TT Nga và TT Thổ Nhĩ Kỳ đạt được nhiều thỏa thuận sau cuộc gặp tại Sochi

Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã thông qua một tuyên bố chung bao gồm các vấn đề từ xuất khẩu ngũ cốc cho đến chống khủng bố.

(Tổng Thống Nga Putin [bên phải] và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan [bên trái]/Nguồn ảnh: Getty Images)

Thỏa thuận ngũ cốc của Istanbul cần được tuân thủ đầy đủ

Cả ông Putin và ông Erdogan đều ca ngợi vai trò của 2 quốc gia trong việc đạt được thỏa thuận xuất khẩu hàng hóa nông nghiệp Ukraine hồi tháng Bảy. Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc (LHQ) đã giúp Moscow và Kiev đàm phán một thỏa thuận cho phép trở lại giao thương hàng hải từ các cảng trên Biển Đen sau khi hoạt động bị tạm dừng trong bối cảnh cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine.

Hai nhà lãnh đạo đồng thuận rằng, thỏa thuận cần được “thực hiện đầy đủ” trên cả 2 mặt “tinh thần và ngữ nghĩa”. Đồng thời cần tạo điều kiện để việc xuất khẩu ngũ cốc cũng như phân bón và nguyên liệu của Nga không bị cản trở.

LHQ đặc biệt hứa hẹn sẽ nỗ lực tháo gỡ những trở ngại đối với xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga. Ngày 5/8, Moscow đổ lỗi cho các lệnh hạn chế do Mỹ và đồng minh áp đặt vẫn đang làm gián đoạn việc thu hoạch ngũ cốc của nước này và có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.

Thúc đẩy hợp tác thương mại và năng lượng

Hai vị tổng thống đã thảo luận về một chương trình nghị sự song phương có quy mô lớn và cam kết hợp tác hơn nữa trong các lĩnh vực thương mại, giao thông, nông nghiệp, tài chính, du lịch và xây dựng. Theo tuyên bố chung, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã đồng ý “thỏa hiệp” khi xét đến nhu cầu của mỗi bên trong lĩnh vực thương mại và năng lượng.

Ông Putin ca ngợi khối lượng giao dịch thương mại thực tế giữa hai quốc gia đã tăng 57% trong năm ngoái và tăng gấp đôi trong 5 tháng đầu năm 2022. Ông cũng lưu ý, Nga cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ tất cả các loại tài nguyên năng lượng, bao gồm dầu, khí đốt và than đá một cách bền vững, dễ dự báo và “không có bất kỳ gián đoạn nào”.

Phó Thủ tướng Nga Aleksandr Novak trả lời giới báo chí sau cuộc họp, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã nhất trí về một cơ chế thanh toán mới, trong đó yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ chi trả một phần khí đốt mua từ Nga bằng đồng rúp. Theo ông Novak: “Đây là một giai đoạn thực sự mới; những cơ hội mới, bao gồm cả việc phát triển hơn nữa các mối quan hệ tài chính của chúng tôi.”

Tổng thống Erdogan hoan nghênh vai trò của Nga trong việc giúp xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ, Akkuyu. Ông Erdogan khẳng định dự án này “rất quan trọng” đối với nền kinh tế của quốc gia và dự kiến ​​sẽ đáp ứng 10% nhu cầu năng lượng của Thổ Nhĩ Kỳ. Nhà máy Akkuyu đang được xây dựng theo thiết kế của Nga, dự kiến ​​sẽ hoạt động vào năm 2023.

Ổn định khu vực và cuộc chiến chống khủng bố

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhận định Nga đóng một “vai trò đặc biệt” trên trường quốc tế và nhất là trong cuộc chiến chống khủng bố. Ông Erdogan cũng đồng thời phát biểu: “Sự đoàn kết giữa Moscow và Ankara là chìa khóa để bảo vệ hòa bình và ổn định ở Trung Đông.”

Trong tuyên bố chung, ông Putin và ông Erdogan tái khẳng định cam kết đối với tiến trình chính trị ở Syria. Hai bên nhất trí rằng, điều quan trọng là phải duy trì “sự thống nhất chính trị và toàn vẹn lãnh thổ” của quốc gia Trung Đông này. Nga và Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định họ sẵn sàng “hành động cùng nhau với sự phối hợp đầy đủ” để chống lại bất kỳ tổ chức khủng bố nào.

Hai bên cũng thảo luận về tình hình ở Libya, cho rằng bản thân người dân Libya nên đóng vai trò then chốt trong các diễn biến chính trị của đất nước họ. Nga và Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố ủng hộ “chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thống nhất chính trị” của Libya.

Ông Putin và ông Erdogan còn nhất trí phát triển hơn nữa quan hệ song phương trên cơ sở “tôn trọng lẫn nhau” và tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ quốc tế bất chấp “những thách thức khu vực và toàn cầu hiện nay”.

Vy An (Theo RT)