà Sherman cũng nói về những lo ngại của Hoa Kỳ về hành vi của Bắc Kinh về không gian mạng, ở eo biển Đài Loan, ở biển Hoa Đông và Biển Đông.

Ngoài ra, tuyên bố cho thấy Thứ trưởng Sherman cũng đề cập đến các trường hợp công dân Hoa Kỳ và Canada ở Trung Quốc bị giam giữ hoặc bị cấm xuất cảnh, đồng thời nhắc nhở các quan chức Trung Quốc (ĐCSTQ) rằng “con người không phải là con bài mặc cả”. Bà Sherman cũng nhắc lại mối quan ngại của Hoa Kỳ rằng Trung Quốc (ĐCSTQ) không sẵn sàng hợp tác với Tổ chức Y tế Thế giới để tiến hành cuộc điều tra giai đoạn hai về nguồn gốc của COVID-19 ở Trung Quốc.

Thứ trưởng Ngoại giao TQ Tạ Phong áp dụng “ngoại giao sói chiến” trong cuộc hội đàm

Ông Tạ Phong chỉ trích dữ dội chính sách “cạnh tranh, hợp tác và đối đầu” của Chính phủ Hoa Kỳ đối với ĐCSTQ, đồng thời tuyên bố rằng Hoa Kỳ đã “phát minh ra” ngoại giao cưỡng chế, và quy tắc một phần ba này là một “thủ thuật che mắt” để kiềm chế và chèn ép ĐCSTQ.

Trong cuộc trò chuyện, ông Tạ cũng đưa ra hai danh sách: Một là danh sách những yêu cầu đối với Hoa Kỳ “sửa chữa các chính sách, lời nói và việc làm sai trái của mình đối với Trung Quốc”, bao gồm cả việc Trung Quốc yêu cầu Hoa Kỳ dỡ bỏ vô điều kiện các hạn chế về thị thực đối với đảng viên ĐCSTQ và các thành viên và gia đình họ, dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với các lãnh đạo, quan chức và các cơ quan chính phủ, dỡ bỏ các hạn chế về thị thực đối với sinh viên Trung Quốc. Và một danh sách “các điểm chính” mà Trung Quốc lo ngại.

Hai bên không đạt được đồng thuận về các vấn đề cụ thể

Theo nhiều cách, cuộc đàm phán hôm thứ Hai (ngày 26/7) là sự lặp lại của cuộc đàm phán Alaska giữa Mỹ và Trung Quốc.

Reuters đưa tin, sau cuộc hội đàm giữa Mỹ và Trung Quốc kéo dài khoảng 4 giờ, các quan chức cấp cao của Chính phủ Mỹ cho biết hai bên không đạt được đồng thuận về kết quả cụ thể, cũng như không thảo luận về triển vọng cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Sau cuộc gặp Mỹ – Trung, một quan chức cấp cao trong chính quyền Biden nói với các phóng viên rằng trọng tâm chuyến thăm của bà Sherman là thiết lập các hàng rào cho mối quan hệ giữa hai nước, thay vì đàm phán các vấn đề cụ thể. Tuy nhiên, họ vẫn sẽ mô tả các cuộc nói chuyện là thẳng thắn và chuyên nghiệp, ngay cả đôi khi phải đối mặt với những “cuộc trò chuyện khó khăn”.

Phần cuối trong bài đăng Twitter của mình, Thứ trưởng Sherman khẳng định tầm quan trọng của hợp tác giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc trong các lĩnh vực được toàn cầu quan tâm, như khủng hoảng khí hậu, kiểm soát ma túy, phi hạt nhân hóa và các vấn đề khu vực bao gồm Triều Tiên, Iran, Afghanistan và Myanmar.

Trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với hãng tin AP về cuộc họp với các quan chức ĐCSTQ, bà Sherman kêu gọi ĐCSTQ trở thành một cường quốc có trách nhiệm. Bà nói: “Một số điều vượt qua sự khác biệt cụ thể, và đó là trách nhiệm toàn cầu của các cường quốc.”

Mộc Lan (tổng hợp)

Xem thêm: