Ukraine xác nhận phi cơ chiến đấu F-16 bị rơi, phi công tử nạn

Một trong những phi cơ chiến đấu F-16 của không quân Ukraine đã bị rơi khi đang đẩy lùi một cuộc tấn công lớn của Nga vào thứ Hai (26/8), quân đội Ukraine loan báo. Đây là vụ thiệt hại F-16 đầu tiên được báo cáo kể từ khi loạt chiến đấu cơ hiện đại do Hoa Kỳ sản xuất này đến được Kyiv trong tháng Tám.

Xác nhận của quân đội Ukraine được đưa ra sau các tin tức trên truyền thông loan báo rằng F-16 có khả năng bị rơi vào ngày thứ Hai (26/8), thời điểm Nga phóng hơn 200 tên lửa và máy bay không người lái (drone) vào Ukraine trong một cuộc tấn công kéo dài hơn tám giờ, nhắm mục tiêu vào các cơ sở năng lượng và nhiên liệu quan trọng của chế độ Kyiv.

Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine hôm thứ Năm (29/8) cho biết trên Facebook rằng các phi cơ chiến đấu F-16 đã được triển khai vào sáng thứ Hai (26/8) để giúp đánh chặn loạt không kích từ Nga.

Cũng trong loan báo trên, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine xác nhận rằng một chiếc F-16 đã bị rơi và phi công đã tử nạn khi đang tiếp cận mục tiêu của Nga. Chiếc F-16 này được cho là đã “thể hiện hiệu quả cao” và bắn hạ bốn tên lửa hành trình của Nga.

“Mất kết nối với một trong những phi cơ chiến đấu F-16 khi nó đang tiếp cận mục tiêu tiếp theo. Sau đó, phi cơ này đã bị rơi và phi công đã tử vong“, theo tuyên bố của Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine.

Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine cũng nói thêm rằng họ đã thành lập một ủy ban đặc biệt để điều tra nguyên nhân vụ rơi phi cơ F-16 đó, và đang được Kyiv mô tả là một vụ tai nạn. Địa điểm xảy ra vụ tai nạn không được tiết lộ.

Bộ tư lệnh phía tây của Không quân Ukraine loan báo trên Facebook rằng phi công đã tử nạn trong một nhiệm vụ chiến đấu vào thứ Hai (26/8) là Oleksiy Mes.

“Oleksiy đã cứu người Ukraine khỏi những tên lửa chết người của Nga. Thật không may, phải trả giá bằng chính mạng sống của mình“, tuyên bố của Bộ tư lệnh phía tây của Không quân Ukraine cho biết.

Oleksiy Mes có biệt danh là Moonfish (Cá mặt trăng). Theo CNN đưa tin vào năm 2023, Oleksiy Mes khi đó đang được đào tạo lái phi cơ chiến đấu F-16 và là một trong những phi công Ukraine đầu tiên hoàn thành khóa đào tạo F-16 tại Đan Mạch.

Cái chết của phi công Oleksiy Mes lần đầu tiên được tiết lộ qua cáo phó được đăng trên mạng xã hội bởi một thành viên hội đồng tại quê nhà Lutsk của anh Mes.

Theo hãng tin RT của Nga, Oleksiy Mes và một trong những người bạn cùng phi đội của anh, Andrey ‘Juice’ Pilshchikov, là những người đại diện cho chiến dịch của Ukraine nhằm sở hữu phi cơ F-16, đã trả lời nhiều cuộc phỏng vấn với các phương tiện truyền thông phương Tây. Phi công Pilshchikov đã tử trận vào tháng 8 năm ngoái.

Một quan chức quốc phòng Hoa Kỳ nói với Reuters rằng vụ tai nạn hôm thứ Hai (26/8) dường như không phải do hỏa lực của Nga gây ra và nguyên nhân có thể là do lỗi của phi công hoặc do hỏng hóc cơ học và vụ việc vẫn đang được điều tra.

Thách thức cho Ukraine

Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 4/8 nói rằng Ukraine không có đủ phi công được đào tạo để sử dụng F-16 và cũng không có đủ loại phi cơ chiến đấu hiện đại do Hoa Kỳ sản xuất này

Sự xuất hiện của F-16 là một cột mốc quan trọng đối với Ukraine trong cuộc chiến tranh với Nga đã kéo dài hơn 2,5 năm.

Các nhà phân tích quân sự nhận định rằng số lượng nhỏ F-16 mà Ukraine đang có, mặc dù có tác động đáng kể, nhưng không có khả năng là bước ngoặt trong cuộc chiến tranh.

Kyiv đã thúc giục các đồng minh cung cấp F-16 ngay từ khi bùng nổ chiến tranh với Nga để củng cố phi đội bay quy mô nhỏ và cũ kỹ của nước này sau thời kỳ Liên Xô.

Trước khi Kyiv nhận được F-16 trong năm nay, Nga đã có nhiều thời gian hơn để chuẩn bị phòng thủ và Ukraine phải sử dụng lực lượng không quân đã cạn kiệt, chỉ bằng một phần nhỏ về quy mô và sự tinh vi của không lực đối phương.

Mặc dù các thành viên của “liên minh F-16” của NATO đã hứa cung cấp hàng chục phi cơ chiến đấu này cho Kiev, nhưng theo báo cáo thì cho đến nay chỉ có sáu chiếc F-16 đã được giao.

Theo RT, một công ty của Nga đã đưa ra phần thưởng 15 triệu rúp (170.000 USD) cho bất kỳ ai bắn hạ chiếc F-16 đầu tiên trong chiến đấu. Cho đến nay vẫn chưa có ai đứng ra nhận phần thưởng này.

Hải Đăng (T/h)