TT Trump hoan nghênh người dân Bolivia lật đổ Tổng thống cánh tả Morales

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Hai (11/11) hoan nghênh người dân Bolivia sau ba tuần biểu tình đã ép được Tổng thống cánh tả Evo Morales từ chức, kết thúc 14 năm ông này cầm quyền tại quốc gia Nam Mỹ 11 triệu dân. 

Ông Trump đã gọi tuyên bố từ chức của ông Morales là “khoảnh khắc ý nghĩa đối với nền dân chủ tại Tây Bán Cầu” và chỉ trích ông Morales vì “nỗ lực bác bỏ hiến pháp Bolivia và ý chí của người dân”.

Theo The Epoch Times, theo hiến pháp Bolivia 2009, ông Morales không được quyền tham gia tranh cử nhiệm kỳ thứ tư. Đảng cánh tả của ông này đã cố gắng thay đổi điều luật này, nhưng đã không thành công trong cuộc trưng cầu dân ý năm 2016. Tuy nhiên, ông Morales vẫn ra tranh cử sau khi Tòa Tư pháp Tối cao đưa phán quyết rằng giới hạn nhiệm kỳ tổng thống là vô hiệu theo một hiệp ước quốc tế năm 1969.

Ông Morales từ chức hôm Chủ Nhật (10/11) sau khi Tổ chức Các nước Châu Mỹ (OAS) công bố báo cáo phát hiện những bất thường đáng kể trong cuộc bầu cử tổng thống Bolivia 20/10 mà tổ chức này đóng vai trò giám sát và tổng thống cánh tả cũng mất đi sự ủng hộ của cảnh sát, quân đội và các đồng minh trong chính đảng của ông.

Trong những ngày qua, lực lượng cảnh sát dường như cũng đang đứng về phía người biểu tình chống chính phủ, trong khi quân đội nói rằng họ sẽ “không đối đầu với nhân dân” về vấn đề này.

Tướng Williams Kaliman, chỉ huy trưởng quân đội Bolivia đã yêu cầu ông Morales từ chức hôm 10/11 để “giúp khôi phục hòa bình và ổn định”.

Văn phòng Tổng Chưởng lý cũng thông báo họ đã tiến hành một cuộc điều tra nhằm truy tố những thành viên của cơ quan bầu cử và những người khác chịu trách nhiệm cho những bất thường trong cuộc bầu cử vừa qua.

Lãnh đạo của Trung tâm Công nhân Bolivia – liên minh ủng hộ chính phủ đầy quyền lực, ông Juan Carlos Huarachi nói rằng ông Morales nên từ chức nếu điều đó giúp chấm dứt bạo lực.

Trong tuyên bố hôm 11/11, Tổng thống Donald Trump nói: “Hoa Kỳ hoan nghênh người dân Bolivia vì yêu cầu tự do và quân đội Bolivia vì đã tuân thủ lời thề bảo vệ không chỉ một cá nhân, mà phải bảo vệ hiến pháp Bolivia.”

“Những sự kiện này đã gửi một tín hiệu mạnh mẽ tới các chế độ bất hợp pháp tại Venezuela và Nicaragua rằng nền dân chủ và ý chỉ của người dân sẽ thắng thế. Chúng ta bây giờ đang tiến một bước gần hơn tới một Tây Bán Cầu dân chủ, thịnh vượng và tự do hoàn toàn,” ông Trump nhấn mạnh.

Ông Morales đã thông báo từ chức ở một địa điểm không xác định. Ông ta cáo buộc đối thủ chính trị Carlos Mesa và nhà lãnh đạo biểu tình Luis Fernando Camacho là một phần của âm mưu và “đảo chính” chống lại ông.

Các đồng minh cánh tả của ông Morales tại Mỹ La-tinh như Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro và Tổng thống tân cử Argentina Alberto Fernandez đã gọi động thái tại Bolivia là “đảo chính”. Trong khi, chính phủ Nicaragua dưới sự lãnh đạo của chính trị gia cực tả Daniel Ortega đã tuyên bố rằng “những hành vi phát xít” đã đóng vai trò trong sự từ chức của ông Morales.

Ngoại trưởng Mexico Marcelo Ebrard hôm Chủ Nhật (10/11) tuyên bố rằng đất nước ông sẽ cho phép Tổng thống Bolivia Evo Morales được tị nạn chính trị nếu ông này muốn.

Trong một loạt bài đăng trên Twitter, ông Ebrard đã lên án điều ông gọi là “sự điều hành của quân đội” tại Bolivia.

“Chúng tôi phản đối điều này, nó tương tự như những thảm kịch đẫm máu xảy ra tại khu vực Mỹ La-tinh của chúng ta trong thế kỷ trước,” ông Ebrard tweet và viết thêm rằng: “Mexico sẽ duy trì lập trường của mình về tôn trọng dân chủ và các thể chế. Không có đảo chính.”

“Chúng tôi ghi nhận thái độ trách nhiệm của tổng thống Bolivia Evo Morales khi ông lựa chọn từ chức thay vì để người dân phải gánh chịu bạo lực,” Tổng thống Mexico Lopez Obrador viết trên Twitter.

Xuân Thành

Xem thêm: