Trump chính thức công nhận Cao nguyên Golan là một phần của Israel

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm 25/3 đã ban hành tuyên bố tổng thống chính thức tuyên bố Mỹ công nhận Cao nguyên Golan là một phần của Nhà nước Israel.

Tại Tòa Bạch Ốc hôm 25/3/2019, Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (phải) cùng trưng lên tuyên bố của Tổng thống Trump đã ký công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan. (Ảnh: Alex Wong/Getty Images)

Tuyên bố 25/3 của Tổng tống Trump nói: “Nhà nước Israel đã kiểm soát Cao nguyên Golan năm 1967 để bảo vệ an ninh của mình trước các mối đe dọa bên ngoài. Hôm nay, những hành động gây hấn của Iran và các nhóm khủng bố, trong đó có Hezballah tại miền nam Syria tiếp tục biến Cao nguyên Golan thành vùng đất tiềm tàng khởi phát các cuộc tấn công vào Israel. Bất kỳ hiệp định hòa bình tiềm năng nào trong tương lai trong khu vực này phải tính đến nhu cầu của Israel trong việc bảo vệ bản thân họ khỏi Syria và các mối đe dọa khu vực khác. Căn cứ vào những hoàn cảnh đặc thù này, vì vậy đó là cần thiết để công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan.”

Trước đó, trong một tweet đăng hôm 21/3, ông Trump đã bóng gió về động thái này, Tổng thống Mỹ viết: “Sau 52 năm, đã đến lúc Mỹ phải công nhận hoàn toàn chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan, nơi có vị trí quan trọng chiến lược và an ninh đối với Nhà nước Israel và sự ổn định khu vực!”

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang có chuyến thăm Mỹ và trong buổi họp báo chung cùng với Tổng thống Trump hôm 25/3, Thủ tướng Israel đã bày tỏ lòng biết ơn đối với ông Trump vì đã công nhận chủ quyền của họ đối với Cao nguyên Golan.

Ông Netanyahu nói: “Tôi đã gặp nhiều người bạn của Israel tại văn phòng này. Nhưng như tôi đã nói ở một nơi khác, và bây giờ trong một ngày lịch sử này, chúng tôi chưa bao giờ có một người bạn nào khác tuyệt vời hơn Tổng thống Trump.”

Được biết, Cao nguyên Golan là dải đất 40 dặm x 12 dặm, nằm ở phía đông thượng lưu sông Jordan. Vùng đất này trước năm 1967 là một phần của Syria. Trong cuộc Chiến tranh vệ quốc 6 ngày năm 1967, quân đội nhà nước Do Thái Israel đã giành quyền kiểm soát Cao nguyên Golan. Israel đã chính thức sáp nhập Cao nguyên Golan vào năm 1981 và đã bảo lưu rằng họ cần phải giữ quyền kiểm soát vùng đất này nếu không nó có thể sẽ được sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công vào Israel.

Đề cập tới tuyên bố công nhận Cao nguyên Golan trong cuộc gặp với ông Netanyahu, ông Trump nói: “Tôi muốn nói rằng điều này đáng lý nên được thực từ nhiều đời tổng thống [Mỹ] trước đây. Nhưng vì một số lý do họ đã không làm, và tôi rất vinh dự để thực hiện điều này.”

Trong khi đó, Thủ tướng Israel đã nhân cơ hội này để tái khẳng định cam kết là một đồng minh thân cận của Mỹ.

“Chúng ta sẵn sàng chiến đấu vì những mục tiêu chung của chúng ta. Chúng ta sẽ sẵn sàng chiến đấu. Các bạn có một đồng minh sẵn sàng cầm vũ khí bảo vệ tự do, bảo vệ vùng đất, nhân dân và các giá trị chung của chúng ta,” ông Netanyahu nói.

Đây không phải là lần đầu tiên Tổng thống Trump hành động mạnh mẽ và quyết đoán vì lợi ích của Israel và với ông đó cũng là lợi ích của nước Mỹ.

Sau khi chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel từ cuối năm 2017, tới ngày 23/2/2018, ông Trump đã thông báo rằng Đại sứ quán Mỹ tại Israel sẽ chuyển về Jerusalem. Sứ quán Mỹ chính thức chuyển từ Tel Aviv tới Jerusalem vào ngày 14/5/2018 nhân kỷ niệm 70 năm ngày Israel tuyên bố độc lập.

Chính quyền Trump cũng đã rút nước Mỹ khỏi UNESCO vì cho rằng tổ chức của Liên Hiệp Quốc này định kiến với Israel. Theo sau quyết định này của Mỹ, Israel cũng đã thông báo rút khỏi tổ chức văn hóa này.

Theo một khảo sát do Gallup thực hiện vào tháng Hai, 2/3 người dân Mỹ duy trì quan điểm tích cực về Israel.

Tuy nhiên, theo Epoch Times, sự ủng hộ dành cho Israel trong cuộc xung đột Israel – Palestines đã phần nào giảm bớt trong đảng Dân chủ.

Một số đảng viên Dân chủ, trong đó có các ứng viên tổng thống 2020 như các thượng nghị sĩ Kamala Harris, Bernie Sanders, Elizabeth Warren và Beto O’Rourke đã quyết định không tham dự Đại hội Ủy ban Công vụ Israel của Mỹ (AIPAC 2019) diễn ra từ 24 đến 26/3. AIPAC là một nhóm lưỡng đảng với nhiệm vụ củng cố, bảo vệ và thúc đẩy mối quan hệ Mỹ – Israel.

Xuân Thành