Tổng thống Đài Loan: Tăng ngân sách quốc phòng thêm 40 tỷ USD để củng cố quốc phòng

Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) Lại Thanh Đức vừa thông báo chính phủ sẽ đề xuất một ngân sách đặc biệt chưa từng có tiền lệ lên đến 40 tỷ USD cho quốc phòng, nhằm tăng cường năng lực phòng vệ của Đài Loan trước các đe dọa từ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và thúc đẩy nhanh việc mua sắm vũ khí mới từ Mỹ. Ông nhấn mạnh, Đài Loan sẽ nâng chi tiêu quốc phòng lên mức 5% GDP trước năm 2030, có quy mô đầu tư quân sự lớn nhất và kéo dài nhất trong lịch sử hiện đại Đài Loan.

Ngày 25/11, ông Lại Thanh Đức đăng bài viết chuyên biệt trên tờ The Washington Post (liên kết), trong đó nêu rõ, “ngân sách đặc biệt này sẽ dùng cho những thương vụ mua vũ khí lớn từ Mỹ, đồng thời nâng cao mạnh mẽ năng lực tác chiến phi đối xứng của Đài Loan, làm tăng chi phí và sự không chắc chắn cho Bắc Kinh khi có hành động quân sự.”

Ông nhấn mạnh: “Đóng góp của Đài Loan cho hòa bình và ổn định chưa bao giờ thay đổi, không có quốc gia nào kiên định bảo vệ tương lai Đài Loan như chúng tôi.”

Theo Reuters, mặc dù ông Lại Thanh Đức từng đề cập tới chuyện tăng thêm chi tiêu quốc phòng trước đó, nhưng đây là lần đầu tiên chính phủ công bố con số cụ thể. Theo ngân sách mới nhất cho năm 2026, chi tiêu quốc phòng của Đài Loan vào năm tới sẽ đạt 949,5 tỷ Đài tệ (tương đương khoảng 30,25 tỷ USD), chiếm 3,32% GDP – lần đầu vượt mốc 3% kể từ năm 2009. Tuy nhiên, ngân sách này vẫn cần được sự chấp thuận của Viện Lập pháp (Quốc hội) Đài Loan, và hiện nay, Viện Lập pháp do các đảng đối lập chiếm đa số.

Phía Bắc Kinh chỉ trích Đài Bắc “để cho các thế lực bên ngoài tùy ý thao túng. Người phát ngôn của Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của ĐCSTQ, Bành Khánh Ân, trong cuộc họp báo ngày 26/11 đã lên án Đài Loan, cho rằng “số tiền lẽ ra có thể dùng để cải thiện đời sống người dân và phát triển kinh tế lại bị lãng phí vào việc mua vũ khí và làm hài lòng các thế lực bên ngoài, chỉ khiến Đài Loan rơi vào tình cảnh tai họa”.

Xây dựng “Lá chắn Đài Loan”, tăng cường năng lực tác chiến phi đối xứng

Trong 5 năm qua, ĐCSTQ liên tục gia tăng áp lực quân sự và chính trị đối với Đài Loan, thường xuyên xâm nhập khu vực lân cận eo biển, và tiến hành các cuộc diễn tập thăm dò ngoài “Chuỗi đảo thứ nhất” (First Island Chain). Vì thế, Washington đã nhiều lần kêu gọi Đài Loan phải tự nâng cao năng lực phòng vệ. Dư luận đang chú ý liệu việc Đài Loan thông báo tăng đầu tư quân sự có khiến chính quyền Trump đồng bộ đẩy nhanh tiến độ mở bán vũ khí cho Đài Loan hay không.

Ông Lại Thanh Đức nhấn mạnh, ĐCSTQ đang tiến hành “một cuộc mở rộng quân lực chưa từng có”, đồng thời “các hành động khiêu khích ngày càng gia tăng ở eo biển Đài Loan, biển Hoa Đông, biển Đông và khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương đều cho thấy sự mong manh của hòa bình và ổn định.”

Ông cho biết, Đài Loan sẽ thúc đẩy nhanh hệ thống phòng không tích hợp đa tầng mang tên “Lá chắn Đài Loan” (T-Dome), nhằm đánh chặn tên lửa, rocket, UAV (máy bay không người lái) và chiến đấu cơ của ĐCSTQ, kết nối các nền tảng không người lái để xây dựng mạng lưới phòng thủ “bất khả xâm phạm”.

Ông còn cho biết, Đài Loan sẽ hợp tác với các quốc gia đồng chí hướng để tăng cường chuỗi cung ứng quốc phòng, triển khai hệ thống hiện đại và đối phó với các mối đe dọa mới, song song với việc đầu tư vào công nghiệp quốc phòng để tạo thêm việc làm trong nước. Về mặt nội bộ, chính phủ cũng đã thành lập “Ủy ban Tăng cường sức chống chịu phòng vệ toàn xã hội”, phối hợp giữa chính phủ, quân đội và tổ chức dân sự để nâng cao khả năng ứng phó thảm họa thiên nhiên và nhân tạo.

Hưởng ứng quan điểm “dùng sức mạnh để kiến tạo hòa bình” của ông Trump, hướng tới đối thoại nhưng không nhượng bộ

Về chính sách xuyên bờ eo biển, ông Lại Thanh Đức khẳng định sẵn sàng đối thoại nhưng không thể hy sinh tự do hay dân chủ. Ông cũng khẳng định, một nước Mỹ vững mạnh và tích cực tham gia các vấn đề quốc tế vẫn là nền tảng ổn định toàn cầu.

“Với nguyên tắc không nhượng bộ về dân chủ và tự do, tôi sẽ tiếp tục nỗ lực tìm kiếm đối thoại hai bờ để hóa giải bất đồng,” ông viết, “chúng tôi sẽ bảo vệ an ninh và chủ quyền Đài Loan bằng các hành động quyết đoán và cẩn trọng.”

“Tổng thống Trump và Tổng thống Reagan đều hiểu sâu sắc tầm quan trọng của ‘dùng sức mạnh để kiến tạo hòa bình’. Đài Loan, ở tuyến đầu của dân chủ, luôn kiên trì thực hiện quan điểm này ngày đêm không ngừng nghỉ.”

“Chi phí rủi ro của xung đột phải luôn lớn hơn cái giá phải trả để duy trì hòa bình,” ông viết, “dù trọng trách nặng nề, Đài Loan có quyết tâm vững chắc. Chúng tôi luôn tin rằng, miễn là hợp tác cùng Mỹ và các nước đồng chí hướng, hòa bình chắc chắn sẽ thắng thế.”

Tổng thống Lại Thanh Đức cũng gửi lời cảm ơn cộng đồng quốc tế, đặc biệt là sự ủng hộ gần đây đối với hòa bình tại eo biển Đài Loan từ Nhật Bản, Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc, New Zealand, Úc và G7 – điều này đã tăng cường năng lực răn đe trong khu vực.