Ukraine cáo buộc Nga thảm sát dân thường tại Bucha; Moscow nói Kyiv lại “khiêu khích”

Giới chức Ukraine ngày 3/4 cho biết, các lực lượng Nga đã thảm sát thường dân Ukraine tại thành phố Bucha, cách Kyiv khoảng 37km về phía Tây Bắc.

Tổng thống Zelensky cáo buộc Nga đã thực hiện một “cuộc diệt chủng”, trong khi Ngoại trưởng Dmytro Kuleba tuyên bố “vụ thảm sát Bucha” là một cuộc tấn công “có chủ ý” của Nga nhằm vào dân thường.

“Vụ thảm sát ở Bucha chứng minh rằng lòng căm thù của người Nga đối với người Ukraine là vượt quá bất cứ điều gì mà châu Âu từng chứng kiến ​​kể từ Thế chiến II.” “Cách duy nhất để ngăn chặn điều này: giúp Ukraine loại người Nga càng sớm càng tốt. Đối tác biết nhu cầu của chúng tôi. Xe tăng, máy bay chiến đấu, hệ thống phòng không hạng nặng…,” Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba viết trên Twitter.

Video do Bộ quốc phòng Ukraine đăng tải trước đó, cho thấy nhiều thi thể mặc quần áo dân sự nằm rải rác trên đường. 5 thi thể phụ nữ cũng được cho là được tìm thấy trong tình trạng lõa thể.

Trong một khu hậu cần mà người dân Bucha cho biết đã được quân Nga sử dụng làm căn cứ, lực lượng Ukraine phát hiện thi thể của 8 người đàn ông trong tư thế nằm quỳ trên mặt đất, một số bị trói tay sau lưng.

Trong một số hình ảnh khác do chính phủ Ukraine cung cấp, nhiều xác chết được thấy lòi ra khỏi một ngôi mộ lộ thiên trong một khu đất của nhà thờ. Wall Street Journal báo cáo con số hơn 100 thường dân đã được chôn cất trong những ngôi mộ tập thể.

Phụ tá của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, ông Oleksiy Arestovych cho biết quân đội Ukraine đã tìm thấy thi thể của những phụ nữ bị hãm hiếp và phi tang xác, cũng như thi thể của các quan chức địa phương và trẻ em.

Thị thưởng Bucha, Anatoliy Fedoruk nói với Reuters rằng hơn 300 cư dân địa phương đã bị giết hại, đồng thời chỉ cho phóng viên của hãng này một xác chết dường như bị “trói tay bằng vải trắng và bị bắn vào miệng”. Reuters không cung cấp hình ảnh, cũng nói rằng họ “không thể xác minh ngay lập tức các cáo buộc của thị trưởng.”

Thị trưởng Fedoruk cũng cho rằng các chiến binh Chechnya – không phải người Nga – phải chịu trách nhiệm cho vụ thảm sát. Lực lượng Chechnya được cho là đã kiểm soát Bucha trong tháng qua.

Ramzan Kadyrov, người đứng đầu Chechnya – một khu vực chủ yếu là theo Hồi giáo ở vùng Caucasus của Nga – xác nhận rằng quân Chechnya đã được gửi đến Ukraine sau khi chính quyền Putin phát động cuộc xâm lược vào ngày 24 tháng 2.

Trong khi đó, Tổng công tố Iryna Venedyktova hôm Chủ Nhật nói trên truyền hình rằng, các công tố viên Ukraine điều tra tội ác chiến tranh có thể xảy ra của Nga đã tìm thấy 410 thi thể ở các thị trấn gần Kyiv, và 140 trong số đó đã được khám nghiệm.

Vài giờ sau cáo buộc của Ukraine, Bộ Quốc phòng Nga đã lên tiếng phủ nhận.

“Tất cả các bức ảnh và tài liệu video do chế độ Kyiv công bố, cáo buộc một số loại ‘tội ác’ của quân nhân Nga ở thị trấn Bucha … lại là một hành động khiêu khích khác,” Bộ này cho biết hôm 3/4, theo truyền thông nhà nước Nga.

“Điều đặc biệt là liên quan đến việc, tất cả các hình ảnh thi thể được chế độ Kyiv công bố, sau ít nhất bốn ngày, trông không bị cứng lại, không có các vết đặc trưng của tử thi và có máu tươi trong vết thương của họ,” Bộ này nói thêm.

Bộ Quốc phòng Nga cũng cho rằng, vụ việc liên quan đến các thi thể là “do chế độ Kyiv dàn dựng cho các phương tiện truyền thông phương Tây, giống như trường hợp của [tin giả từ] phòng khám phụ sản Mariupol.” Trí Thức VN không thể xác minh độc lập các tuyên bố của Nga.

“Trong thời gian khu định cư này nằm dưới sự kiểm soát của các lực lượng vũ trang Nga, không một cư dân địa phương nào phải chịu bất kỳ hành động bạo lực nào”, Bộ Quốc phòng Nga tiếp tục trong một tuyên bố, đồng thời cho biết quân đội Nga đã chuyển 452 tấn viện trợ nhân đạo cho dân thường ở đó.

Điện Kremlin cho biết “chiến dịch quân sự đặc biệt” của họ nhằm làm suy yếu các lực lượng vũ trang Ukraine và nhắm vào các cơ sở quân sự, không nhắm vào dân thường.

Những hình ảnh từ Bucha được đưa ra sau khi Ukraine hôm 2/4 cho biết, các lực lượng của họ đã giành lại quyền kiểm soát toàn bộ khu vực Kyiv, gồm 30 thị trấn và làng bản bao quanh thủ đô.

Cuộc rút lui của các lực lượng Nga diễn ra sau nhiều tuần giao tranh dữ dội quanh Kyiv báo hiệu khả năng Moscow tái bố trí quân đội để mở rộng lãnh thổ mà các lực lượng Nga đã chiếm được ở phía nam. Hôm Chủ nhật, quân Nga đã tấn công cơ sở hạ tầng quan trọng ở bờ biển phía nam; giao tranh cũng đã tiếp tục ở những nơi khác trên khắp đất nước.

Các quan chức Ukraine cho biết tên lửa đã tấn công các thành phố cảng ở Biển Đen là Odesa và Mykolaiv. Lực lượng phòng không Ukraine cũng đã đánh chặn được hai tên lửa hành trình phóng từ biển của Nga.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cáo buộc quân đội Nga phạm ‘tội ác chiến tranh rõ ràng’ ở Ukraine

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) hôm Chủ Nhật ra thông báo nói rằng, họ đã phát hiện “một số trường hợp lực lượng quân đội Nga vi phạm luật chiến tranh” tại Chernihiv, Kharkiv và Kyiv.

Ông Hugh Williamson, Giám đốc khu vực Châu Âu và Trung Á của HRW cho biết: “Các trường hợp mà chúng tôi ghi nhận là hành vi tàn ác có chủ ý và bạo lực không thể kể xiết đối với dân thường Ukraine.

Hiếp dâm, giết người và các hành vi bạo lực khác chống lại những người bị lực lượng Nga giam giữ nên bị điều tra là tội ác chiến tranh”.

Những điều này bao gồm một trường hợp bị hiếp dâm nhiều lần; hai trường hợp hành quyết và các trường hợp bạo lực và đe dọa bất hợp pháp khác đối với dân thường từ ngày 27 tháng 2 đến ngày 14 tháng 3.

Báo cáo cũng cho biết: “Các binh sĩ cũng liên quan đến việc cướp bóc tài sản dân sự, bao gồm thực phẩm, quần áo và củi. Những kẻ thực hiện các hành vi lạm dụng này phải chịu trách nhiệm về tội ác chiến tranh.”

HRW cho biết tất cả các bên tham gia xung đột vũ trang ở Ukraine có nghĩa vụ tuân thủ luật pháp quốc tế và luật chiến tranh.

Ông Williamson nói: “Nga có nghĩa vụ pháp lý quốc tế là điều tra một cách khách quan các tội ác chiến tranh bị cáo buộc cho binh lính của họ.”

Ngoại trưởng Ukraine đã lên tiếng kêu gọi Tòa án Hình sự Quốc tế thu thập bằng chứng về “tội ác chiến tranh” của Nga, trong khi ngoại trưởng Pháp và Anh cho biết các nước này sẽ hỗ trợ bất kỳ cuộc điều tra nào như vậy.

Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý cho rằng việc truy tố Tổng thống Putin hoặc các nhà lãnh đạo Nga khác sẽ gặp phải trở ngại lớn và có thể mất nhiều năm.

Phương Tây cảnh báo sẽ có thêm các biện pháp trừng phạt.

Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki đã gọi các hành động của quân đội Nga ở Bucha và các thị trấn khác xung quanh Kyiv là ” diệt chủng”, đồng thời kêu gọi một cuộc họp giữa các nguyên thủ châu Âu “càng sớm càng tốt” để áp đặt “các biện pháp trừng phạt hiệu quả” đối với Nga.

Trong khi đó Thủ tướng Anh Boris Johnson nói rằng, “Putin và quân đội của ông ta đang phạm tội ác chiến tranh ở Ukraine”, rằng “Putin đang tuyệt vọng, cuộc xâm lược của ông ta đang thất bại, và quyết tâm của Ukraine chưa bao giờ mạnh mẽ hơn thế.”

Thủ tướng Anh cũng cho biết, sẽ “làm tất cả trong khả năng của mình để cỗ máy chiến tranh của Putin chết đói.”

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken mô tả những hình ảnh tại Bucha là “đau thắt ruột”.

Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết: “Putin và những người ủng hộ ông sẽ cảm thấy hậu quả”, đồng thời cho biết các đồng minh phương Tây sẽ đồng ý thêm các biện pháp trừng phạt trong những ngày tới.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Christine Lambrecht nói rằng Liên minh châu Âu nên nói về việc chấm dứt nhập khẩu khí đốt của Nga.

Đức cho đến nay vẫn phản đối lời kêu gọi áp đặt lệnh cấm vận đối với năng lượng nhập khẩu từ Nga. Berlin cho rằng nền kinh tế của nước này và của các nước châu Âu khác quá phụ thuộc vào chúng. Nga cung cấp 40% nhu cầu khí đốt của châu Âu.

Việc cắt khí đốt của Nga được cho là sẽ xóa sổ tăng trưởng ở các nền kinh tế lớn nhất châu Âu, đẩy giá năng lượng lên mức kỷ lục và tạo ra một đợt sốc lạm phát trong nền kinh tế toàn cầu.

Điện Kremlin nói rằng các lệnh trừng phạt của phương Tây – nặng nề nhất trong lịch sử hiện đại – tương đương với một cuộc tuyên chiến kinh tế và Moscow giờ sẽ hướng về phía đông với các đối tác như Trung Quốc và Ấn Độ.

Nga đang phải đối mặt với sự suy thoái kinh tế lớn nhất trong nhiều thập kỷ trong khi giá cả đang tăng lên. Tuy vậy, ông Putin nói rằng phương Tây không hiểu gì về Nga nếu họ cho rằng người Nga sẽ nhượng bộ trước các lệnh trừng phạt.

Phong Vân (t/h)