Thủ tướng Slovakia bị bắn trọng thương có quan điểm khác với các đồng nghiệp châu Âu thế nào?

Thủ tướng Slovakia Robert Fico bị bắn trọng thương hôm thứ Tư (15/5) tại thành phố Handlova. Ông bị trúng 5 phát đạn vào ngực, bụng và tay. Truyền thông Slovakia cho biết, ca phẫu thuật kéo dài đã thành công. Thủ tướng Fico mới nhậm chức vào cuối năm ngoái và có quan điểm khác với đa số lãnh đạo châu Âu ở nhiều vấn đề, đặc biệt là chiến tranh Nga – Ukraine.

Tình trạng của ông Fico sau khi bị ám sát là nghiêm trọng, và ca phẫu thuật đã phải kéo dài do nhiều cơ quan nội tạng bị tổn thương. Tuy nhiên, theo các tin tức trên truyền thông Slovakia, ca phẫu thuật cuối cùng đã thành công. Tình trạng của Thủ tướng Fico đã ổn định và hiện đã có thể giao tiếp với các bác sĩ.

Tay súng thủ phạm đã bị bắt giữ. Người này được xác nhận là nhà văn Juraj Cintula 71 tuổi. Ông này cũng là một nhà hoạt động của đảng Slovakia Tiến bộ theo đường lối tự do cánh tả. Trước khi nổ súng, kẻ tấn công này đã hét to với ông Fico: “Robo, đến đây nào”.

Đảng Dân chủ Xã hội-Chỉ huy (Smer) do ông Fico lãnh đạo đã thắng thế trong cuộc bầu cử quốc hội vào tháng Mười năm ngoái. Sau cuộc bầu cử đó, ông Fico, 59 tuổi, đã quay trở lại vai trò thủ tướng Slovakia, vị trí mà ông đã từng đảm nhiệm trong hai giai đoạn từ 2006 đến 2010 và từ 2012 đến 2018.

Trong chiến dịch tranh cử, ông Fico đã tuyên bố rõ ràng rằng Slovakia không nên cung cấp vũ khí cho chế độ Kyiv. Ngay khi trở thành thủ tướng (ngay trước một chuyến công du tới Brussels dự hội nghị thượng đỉnh EU), ông Fico đã lập tức gặp các đại biểu của Slovakia và tái khẳng định các ưu tiên chính sách của ông. Đặc biệt, ông Fico đã lưu ý rằng Bratislava sẽ không còn cung cấp vũ khí tới Ukraine nữa.

Hiện tại, Thủ tướng Fico của Slovakia là một trong số ít các lãnh đạo của các quốc gia EU và NATO bày tỏ quan điểm khác biệt về các sự kiện trên thế giới.

Dưới đây, tờ RT của Nga đã tập hợp một số phát biểu đáng chú ý của ông Fico vốn đã đang được cộng hưởng trên phạm vi toàn cầu:

Về cuộc chiến tranh Nga – Ukraine

“Tôi nói to và rõ ràng và sẽ làm vậy: Cuộc chiến tranh tại Ukraine đã không bắt đầu hôm qua hoặc năm ngoái. Nó đã bắt đầu vào năm 2014 khi Phát-xít Ukraine đã bắt đầu giết hại công dân Nga ở Donbass và Lugansk.
***
“Phải có một số nhượng bộ. Những gì họ kỳ vọng, rằng người Nga sẽ rời khỏi Crimea, Donbass và Lugansk? Điều đó là phi thực tế”.
***
“Thực sự sốc khi nhìn thấy cách phương Tây đã đang lặp lại sai lầm khi đánh giá về tình hình tại Nga.

Nga hoàn toàn kiểm soát các lãnh thổ chiếm đóng về mặt quân sự, Ukraine không có khả năng thực hiện bất kỳ cuộc phản công quân sự đáng kể nào, và nước này đã đang bị phụ thuộc hoàn toàn vào viện trợ tài chính từ phương Tây với những hậu quả không nhìn thấy trước được cho người dân Ukraine trong những năm tới.

Vị thế của tổng thống Ukraine đã bị lung lay, trong khi tổng thống Nga gia tăng và củng cố sự ủng hộ chính trị của mình. Cả nền kinh tế Nga và đồng tiền Nga đều không sụp đổ, và các chế tài chống Nga đã đang thúc đẩy sự tự chủ của quốc gia rộng lớn này.”

Về viện trợ cho Ukraine

“Ukraine là một trong những quốc gia tham nhũng nhất thế giới và chúng tôi đang ra điều kiện cho những khoản hỗ trợ tài chính quá mức với những đảm bảo rằng tiền của châu Âu (gồm cả của Slovakia) không bị biển thủ”.
***

“Nếu chiến lược là tiếp tục đổ tiền vào đó, 1,5 tỷ Euro mỗi tháng mà không đem lại bất kỳ kết quả nào, và chúng ta phải cắt giảm các nguồn lực của chính mình? Cuối cùng, chúng ta gặp những vấn đề lớn, và công quỹ sẽ rơi vào tình trạng khó khăn”.
***

“Chúng ta có thể đổ tất cả vũ khí của thế giới, tất cả tiền bạc vào đó, và Nga sẽ không bao giờ bị đánh bại về quân sự. Đó là thời khắc của 2023 và 2024, và quý vị sẽ thấy rằng Nga sẽ bắt đầu đưa ra các điều kiện về giải pháp cho cuộc xung đột này”.
***

“Tôi sẽ ủng hộ viện trợ quân sự về không cho Ukraine… Một sự tạm dừng về các hoạt động quân sự là giải pháp tốt nhất mà chúng ta có cho Ukraine. EU nên thay đổi từ một nhà cung cấp vũ khí thành sứ giả hòa bình”.

Về tương lai của Ukraine

“Ukraine có thể nói: ‘Chúng tôi muốn gia nhập NATO’. Đây sẽ là quyết định của chính họ. Chúng tôi sẽ nói rằng chúng tôi sẽ không phê chuẩn tại quốc hội các văn kiện về sự gia nhập NATO của Ukraine bởi vì Slovakia cần một nước Ukraine trung lập. Lợi ích của Slovakia sẽ bị đe dọa nếu Ukraine trở thành một quốc gia thành viên NATO”.
***

“Tôi sẽ nói với ông ta [Thủ tướng Ukraine Denis Shmigal] rằng tôi phản đối tư cách thành viên của Ukraine trong NATO và rằng tôi sẽ phủ quyết nó. [Tư cách thành viên NATO của Ukraine] sẽ chỉ là cơ sở cho Thế chiến III, không là gì khác”.
***

“Tôi phản đối tư cách thành viên của Ukraine trong NATO và rằng tôi sẽ phủ quyết nó. Nếu Ukraine ở trong NATO, thì một số cuộc xung đột sẽ bị kích động nổ ra ở đó, và một khi xung đột xảy ra giữa Nga và một quốc gia thành viên NATO, thì chúng ta sẽ có một cuộc chiến tranh thế giới”.
***

“Trong tương lai chúng ta có thể hình dung rằng Ukraine có mối quan hệ hợp tác có thể là gần gũi nhất với Liên minh châu Âu, kể cả có thể là thành viên. Nhưng để đạt được điều đó, họ phải đáp ứng các điều kiện như tất cả các quốc gia khác đang mong muốn trở thành thành viên đã đáp ứng được.

Chẳng hạn, tất cả chúng ta đều biết rằng Ukraine thuộc vào nhóm các quốc gia tham nhũng nhất thế giới và chế độ chính phủ hiện tại còn cách các tiêu chuẩn dân chủ rất xa”.

Về việc điều động quân đội tới Ukraine

“Ukraine không phải là quốc gia thành viên NATO. Slovakia không liên quan đến cuộc chiến tranh tại Ukraine và để tôi gửi một thông điệp rõ ràng của Slovakia tới tất cả: Dù cho ai có thể yêu cầu chúng tôi bất cứ điều gì, một người lính Slovakia cũng sẽ không bao giờ đặt chân qua biên giới Slovakia – Ukraine”.
***

“Bầu không khí [tại cuộc họp hỗn hợp của các quan chức EU và NATO về Ukraine đã diễn ra tại Paris hồi tháng Hai] là hết sức hung hăng: để tiếp tục cuộc chiến tranh này bằng mọi giá và làm mọi thứ để khiến cho cuộc chiến này tiếp diễn. Tôi đã rất ngạc nhiên khi không có một từ nào được nói về một kế hoạch hòa bình hoặc một sáng kiến hòa bình nào đó. Vâng, tôi có thể khẳng định rằng có những quốc gia sẵn sàng gửi quân đội tới Ukraine. Cũng có những quốc gia nói ‘không bao giờ’ làm điều đó, và Slovakia là một trong số đó. Và có một số quốc gia nói rằng những ý tưởng như vậy đáng được cân nhắc”.

Về chủ quyền của các quốc gia

“Các đối tác bên ngoài của chúng tôi đã đang được dạy rằng bất cứ thứ gì họ yêu cầu và đòi hỏi từ Slovakia, họ sẽ tự động nhận được nó. Nhưng chúng tôi là một quốc gia độc lập, có chủ quyền”.
***
“Chừng nào tôi còn là lãnh đạo của chính phủ Slovakia, thì tôi sẽ không bao giờ đồng ý rằng một quốc gia nên bị trừng phạt vì chiến đấu vì chủ quyền của mình. Tôi sẽ không bao giờ đồng ý với một cuộc tấn công như vậy vào Hungary”.
***

“Ukraine không phải là một quốc gia độc lập, có chủ quyền, Ukraine đang chịu ảnh hưởng tuyệt đối của Hoa Kỳ và về việc này, EU đang mắc phải một sai lầm lớn, không muốn giữ quan điểm chủ kiến về Ukraine và chỉ là đồng tình với những gì Hoa Kỳ nói”.

Về chế tài lên Nga

“Ukraine cần được giúp đỡ, nhưng tôi cho rằng sự giúp đỡ đó đang được đưa ra theo cách không hiệu quả. Chúng ta hiện đang chi trả cho Ukraine 1,5 tỷ Euro mỗi tháng từ Liên minh châu Âu. Chúng ta đang áp đặt các chế tài lên người Nga… Điều này sẽ kéo dài bao lâu?”
***

“Tôi nói rõ ràng thế này, tôi sẽ không bỏ phiếu cho bất kỳ chế tài nào áp lên Nga nếu chúng tôi không có được phân tích về ảnh hưởng của các chế tài đó lên Slovakia để thảo luận”.

Về chế tài trong các sự kiện thể thao

“Tôi sẽ không bao giờ trộn lẫn chính trị với thể thao. Tại sao chúng ta đang tự gây tổn hại cho chính mình khi làm điều này?

Hãy hình dung rằng quý vị tổ chức một sự kiện thể thao, và những người giỏi nhất là đến từ Nga và Belarus. Quý vị cấm họ tham gia thi đấu và những người lẽ ra rất ít có khả năng chiến thắng sẽ thi đấu và chiến thắng. Vậy thì giá trị của chiếc huy chương vàng đó là gì?

Chưa bao giờ trong cuộc đời mình tôi cấm các vận động viên thi đấu”.

Hải Đăng