Tòa án tối cao Pakistan tuyên bố việc bắt giữ cựu Thủ tướng Khan là trái pháp luật

Tòa án Tối cao Pakistan hôm thứ Năm (11/5) tuyên bố việc bắt giữ cựu Thủ tướng Imran Khan là bất hợp pháp, hai ngày sau khi việc giam giữ ông gây ra các vụ đụng độ chết người và các cuộc biểu tình lớn trên toàn quốc.

Theo AFP, ông Khan, 70 tuổi, vẫn tiếp tục bị giam giữ dưới sự bảo vệ của cảnh sát cho đến thứ Sáu “vì sự an toàn của chính ông”, cho đến khi ông quay trở lại tòa án nơi ông bị giam giữ đầu tuần này.

Chánh án Umar Ata Bandial nói với ông Khan tại một phiên điều trần ở thủ đô Islamabad: “Việc bắt giữ ông không hợp lệ nên toàn bộ quá trình cần phải được quay lại”.

Kể từ khi bị phế truất vào tháng 4 năm ngoái, ông Khan đã tiến hành một chiến dịch rầm rộ cho các cuộc bầu cử và đưa ra những lời chỉ trích chưa từng có đối với các nhà lãnh đạo và giới tinh hoa quân sự hùng mạnh của Pakistan, thậm chí cáo buộc họ âm mưu thực hiện một vụ ám sát vào tháng 11 khiến ông bị bắn vào chân.

Trong khi đó, ông cũng bị vướng vào hàng loạt vụ kiện pháp lý – một mối nguy hiểm thường trực đối với các nhân vật đối lập ở Pakistan, nơi các nhóm nhân quyền cho rằng tòa án được sử dụng để dập tắt bất đồng chính kiến.

Bị bao vây bởi hàng chục binh sĩ bán quân sự hôm thứ Ba và bị giam giữ vì tội tham nhũng tại Tòa án tối cao Islamabad, ông cho biết đã bị “đối xử như một kẻ khủng bố”.

Các vụ bắt giữ không nên diễn ra trong khuôn viên tòa án, Chánh án Bandial cho biết hôm thứ Năm.

Ông Khan được lệnh trở lại trụ sở cảnh sát nơi ông đã bị giam trong 48 giờ qua với điều kiện nơi này phải được coi là “nơi cư trú”. Ông bị từ chối yêu cầu được trở lại trang trại của ông tại một ngôi nhà ở ngoại ô Islamabad.

“Chúng tôi sẽ bắt giữ ông ta một lần nữa”, Bộ trưởng Nội vụ Rana Sanaullah nói với Dunya TV, thừa nhận rõ ràng mối hận thù giữa chính quyền và Khan.

“Nếu ông ta được Tòa án tối cao cho tại ngoại vào ngày mai, chúng tôi sẽ đợi việc hủy bảo lãnh và bắt giữ ông ta một lần nữa,” ông nói thêm.

Các nhóm nhỏ những người ủng hộ cựu Thủ tướng đã nhảy múa trên đường phố khi biết tin vụ bắt giữ là trái pháp luật. Tại Lahore, cảnh sát đã bắn hơi cay vào đám đông đang cổ vũ quyết định này.

Nhưng với hàng chục vụ kiện chống lại mình, ông Khan “còn một chặng đường dài phía trước”, nhà phân tích Imtiaz Gul nói với AFP.

“Đây chỉ là một biện pháp cứu trợ kịp thời, có thể là một phần trong nỗ lực giảm leo thang tình hình bùng nổ và giảm căng thẳng”, ông nói.

Ông nói: “Mạng lưới các vụ án hình sự dường như để khiến ông ấy mất khả năng hoạt động chính trị” trước cuộc bầu cử diễn ra vào tháng 10.

Vào thứ Sáu, ông Khan sẽ một lần nữa phải đối mặt với các cáo buộc hối lộ do Cục Trách nhiệm Giải trình Quốc gia đưa ra. Cơ quan này đã ra lệnh bắt giữ ông sau khi nói rằng ông đã không phản hồi nhiều lệnh triệu tập của tòa án.

Trong vài ngày qua, hàng ngàn người ủng hộ đã ra đường tại khắp các thành phố trên đất nước, đốt cháy các tòa nhà và chặn đường, tức giận trước việc nhà lãnh đạo của họ bị bắt giữ.

Ít nhất chín người đã chết trong tình trạng bất ổn, cảnh sát và bệnh viện cho biết.

Theo các nhà chức trách, hàng trăm cảnh sát đã bị thương và hơn 2.000 người bị bắt giữ, chủ yếu ở các tỉnh Punjab và Khyber Pakhtunkhwa.

Ít nhất tám quan chức từ ban lãnh đạo trung ương của PTI bị cáo buộc dàn dựng các cuộc biểu tình cũng đã bị bắt giữ, cảnh sát Islamabad cho biết.

Lực lượng an ninh đã đáp trả bằng hơi cay và vòi rồng để dập tắt đám đông và hôm thứ Năm đã trang bị dùi cui và khiên chống bạo động.

Ông Khan bị lật đổ vào tháng 4 năm 2022 trong một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại quốc hội sau khi ông mất đi sự ủng hộ của quân đội. Sau đó ông cáo buộc họ đang thông đồng với chính phủ để đoạt quyền.

Kể từ thứ Tư, các binh sĩ đã được triển khai ở hai tỉnh – bao gồm Punjab, nơi đông dân nhất – và ở thủ đô.

Quân đội cảnh báo về các “phản ứng nghiêm trọng” đối với bất kỳ cuộc tấn công nào nữa vào các cơ sở quân sự và nhà nước, đồng thời cho biết trách nhiệm về bất kỳ hành vi bạo lực nào sẽ thuộc về “một nhóm muốn đẩy Pakistan vào cuộc nội chiến”.

Bộ Nội vụ đã ra lệnh cắt dịch vụ internet di động và hạn chế quyền truy cập vào các trang truyền thông xã hội Twitter, Facebook và YouTube, cơ quan truyền thông của Pakistan cho biết.

Các nhà chức trách cũng đóng cửa các trường học trên toàn quốc, với các kỳ thi cuối năm bị hủy bỏ.

Lê Vy (theo AFP)