Trung Quốc bắn 3 pháo sáng về phía máy bay tuần tra của Philippines ở Biển Đông

Lực lượng Tuần duyên Philippines cho biết hôm thứ Bảy (6/12), một máy bay Philippines đã gặp phải 3 pháo sáng do quân đội Trung Quốc bắn từ một hòn đảo ở Biển Đông khi đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra định kỳ.

Các quan chức Philippines bổ sung rằng pháo sáng được bắn từ Đá Xu Bi (Subi Reef) do phía Trung Quốc chiếm giữ; rất may chiếc máy bay nghiên cứu của Chính phủ Philippines không bị hư hại. Chiếc Cessna Grand Caravan của Cục Ngư nghiệp Philippines vẫn tiếp tục thực hiện nhiệm vụ giám sát.

AP đã liên hệ Bắc Kinh để yêu cầu bình luận nhưng chưa nhận được phản hồi. Biển Đông là tuyến hàng hải trọng yếu của thế giới.

Đây không phải là lần đầu Bắc Kinh bắn pháo sáng từ các đảo chiếm đóng hoặc từ máy bay.

Philippines hoàn tất nhiệm vụ

Tuần duyên Philippines và Cục Ngư nghiệp đồng thực hiện chuyến bay giám sát hôm thứ Bảy. Tuần duyên cho biết, “Chiếc máy bay của Cục Ngư nghiệp và Tài nguyên Thủy sản đã ghi lại đoạn video 3 quả pháo sáng được bắn từ rạn san hô về phía máy bay khi máy bay đang thực hiện chuyến bay hợp pháp”.

Tuần duyên cho biết thêm, “Chuyến bay nhằm theo dõi môi trường biển, đánh giá tình trạng nguồn lợi thủy sản và bảo đảm an toàn, phúc lợi cho ngư dân Philippines tại vùng biển Tây Philippines”.

Philippines gọi khu vực mà nước này tuyên bố có chủ quyền là “Tây Philippines”.

Tuần duyên Philippines cho biết, máy bay tuần tra đã phát hiện 1 tàu bệnh viện của Trung Quốc, 2 tàu hải cảnh Trung Quốc và 29 tàu dân quân biển khả nghi của Trung Quốc neo đậu gần Đá Xu Bi.

Đá Xu Bi là một trong bảy rạn san hô tranh chấp, phần lớn bị ngập nước, được Trung Quốc cải tạo hơn 10 năm trước thành một căn cứ đảo tại quần đảo Trường Sa, nơi tranh chấp gay gắt nhất ở Biển Đông. Theo các quan chức an ninh Mỹ và Philippines, các đảo nhân tạo này được bảo vệ bằng hệ thống tên lửa, trong đó 3 đảo có đường băng đạt chuẩn quân sự.

Tuần duyên Philippines nói với AP rằng họ đã hoàn thành nhiệm vụ bất chấp các mối đe dọa từ Trung Quốc.

Ngoài Đá Xu Bi, máy bay tuần tra còn bay gần 6 đảo, rạn san hô và bãi cạn tranh chấp khác, gồm bãi cạn không người ở Sa Bin, nơi họ phát hiện một tàu hải quân Trung Quốc.

Tuần duyên Philippines cho biết: “Con tàu này liên tục phát tín hiệu thách thức qua vô tuyến đối với máy bay của Cục Ngư nghiệp và Tài nguyên Thủy sản khi máy bay đang bay trong phạm vi quyền chủ quyền của Philippines”.

Trung Quốc bồi đắp đảo, xây dựng căn cứ quân sự

Ngoài Philippines, Việt Nam, Malaysia, Brunei và Đài Loan cũng liên quan đến tranh chấp chủ quyền kéo dài tại vùng biển giàu tài nguyên này.

Năm 2016, Tòa Trọng tài Thường trực tại La Hay ra phán quyết rằng các yêu sách chủ quyền rộng khắp của Trung Quốc ở Biển Đông không có cơ sở pháp lý. Nhưng Bắc Kinh bác bỏ phán quyết.

Ngoài Đá Xu Bi, Trung Quốc còn bồi đắp Đá Vành Khăn (Mischief Reef), Đá Gaven, Đá Cuarteron, Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef) và Đá Hughes thuộc quần đảo Trường Sa, xây dựng sân bay, công trình, radar và nhiều cơ sở khác.

Trong đó, Đá Chữ Thập, Đá Vành Khăn và Đá Xu Bi được xem là 3 căn cứ quân sự trọng yếu của Trung Quốc ở Biển Đông, đều có đường băng quân sự dài khoảng 3.000 mét, đủ để vận hành máy bay cỡ lớn.

Mỹ không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông nhưng trong nhiều thập niên đã tiến hành tuần tra để bảo vệ “tự do hàng hải”, đồng thời nhiều lần cảnh báo rằng nếu lực lượng Philippines bị tấn công vũ trang, kể cả ở Biển Đông, theo hiệp ước Mỹ–Philippines, Washington có nghĩa vụ bảo vệ đồng minh lâu đời nhất của mình ở châu Á.