Bộ Y tế nói gì về kiến nghị ‘hỗ trợ 100% tiền khám chữa ung thư’

Trong ý kiến gửi trước Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khoá XV, cử tri Phú Yên kiến nghị sớm có chính sách hỗ trợ, trợ cấp những người mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư, chạy thận.

Đề xuất trên đưa ra trong bối cảnh ung thư ở Việt Nam đang trở thành gánh nặng với bệnh nhân, gia đình và xã hội.

Trung bình mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 182.600 ca mắc mới và hơn 122.000 người tử vong vì ung thư. Hiện còn khoảng 350.000 người đang sống chung với căn bệnh này.

Năm 2023, chi phí của 6 nhóm bệnh ung thư thường gặp (vú, phổi, gan, đại tràng, dạ dày, tiền liệt tuyến) từ Quỹ BHYT là 6.186 tỷ đồng, theo Bộ Y tế.

Riêng với ung thư cổ tử cung, một trong những ung thư hay gặp ở nữ giới, chi phí điều trị trung bình/năm của bệnh nhân ở các giai đoạn từ I đến IV lần lượt là 89,8 triệu, 136,9 triệu, 138,4 triệu và 136,8 triệu đồng/năm. Số tiền người bệnh và BHYT đồng chi trả khi phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn sẽ tốn kém hơn rất nhiều.

Cứ sau 10 năm chi phí điều trị bệnh ung thư tăng 1,5-2 lần vì người bệnh được tiếp cận với những phương pháp chẩn đoán và điều trị mới tiên tiến hơn, áp dụng các xét nghiệm hiện đại, phẫu thuật cập nhật kỹ thuật mới, cũng theo Bộ Y tế.

Theo thống kê của Bệnh viện K Hà Nội, chi phí điều trị trung bình của một bệnh nhân ung thư khoảng trên 176 triệu đồng mỗi năm. Các ca nặng, phức tạp, số tiền có thể gấp nhiều lần.

Với nhóm bệnh nhi, dù được BHYT hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần, gia đình các em vẫn khó tránh khỏi thảm họa tài chính.

Trả lời về kiến nghị trên, hôm 12/8, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết theo quy định của pháp luật BHYT, người bệnh được thanh toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT theo phạm vi quyền lợi, mức hưởng đối với các dịch vụ kỹ thuật, thuốc, vật tư, hóa chất thực tế sử dụng cho người bệnh, áp dụng chung cho tất cả đối tượng không phân biệt mức độ nặng của bệnh.

Hiện nay, nhiều bệnh hiểm nghèo có chi phí điều trị lớn đã được Quỹ BHYT thanh toán với tỷ lệ chi trả cao, nhiều trường hợp được thanh toán đến 100%.

“Với điều kiện hiện nay, việc thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh cho đối tượng mắc bệnh hiểm nghèo mà đa phần là các thuốc, kỹ thuật có chi phí lớn sẽ ảnh hưởng lớn đến việc cân đối Quỹ, đồng thời ảnh hưởng đến việc chi trả BHYT cho nhiều người bệnh khác”, bà Lan nói.

Theo bà Lan, đa phần người mắc bệnh hiểm nghèo, chạy thận nhân tạo đều trong hoàn cảnh kinh tế khó khăn. Do đó, cần huy động sự hỗ trợ từ ngân sách, các nhà hảo tâm để hỗ trợ phần đồng chi trả của người bệnh (5-10-20% phạm vi được hưởng).

Một số cơ chế, chính sách hỗ trợ người bệnh nghèo đã được ban hành. Đơn cử, Nghị định số 75/2023 của Chính phủ quy định trách nhiệm của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong việc quyết định đối tượng được hỗ trợ và mức hỗ trợ đồng chi trả cho người tham gia BHYT khi đi khám chữa bệnh.

Theo đó, UBND tỉnh có thể căn cứ vào điều kiện của địa phương để quy định mức hỗ trợ phần đồng chi trả còn lại cho người mắc bệnh hiểm nghèo.

Cùng với đó, Bộ Y tế đã phê duyệt một số chương trình hỗ trợ thuốc miễn phí cho bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo có chi phí lớn mà Quỹ BHYT có quy định tỷ lệ thanh toán để giảm gánh nặng tài chính cho người bệnh.

Bà Lan cho biết tới đây Bộ Y tế tiếp tục phối hợp với Bảo hiểm xã hội Việt Nam nghiên cứu đề xuất điều chỉnh mức đóng BHYT để tăng nguồn kinh phí cho Quỹ BHYT.

Nhiều thuốc ung thư không được BHYT chi trả

Trả lời cử tri Bình Định về việc “nhiều loại thuốc điều trị ung thư ở bệnh viện công không có trong danh mục BHYT khiến bệnh nhân phải tự mua. Người lao động bị bệnh đã khó khăn giờ khó khăn hơn”, bà Lan cho rằng Việt Nam được đánh giá là một trong số ít các quốc gia có danh mục thuốc BHYT tương đối đầy đủ và toàn diện, phù hợp với mức phí đóng.

Theo quy định, mức đóng BHYT hàng tháng tối đa bằng 6% mức tiền lương hoặc tiền lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp thất nghiệp hoặc mức lương cơ sở. Hiện nay, mức đóng BHYT là 4,5%. Người tham gia BHYT có mức hưởng khác nhau: 80-95% và 100% trong phạm vi được hưởng.

Bộ Y tế đã ban hành danh mục và tỷ lệ, điều kiện thanh toán đối với thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT.

Danh mục này bao gồm 1.037 hoạt chất/thuốc hóa dược và sinh phẩm, được chia thành 27 nhóm lớn và 59 thuốc phóng xạ và chất đánh dấu. Đặc biệt, trong đó, 76 hoạt chất/thuốc hóa dược, sinh phẩm thuộc nhóm thuốc điều trị ung thư và điều hòa miễn dịch.

Bên cạnh đó, danh mục thuốc BHYT tại Việt Nam được ghi dưới dạng tên hoạt chất/thành phần, không ghi hàm lượng và dạng bào chế và tên thương mại.

Như vậy, việc lựa chọn thuốc thành phẩm được quỹ BHYT thanh toán tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không bị giới hạn bởi chỉ định điều trị, chuyên khoa điều trị, các bệnh cấp tính hay mãn tính.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, thời gian tới cơ quan này sẽ tiếp tục rà soát, nghiên cứu và sửa đổi, bổ sung thông tư ban hành danh mục thuốc được quỹ BHYT chi trả, nhằm mở rộng phạm vi và đảm bảo chất lượng điều trị cho người bệnh.