Trung Quốc giải thích lý do không tham dự “hội nghị hòa bình” Ukraine

Chính phủ Trung Quốc cho biết họ sẽ không tham dự hội nghị sắp tới do Thụy Sĩ đăng cai về cuộc xung đột ở Ukraine, viện dẫn lý do là các điều kiện cần thiết cho một sự kiện như vậy chưa được đáp ứng.

Hôm thứ Hai (3/6), phát biểu trong một cuộc họp báo, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning lưu ý, Bắc Kinh đã nhiều lần nhấn mạnh rằng bất kỳ hội nghị thượng đỉnh nào nhằm giải quyết cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine phải bao gồm “ba yếu tố quan trọng.” Ba điều khoản đó là: Cả Moscow và Kyiv đều phải công nhận sự kiện này; sự tham gia bình đẳng của tất cả các bên; và việc thảo luận không thiên vị về tất cả các đề xuất hòa bình.

Bà Mao Ning giải thích, không có điều kiện nào trong ba điều kiện này có thể được đáp ứng tại hội nghị này và do đó sẽ “có vấn đề” nếu Trung Quốc tham gia hội nghị thượng đỉnh này. Hội nghị hòa bình dự kiến diễn ra tại Khu nghỉ dưỡng Burgenstock gần thành phố cổ xưa Lucerne nằm ở miền trung Thụy Sĩ, vào hai ngày 15 và 16 tháng Sáu.

Nữ phát ngôn viên của Trung Quốc nhấn mạnh rằng việc Bắc Kinh vắng mặt tại sự kiện ở Thụy Sĩ không có nghĩa là thiếu sự ủng hộ đối với hòa bình giữa Nga và Ukraine. Bà Mao Ning còn cho rằng một số quốc gia cử phái đoàn tham dự hội nghị này không thực sự quan tâm đến việc chấm dứt cuộc xung đột giữa Moscow và Kyiv.

Đề cập đến chiến sự ở Ukraine, Bà Mao Ning lưu ý rằng Trung Quốc chưa bao giờ “thổi lửa hoặc đổ thêm dầu vào lửa” đối với cuộc xung đột này. Bà bày tỏ hy vọng rằng tất cả các bên có thể hiểu lập trường của Trung Quốc về hội nghị này.

Hôm Chủ nhật (2/6), Tổng thống Ukraine Zelensky đã chỉ trích Bắc Kinh vì từ chối tham gia hội nghị thượng đỉnh ở Thụy Sĩ. Ông cáo buộc, Trung Quốc đã trở thành “công cụ trong tay [Tổng thống Nga Vladimir] Putin” khi nhà lãnh đạo Nga cố gắng làm mất uy tín hội nghị này.

Nga chưa được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh này, nơi dự kiến sẽ thảo luận về “kế hoạch hòa bình 10 điểm” của Tổng thống Zelensky. Kế hoạch này, và một số đề xuất khác, yêu cầu lực lượng Nga rút hoàn toàn khỏi tất cả các lãnh thổ mà Ukraine coi là của mình, yêu cầu Moscow phải trả tiền bồi thường chiến tranh, và yêu cầu các quan chức Nga ra trình diện trước tòa án tội ác chiến tranh.

Khi Tổng thống Zelensky lần đầu tiên đưa ra đề xuất này vào cuối năm 2022, Nga ngay lập tức bác bỏ vì cho rằng “không thể chấp nhận được.” Theo Moscow, kế hoạch này của Kyiv không đếm xỉa đến tình tình thực tế và là một dấu hiệu cho thấy Kyiv không mong muốn tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho cuộc xung đột.

Tuần trước, phát biểu với hãng tin RT của Nga, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov chỉ trích rằng “thật vô lý” khi tổ chức một hội nghị thượng đỉnh để giải quyết cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine mà không có sự tham gia của Moscow. Ông cảnh báo: “Hội nghị này hoàn toàn không có triển vọng.”

Theo tin tức của giới truyền thông, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng sẽ không trực tiếp tham gia sự kiện ở Thụy Sĩ, mà ưu tiên tham gia buổi gây quỹ tranh cử tổng thống ở Hollywood cùng với nam diễn viên George Clooney. Tổng thống Zelensky nói rằng, sẽ “không phải một động thái đặc biệt mạnh mẽ” của Tổng thống Biden nếu ông ta không tham gia hội nghị hòa bình.