Trung Quốc bị vạch trần: Chiến dịch tuyên truyền nhắm thẳng vào Philippines

Một cuộc điều tra của hãng tin Reuters đã hé lộ bằng chứng cho thấy chính quyền Trung Quốc đang đứng sau một chiến dịch thông tin tinh vi nhằm làm suy yếu liên minh an ninh Mỹ – Philippines, thao túng dư luận và hỗ trợ tuyên truyền có lợi cho Bắc Kinh thông qua các tài khoản mạng xã hội giả mạo và truyền thông ngụy trang.

Trọng tâm của chiến dịch là công ty tiếp thị InfinitUs Marketing Solutions – một doanh nghiệp Philippines được cho là đã nhận tài trợ từ Đại sứ quán Trung Quốc để vận hành một “đội quân tài khoản giả” trên mạng xã hội, gồm Facebook và X, nhằm định hướng dư luận, ca ngợi Trung Quốc, bảo vệ lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc, và tấn công các chính trị gia Philippines có quan điểm cứng rắn với Bắc Kinh.

Chiến dịch bị vạch trần: Quốc hội Philippines lên tiếng cảnh báo

Chiến dịch bắt đầu từ năm 2021 nhưng chỉ thực sự bị phanh phui khi được nêu ra trong một phiên điều trần Thượng viện vào tháng 4/2025. Thượng nghị sĩ Francis Tolentino, khi đó là Lãnh đạo Đa số, đã công bố bằng chứng gồm bản sao séc từ Đại sứ quán Trung Quốc và bài đăng từ các tài khoản nghi ngờ là giả do InfinitUs điều hành.

Bằng chứng mới từ Reuters càng làm rõ mức độ can thiệp của InfinitUs: ít nhất 10 tài khoản Facebook giả mạo được xác định là do công ty kiểm soát, thường xuyên chia sẻ nội dung ủng hộ Trung Quốc, bôi nhọ vaccine phương Tây và làm mất uy tín quan hệ Mỹ – Philippines.

Các tài liệu nội bộ của InfinitUs mô tả những tài khoản này là một “đội quân” có nhiệm vụ hỗ trợ hoạt động của Đại sứ quán Trung Quốc và “định hướng dư luận” thông qua các tương tác ảo.

Giả mạo nhân dạng, tấn công chính trị gia và thao túng dư luận

Một ví dụ điển hình là tài khoản “Vince Dimaano” – một tài khoản giả mạo dùng ảnh người mẫu từ kho ảnh Dreamstime, thường xuyên đăng các bài viết ủng hộ Bắc Kinh và phủ nhận tranh chấp Biển Đông. Ngoài việc chia sẻ nội dung từ Đại sứ quán Trung Quốc, những tài khoản như Vince còn bôi nhọ vaccine phương Tây và tấn công trực tiếp các chính trị gia Philippines có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc.

Một báo cáo nội bộ vào tháng 11/2024 ghi lại một chiến dịch có hệ thống nhằm tấn công nghị sĩ Robert Ace Barbers, một người ủng hộ luật hàng hải mới bảo vệ chủ quyền Biển Đông. Những tài khoản giả do InfinitUs điều hành đã tràn vào Facebook của ông, để lại hàng trăm bình luận tiêu cực trong khi bình thường các bài đăng của ông chỉ nhận được vài chục phản hồi.

Kênh truyền thông ngụy trang: “Ni Hao Manila”

Một nhánh khác của chiến dịch là việc điều hành kênh truyền thông giả mạo Ni Hao Manila. Kênh này được thiết kế trông giống như phương tiện truyền thông địa phương nhưng thực chất được kiểm soát bởi InfinitUs để đăng tải nội dung ca ngợi Trung Quốc, chỉ trích Mỹ, và phát tán quan điểm tuyên truyền của ĐCSTQ.

Ni Hao Manila có mặt trên YouTube và TikTok, nhưng hoạt động đáng ngờ: một số video có hàng trăm lượt thích nhưng không có bình luận – dấu hiệu bất thường cho thấy có thể có lượt tương tác giả. TikTok sau đó đã xác nhận và xóa các lượt theo dõi giả mạo.

Trả tiền cho quan chức và truyền thông để “mua ảnh hưởng”

Ngoài chiến dịch truyền thông, Reuters còn phát hiện rằng Hiệp hội Thấu hiểu Philippines-Trung Quốc (APCU) – một tổ chức liên kết với ĐCSTQ và được Đại sứ quán Trung Quốc tài trợ – đã trao giải thưởng tiền mặt trị giá từ 850 đến 3.440 USD cho hàng chục quan chức và người nổi tiếng Philippines, trong đó có:

• Manuel Mamba – Thống đốc tỉnh Cagayan, người công khai phản đối các cơ sở quân sự của Mỹ ở Philippines.

• Regina Tecson – Trợ lý của con gái cựu Tổng thống Duterte.

• Một số nhà báo bị các cơ quan an ninh nêu tên vì ủng hộ Trung Quốc.

Mức thưởng cao hơn nhiều so với thu nhập trung bình hàng tháng ở Philippines, khiến lo ngại về mua chuộc ảnh hưởng chính trị và truyền thông trở nên nghiêm trọng hơn.

Lo ngại về can thiệp bầu cử và luật pháp lỏng lẻo

Thượng nghị sĩ Francis Tolentino cảnh báo rằng chiến dịch gây ảnh hưởng này có thể làm thay đổi kết quả bầu cử, đặc biệt là trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ sắp tới vào tháng 5/2025. Trong khi đó, Jonathan Malaya – cựu quan chức cấp cao của Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines – xác nhận rằng chính quyền đã theo dõi các “tác nhân bên thứ ba” phát tán thông tin sai lệch.

Tuy nhiên, Philippines hiện không có luật rõ ràng để xử lý can thiệp nước ngoài và thông tin sai lệch trên mạng. Các nghị sĩ hiện đang xem xét sửa đổi pháp luật để đưa các hành vi này vào diện xử phạt hình sự.

Phản ứng từ Trung Quốc và Meta

Khi được hỏi, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc phủ nhận mọi cáo buộc, tuyên bố rằng Trung Quốc “không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác” và coi cáo buộc từ các chính trị gia Philippines là “vô căn cứ và phản tác dụng”.

Meta (công ty mẹ của Facebook) xác nhận đã xóa các tài khoản vi phạm sau khi được Reuters cung cấp thông tin, dù trước đó không bình luận trực tiếp về vụ việc.

Cuộc chiến thông tin do ĐCSTQ chỉ đạo, thông qua các công ty trung gian như InfinitUs, cho thấy một bước đi có hệ thống và quy mô lớn nhằm thao túng môi trường thông tin ở Philippines, từ dư luận cho đến chính trị.

Dù Philippines đang thức tỉnh và tăng cường điều tra, nhưng sự thiếu hụt pháp lý, mức độ phụ thuộc vào mạng xã hội, và động cơ tài chính có thể khiến quốc gia này trở thành điểm yếu chiến lược trong cuộc cạnh tranh ảnh hưởng ngày càng khốc liệt giữa Mỹ và Trung Quốc tại Đông Nam Á.