Cụ thể, thỏa thuận an ninh giữa Ukraine và Liên minh châu Âu (EU) được Tổng thống Volodymyr Zelensky ký ngày 27/6 với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel tại hội nghị thượng đỉnh của khối ở Brussels, Bỉ.
Theo thỏa thuận, Ukraine cam kết cải cách an ninh, tình báo và quốc phòng theo lộ trình hướng đến gia nhập EU. Kyiv cần tăng cường minh bạch và giải trình liên quan các khoản hỗ trợ nhận được, cũng như đóng góp cho an ninh của Brussels.
EU cam kết tiếp tục viện trợ quân sự sát thương và phi sát thương, huấn luyện cho Ukraine thông qua Quỹ Hòa bình châu Âu (EPF), Quỹ Hỗ trợ Ukraine. EPF sẽ có ngân sách 5 tỷ euro (5,3 tỷ USD) cho năm 2024.
“Những cam kết này sẽ giúp Ukraine tự vệ, tránh bất ổn và răn đe các hành động gây hấn trong tương lai”, ông Michel viết mạng xã hội X. Ukraine cùng ngày còn ký các thỏa thuận an ninh tương tự với Litva và Estonia, hai quốc gia thành viên EU.
Ukraine trước đó đã ký thỏa thuận an ninh song phương với hơn 10 quốc gia, trong đó có Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nhật Bản. Các thỏa thuận được cho là sẽ giúp Ukraine đảm bảo an ninh, đồng thời mở đường cho Kyiv có thể gia nhập EU và NATO trong tương lai.
Hôm 25/6 vừa qua, EU đã gia hạn quyền của người tị nạn Ukraine được ở lại trong khối này thêm 1 năm nữa, đến tháng 3/2026.
Hiện khoảng 4,2 triệu người Ukraine đăng kí tị nạn ở khắp EU, trong đó Đức, Ba Lan và CH Séc là những quốc gia có số lượng lớn nhất. Ông Nicole de Moor, Quốc vụ khanh phụ trách tị nạn và di cư của Bỉ, nước đang giữ chức Chủ tịch luân phiên EU cho đến hết tháng 6 , khẳng định những người muốn sơ tán khỏi cuộc xung đột tại Ukraine có thể tiếp tục tin tưởng vào tình đoàn kết của EU.
Ban đầu, EU cấp cho người Ukraine quyền được ở lại liên minh gồm 27 quốc gia thành viên này sau khi bùng phát xung đột Nga – Ukraine hồi tháng 2/2022. Sau đó, quyền của người tị nạn Ukraine được gia hạn. Biện pháp này sẽ hết hạn vào ngày 4/3/2025 trước khi được gia hạn thêm ngày 25/6.
Những người được hưởng quyền bảo vệ tạm thời cũng có các quyền giống như của EU, gồm giấy phép cư trú, tiếp cận thị trường lao động và nhà ở, hỗ trợ y tế, phúc lợi xã hội và tiếp cận giáo dục.
Phan Anh