Ukraine yêu cầu NATO tuần tới nên gửi lời mời nước này gia nhập

Trong bức thư gửi NATO hôm thứ Sáu (29/11), Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha đã thúc giục khối quân sự do Hoa Kỳ lãnh đạo này tại một cuộc họp ở Brussels vào tuần tới nên gửi lời mời Kiev gia nhập khối.

Bức thư phản ánh nỗ lực mới của Ukraine nhằm đảm bảo nhận được lời mời gia nhập NATO. Đây là một phần của “kế hoạch chiến thắng” được Tổng thống Volodymyr Zelensky vạch ra vào tháng trước nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh Nga-Ukraine bùng phát từ cuối tháng 2/2022.

Ông Zelensky nói với Sky News có trụ sở tại Anh rằng việc cung cấp cho Ukraine tư cách thành viên NATO trong khi cho phép Nga tạm thời giữ lại lãnh thổ mà nước này đã chiếm được có thể là giải pháp chấm dứt “giai đoạn nóng” của cuộc chiến tranh đã kéo dài 33 tháng.

Ukraine cho biết họ chấp nhận rằng họ không thể gia nhập liên minh cho đến khi chiến tranh kết thúc nhưng việc gửi lời mời ngay bây giờ sẽ cho Tổng thống Nga Vladimir Putin thấy rằng ông ta không thể đạt được một trong những mục tiêu chính của mình: ngăn Kiev trở thành thành viên NATO.

“Lời mời không nên được coi là sự leo thang. Ngược lại, khi hiểu biết rõ rằng tư cách thành viên NATO của Ukraine là điều không thể tránh khỏi, thì Nga sẽ mất đi một trong những lý lẽ chính để tiếp tục cuộc chiến phi lý này”, ông Sybiha viết trong thư.

“Tôi kêu gọi quý vị ủng hộ quyết định mời Ukraine gia nhập Liên minh là một trong những kết quả của Cuộc họp Ngoại trưởng NATO vào ngày 3-4 tháng 12 năm 2024“, ông Sybiha đề nghị.

Ông Zelensky nói với Sky News rằng lời mời phải được chính thức mở rộng ra toàn bộ đất nước vì Ukraine không có quyền hợp pháp để công nhận bất kỳ lãnh thổ nào của mình là của Nga. Sau đó, tư cách thành viên NATO ban đầu chỉ có thể áp dụng cho phần Ukraine mà Kiev kiểm soát.

“Không ai đề nghị chúng tôi tham gia NATO cho một phần hoặc phần khác của Ukraine. Thực tế là, đó là một giải pháp để ngăn chặn giai đoạn nóng của cuộc chiến vì chúng ta chỉ có thể trao tư cách thành viên NATO cho phần Ukraine nằm dưới sự kiểm soát của chúng tôi“, ông Zelensky nói.

“Nhưng lời mời phải được đưa ra cho Ukraine trong phạm vi biên giới được quốc tế công nhận… Đó là điều chúng ta cần làm nhanh chóng và sau đó Ukraine có thể lấy lại phần lãnh thổ còn lại của mình bằng biện pháp ngoại giao“, ông Zelensky đề xuất.

Ukraine sẽ phải đối mặt với nhiều rào cản khi cố gắng gia nhập NATO, bất chấp sự đảm bảo từ liên minh rằng nước này đang trên “con đường không thể đảo ngược” để trở thành thành viên.

Đó là vì Ukraine thiếu hai yêu cầu chính để trở thành thành viên NATO: toàn vẹn lãnh thổ và không có xung đột đang diễn ra. Hiện tại, Nga kiểm soát khoảng 20% ​​lãnh thổ Ukraine, ông Rebekah Koffler, một nhà phân tích tình báo quân sự chiến lược và là tác giả của cuốn sách “Putin’s Playbook“, đã nói với Fox News trong một cuộc phỏng vấn vào thứ Sáu (29/11).

Đối với Nga, “việc Ukraine trở thành một phần của NATO là một ranh giới đỏ”, ông Koffler nói thêm, vì Tổng thống Nga Vladimir Putin coi Ukraine là một phần trong phạm vi an ninh chiến lược của Nga.

Ông Koffler cho biết bất kỳ quốc gia nào hy vọng trở thành thành viên “không thể có xung đột đang diễn ra vì Điều 5“.

Các thành viên NATO cũng chia rẽ về ý tưởng chấp nhận Ukraine. “Những người phản đối lo ngại về các nghĩa vụ theo Điều 5: việc kết nạp Ukraine vào NATO sẽ tự động đặt Hoa Kỳ và toàn bộ liên minh NATO vào cuộc chiến với Nga vì điều khoản phòng thủ tập thể“, ông Koffler giải thích.

Bà Olga Stefanishyna, phó thủ tướng Ukraine phụ trách các vấn đề NATO, cũng thừa nhận rằng Kiev hiểu sự đồng thuận cho lời mời gia nhập NATO “vẫn chưa có” nhưng bức thư này có ý định gửi đi một tín hiệu chính trị mạnh mẽ.

“Chúng tôi đã gửi một thông điệp tới các đồng minh rằng lời mời vẫn chưa được đưa ra, bất kể những thao túng và suy đoán khác nhau xung quanh điều đó“, bà Stefanishyna nói với Reuters.

Trong bức thư, ông Sybiha lập luận rằng lời mời sẽ là phản ứng đúng đắn “đối với việc Nga liên tục leo thang cuộc chiến mà họ đã phát động, bằng chứng mới nhất là sự tham gia của hàng chục nghìn quân lính Triều Tiên và việc sử dụng Ukraine làm nơi thử nghiệm vũ khí mới“.

Hải Đăng (T/h)