Bộ Công an đề xuất giám sát điện tử cho người chưa thành niên phạm tội

Bộ Công an đề xuất áp dụng biện pháp giám sát điện tử cho người chưa thành niên phạm tội, cùng với các biện pháp xử lý chuyển hướng và hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng, theo dự thảo nghị định đang lấy ý kiến.

• Cựu hiệu trưởng ở Cà Mau bị cáo buộc tham ô 10,7 triệu đồng được tại ngoại

Ngày 5/9, Bộ Công an công bố dự thảo nghị định quy định chi tiết về biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng, giám sát điện tử, và tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên phạm tội, nhằm lấy ý kiến từ các cơ quan, tổ chức và cá nhân.

Dự thảo nêu rõ các trường hợp có thể áp dụng biện pháp giám sát điện tử, bao gồm người chưa thành niên là bị can, bị cáo từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phạm tội đặc biệt nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng theo Bộ luật Hình sự, khi đáp ứng các điều kiện: đã vi phạm biện pháp ngăn chặn trước đó, có nơi cư trú rõ ràng, có cha mẹ hoặc người giám hộ cam đoan thực hiện nghĩa vụ theo Khoản 2 Điều 139 Luật Tư pháp người chưa thành niên, thành khẩn khai báo, hợp tác với cơ quan điều tra, và vi phạm lần đầu.

Tương tự, biện pháp này cũng áp dụng cho người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi phạm tội nghiêm trọng do vô ý hoặc tội ít nghiêm trọng, với các điều kiện tương tự. Cơ quan điều tra, VKSND, hoặc TAND có thể quyết định áp dụng giám sát điện tử dựa trên tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi và nhân thân của người chưa thành niên.

Người được áp dụng giám sát điện tử phải cam đoan thực hiện các nghĩa vụ, bao gồm: không rời khỏi phạm vi giám sát (trừ trường hợp được quy định tại Khoản 5 Điều 139 Luật Tư pháp người chưa thành niên), có mặt theo giấy triệu tập (trừ lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan), không bỏ trốn, không tiếp tục phạm tội, không mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, không tiêu hủy hoặc giả mạo chứng cứ, không đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, hoặc người tố cáo.

Họ cũng không được tháo, phá hủy, hoặc làm rối loạn thiết bị giám sát điện tử và phải tuân thủ quy định sử dụng thiết bị. Nếu vi phạm, người chưa thành niên có thể bị tạm giam. Trường hợp cần rời khỏi phạm vi giám sát do lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan, họ phải được sự đồng ý của UBND cấp xã nơi cư trú và có giấy phép từ cơ quan ra quyết định giám sát. Thời gian rời khỏi phạm vi không quá 1 ngày, trừ trường hợp điều trị y tế tại cơ sở khám chữa bệnh theo chỉ định của bác sĩ, kèm xác nhận của cơ sở đó.

Dự thảo cũng liệt kê các biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng, bao gồm: khiển trách, xin lỗi bị hại, bồi thường thiệt hại, giáo dục tại xã/phường/đặc khu, quản thúc tại gia đình, hạn chế khung giờ đi lại, cấm tiếp xúc với người hoặc đến địa điểm có nguy cơ dẫn đến phạm tội mới, tham gia chương trình học tập, dạy nghề, điều trị hoặc tư vấn tâm lý, và thực hiện công việc phục vụ cộng đồng.

Về tái hòa nhập cộng đồng, UBND cấp tỉnh và cấp xã có trách nhiệm hỗ trợ tâm lý và thủ tục pháp lý theo Điều 173 Luật Tư pháp người chưa thành niên. UBND cấp xã thực hiện tư vấn riêng hoặc nhóm cho người chưa thành niên chấp hành xong biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng, được chấm dứt sớm biện pháp này, chấp hành xong án phạt tù, được đặc xá, hoặc tha tù trước thời hạn có điều kiện.

Các hỗ trợ bao gồm đăng ký cư trú, hộ tịch, cấp căn cước công dân, phiếu lý lịch tư pháp, và các vấn đề cần thiết khác. Hàng năm, UBND các cấp phối hợp với các sở, ban, ngành, và đoàn thể để dạy nghề, giới thiệu việc làm, và huy động doanh nghiệp hỗ trợ vốn vay hoặc việc làm cho người chưa thành niên tái hòa nhập cộng đồng. Công an cấp tỉnh và cấp xã phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện chính sách tín dụng theo Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg ngày 17/8/2023 của Thủ tướng Chính phủ, hỗ trợ người chấp hành xong án phạt tù hoặc được đặc xá vay vốn.

Dự thảo cũng quy định chi tiết về trình tự, thủ tục, hồ sơ thi hành biện pháp giám sát điện tử, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, gia đình, và quy trình hủy bỏ, thay thế, hoặc chấm dứt biện pháp này.