Trung Quốc kêu gọi điều tra Mỹ và liên quân về việc sát hại dân thường ở Afghanistan

Trung Quốc đã kêu gọi một cuộc điều tra về việc các lực lượng do Mỹ dẫn đầu ở Afghanistan sát hại dân thường trong hai thập kỷ can dự vào quốc gia Trung Á này.

Phó đại diện thường trực của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc Cảnh Sảng – người trước đây từng là phát ngôn viên Bộ Ngoại giao – đã dẫn đầu cuộc tấn công nhằm vào Washington tại phiên họp của Hội đồng Bảo an hôm thứ Hai (30/8).

Ông Cảnh đưa ra yêu cầu của Trung Quốc khi Hoa Kỳ thông báo rằng việc rút quân của họ đã hoàn tất và Hội đồng Bảo an thông qua một nghị quyết kêu gọi Taliban tạo điều kiện thuận lợi cho những người muốn rời khỏi Afghanistan đi lại an toàn, cho phép các tổ chức nhân đạo tiếp cận đất nước, cũng như tôn trọng quyền con người.

Trung Quốc và Nga bỏ phiếu trắng, trong đó Nga nói rằng nghị quyết không giải quyết được các tổ chức khủng bố như Nhà nước Hồi giáo và Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan (ETIM) – tổ chức mà Bắc Kinh đã vu cho thực hiện các cuộc tấn công ở Tân Cương, nhưng Hoa Kỳ lại nói rằng nó không tồn tại.

Cảnh Sảng cho biết tình trạng hỗn loạn ở Afghanistan liên quan trực tiếp đến việc rút quân một cách vội vàng. Ông nói: “Chúng tôi hy vọng rằng các quốc gia có liên quan sẽ nhận ra rằng việc rút đi không phải là hết trách nhiệm, mà là khởi đầu của việc phải nhìn lại và sửa chữa.” 

“Các hành động của quân đội nước ngoài tại Afghanistan trong 20 năm qua, bao gồm cả các hoạt động tội phạm do Hoa Kỳ và các lực lượng Úc thực hiện nhằm giết hại dân thường một cách bừa bãi, không thể bị bỏ qua và phải tiếp tục được điều tra. Cuộc tấn công trả đũa gần đây của Hoa Kỳ nhằm vào Nhà nước Hồi giáo (ISIS) đã gây ra thương vong cho dân thường vô tội. Chúng tôi kêu gọi Hoa Kỳ kiềm chế không ném bom bừa bãi vào các khu vực đông dân cư ở Afghanistan,” Cảnh Sảng nói.

Trong khi Taliban nói rằng thời khắc lịch sử này đã đánh dấu một Afghanistan “tự do và độc lập”, nhiều người đã đặt câu hỏi liệu nhóm này có thể ổn định đất nước hay không, trong bối cảnh ISIS đã gây ra vụ đánh bom kinh hoàng tại sân bay Kabul, khiến 13 lính Mỹ và ít nhất 170 người Afghanistan thiệt mạng. 

“Cuộc tấn công khủng bố ở Kabul này một lần nữa chứng minh rằng cuộc chiến ở Afghanistan đã không đạt được mục tiêu là loại bỏ các nhóm khủng bố,” ông Cảnh nói, cho biết thêm rằng việc rút quân một cách vội vàng có thể đã tạo cơ hội cho các tổ chức khủng bố khác quay trở lại.

“Afghanistan không bao giờ được trở thành nơi sản sinh ra khủng bố hoặc căn cứ của những kẻ khủng bố. Đây là điểm mấu chốt mà Afghanistan phải tuân thủ trong bất kỳ cuộc dàn xếp chính trị nào trong tương lai. Chúng ta hy vọng rằng Taliban sẽ trung thực thực hiện các cam kết của họ và cắt đứt hoàn toàn quan hệ với tất cả các tổ chức khủng bố,” ông Cảnh nói tiếp.

Trung Quốc là một trong những nước đầu tiên trong cộng đồng quốc tế thiết lập liên lạc với Taliban. Vài tuần trước khi Taliban chiếm lĩnh Kabul, Trung Quốc đã thịnh tình tiếp đãi một phái đoàn cấp cao của Taliban đến Thiên Tân để gặp Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị vào tháng 7.

Bắc Kinh chưa chính thức công nhận Taliban, nhưng phản đối việc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với nhóm này và mô tả tình trạng hỗn loạn ở Afghanistan là một thất bại trong các chính sách của Mỹ.

“Người ta hy vọng rằng các quốc gia liên quan sẽ thay đổi tập quán sai lầm của họ khi cố gắng áp đặt mô hình của mình lên người khác, và thay đổi tập quán bá quyền là áp đặt các biện pháp trừng phạt hoặc thậm chí sử dụng vũ lực ở mọi góc độ. Các quốc gia này phải chịu trách nhiệm về những gì họ đã làm trong 20 năm qua và thực hiện các cam kết của họ đối với việc tái thiết hòa bình Afghanistan”, Cảnh Sảng nói.

Lê Xuân (theo SCMP)

Xem thêm: