Thế Giới

Trật tự Trung Đông mới dưới sự chủ đạo của ông Trump

Theo tạp chí Newsweek, Tổng thống Donald Trump đang thúc đẩy ổn định khu vực Trung Đông thông qua việc thiết lập hợp tác sâu rộng hơn với các bên liên quan trong khu vực. Các hành động này bao gồm: đạt được thỏa thuận ngừng bắn với lực lượng Houthi ở Yemen, thực hiện trao đổi con tin với Hamas, tăng cường quan hệ kinh tế với Qatar, từng bước dỡ bỏ một phần lệnh trừng phạt đối với Syria, ca ngợi các nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ và tái khởi động đàm phán hạt nhân với Iran. Đáng chú ý, chuỗi động thái ngoại giao này không đặc biệt nhấn mạnh đến sự tham gia trực tiếp của Israel.

GettyImages 2214408725GettyImages 2214408725
Tổng thống Hoa Kỳ Donald J. Trump và Quốc vương Qatar Tamim bin Hamad al Thani tham dự lễ ký kết tại Amiri Diwan, nơi làm việc chính thức của quốc vương, hôm 14/5/2025, tại Doha, Qatar. (Ảnh: Win McNamee/ Getty Images)

Những biện pháp này cho thấy chính quyền Trump đang theo đuổi một đường lối thực dụng, tìm kiếm giải pháp hòa bình cho các cuộc xung đột kéo dài thông qua đối thoại và hợp tác, nhằm mở rộng không gian chiến lược của Mỹ tại khu vực này.

Thúc đẩy đối thoại và hợp tác, nhấn mạnh hòa bình khu vực

Gần đây, Mỹ đã có cuộc tiếp xúc lần thứ hai với Hamas, qua đó thành công giải cứu một con tin người Mỹ bị giam giữ tại Gaza, cho thấy nỗ lực ngoại giao đã đạt được kết quả cụ thể. Một tuần trước đó, Mỹ đã đồng ý tạm ngừng không kích lực lượng Houthi ở Yemen để đổi lấy việc họ ngừng các cuộc tấn công nhằm vào Mỹ. Những thỏa thuận này không ảnh hưởng đến quyền tự do phòng vệ của Israel.

Về vấn đề Iran, Tổng thống Trump tiếp tục nhấn mạnh giải pháp ngoại giao nhằm giải quyết bất đồng và bày tỏ hy vọng thúc đẩy hòa bình lâu dài. Ông cho biết Iran đã “ở mức độ nào đó” đạt được đồng thuận ban đầu với phía Mỹ về chương trình hạt nhân. Ông cũng tái khẳng định vai trò quan trọng của Israel trong việc duy trì ổn định khu vực Trung Đông và tuyên bố rõ ràng rằng sẽ không để Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.

Đồng thời, ông Trump công khai khen ngợi nhiều nhà lãnh đạo Trung Đông, bao gồm Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan và Tổng thống Syria Ahmad Shala. Mỹ cũng tiếp tục hợp tác với Qatar, nhận được sự hỗ trợ lớn trong các cuộc đàm phán khu vực và quan hệ kinh tế. Theo Nhà Trắng, Mỹ và Qatar đang tiến hành đàm phán về việc giải cứu con tin và các vấn đề an ninh khu vực.

Dù giữa Qatar và Israel vẫn tồn tại căng thẳng, hợp tác Mỹ – Qatar đang ngày càng được tăng cường, với cam kết đầu tư kinh tế lên tới 1.200 tỷ USD.

Ổn định chiến lược tiếp tục được thúc đẩy, thành quả hợp tác rõ rệt

Dù chuyến công du Trung Đông lần này của ông Trump không bao gồm chuyến thăm Israel, lập trường chính sách của ông vẫn nhất quán với các mục tiêu chiến lược của Israel, đặc biệt là trong việc kiềm chế chương trình hạt nhân của Iran và chống lại các tổ chức cực đoan. Theo Al Jazeera, Chính phủ Mỹ vẫn đang xem xét các biện pháp tiếp theo đối với lực lượng Houthi nhằm đáp trả các mối đe dọa của họ đối với sân bay Ben Gurion.

Cuộc đối thoại giữa Mỹ và Hamas không làm suy yếu sự ủng hộ của Mỹ đối với Israel. Tổng thống Trump nhấn mạnh việc bảo vệ dân thường và hy vọng đạt được lệnh ngừng bắn lâu dài. Tuy nhiên, Washington vẫn chỉ rõ rằng cuộc tấn công của Hamas vào Israel vào tháng 10/2023 là nguyên nhân gốc rễ của xung đột hiện tại.

Chính quyền Trump cũng đang tích cực thúc đẩy việc nhiều quốc gia Ả Rập khác tham gia vào Hiệp định Abraham, nhằm bình thường hóa quan hệ với Israel. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hồi tháng Ba từng tuyên bố: “Tổng thống Trump mỗi ngày đều thể hiện sự ủng hộ kiên định đối với Israel.”

Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng, James Hewitt, nói với Newsweek: “Tổng thống Trump là một trong những người bạn kiên định nhất của Israel trong lịch sử. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Israel để đảm bảo con tin ở Gaza được thả và duy trì an ninh khu vực.”

Triển vọng tương lai, đàm phán hạt nhân với Iran, vấn đề nhân đạo ở Gaza và khung an ninh Trung Đông sẽ là những nội dung trọng tâm trong chính sách ngoại giao của ông Trump. Theo tạp chí Fortune, chuyến đi lần này của Tổng thống Trump đã giúp đạt được các thỏa thuận kinh tế trị giá hàng ngàn tỷ USD, bao gồm các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), hàng không, quốc phòng, v.v. Dưới đây là một số kết quả đáng chú ý:

  • UAE: Hợp tác với Mỹ xây dựng trung tâm dữ liệu AI lớn nhất thế giới tại Abu Dhabi, do công ty G42 thực hiện, với tổng công suất điện 5 gigawatt.

Ông Trump thăm UAE, cảm ơn vì cam kết đầu tư 1.400 tỷ USD vào Mỹ

  • Qatar: Ký các thỏa thuận đầu tư trị giá hơn 243,5 tỷ USD, dự kiến sẽ tăng lên 1,2 nghìn tỷ USD trong tương lai; cam kết đầu tư 10 tỷ USD vào căn cứ quân sự của Mỹ; đặt mua 210 máy bay Boeing, tổng trị giá 96 tỷ USD.

Hoa Kỳ và Qatar đồng ý cam kết trao đổi kinh tế trị giá 1,2 nghìn tỷ USD

  • Saudi Arabia: Công bố khoản đầu tư 600 tỷ USD, ký kết các thỏa thuận liên quan trị giá hơn 300 tỷ USD; trong đó có hợp đồng mua 142 tỷ USD thiết bị và dịch vụ quân sự từ Mỹ, cùng hợp tác với các công ty Mỹ trong nhiều lĩnh vực như AI, sân bay, giải trí, cơ sở hạ tầng…

Tổng thống Trump: Ả Rập Xê Út sẽ đầu tư 1.000 tỷ USD vào Mỹ

Ngoài ra:

  • Ông Elon Musk công bố dịch vụ Starlink sẽ gia nhập thị trường Ả Rập Saudi.
  • NVIDIA sẽ bán 18.000 chip AI cho công ty Humain của Saudi.
  • AMD sẽ hợp tác với Saudi thực hiện dự án trung tâm AI trị giá 10 tỷ USD.

Thông qua các bước đi này, chính quyền Trump đang thực hiện những hành động thiết thực nhằm thúc đẩy hợp tác giữa Mỹ và các quốc gia Trung Đông, củng cố vai trò lãnh đạo toàn cầu của Mỹ và góp phần vào hòa bình khu vực.

Lộ Khắc

Published by
Lộ Khắc

Recent Posts

Tập đoàn Trump không đầu tư vào dự án Trump International Hưng Yên, mà chỉ “Nhượng quyền Thương hiệu”

Tổng công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc (KBC) thừa nhận, Tập đoàn Trump…

2 giờ ago

Bloomberg: Tổng Bí thư Tô Lâm đang chuẩn bị chuyến thăm Hoa Kỳ

Bloomberg đưa tin Tổng Bí thư Tô Lâm đang chuẩn bị tới thăm Hoa Kỳ…

2 giờ ago

Tỷ giá tiếp tục tăng sức nóng

So với cuối tuần trước, tỷ giá trung tâm tăng 56 đồng/USD, tỷ giá ngân…

3 giờ ago

Thế hệ Z có nhiều khả năng bị lừa đảo tống tiền nhất

Những người sinh ra—từ năm 1997 đến năm 2012—có nhiều khả năng gặp phải các…

4 giờ ago

Steve Moore: Điểm hay điểm dở và điểm tệ trong dự luật thuế “lớn đẹp” của Thượng viện

Điểm quan trọng nhất của dự luật thuế là gần như TẤT CẢ các khoản…

6 giờ ago

Tòa phúc thẩm cho phép Tổng thống Trump tiếp tục kiểm soát Vệ bịnh Quốc gia tại Los Angeles

Tổng thống Donald Trump được phép tiếp tục kiểm soát Vệ binh Quốc gia đã…

7 giờ ago