Động đất ở Kon Tum tăng bất thường, có thể xảy ra động đất 5-5,5 độ Richter

Tình trạng động đất tại huyện Kon Plông (Kon Tum) đã xảy ra một thời gian dài nhưng gần đây đã gia tăng cả về tần suất và cường độ. Giới chuyên môn nhận định thời gian tới, tại khu vực này có thể xảy ra các trận động đất có độ lớn 5-5,5 độ Richter.

Sáng 19/4, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai, Viện trưởng Vật lý địa cầu Nguyễn Xuân Anh cho biết thời gian gần đây tại tỉnh Kon Tum liên tiếp xảy ra động đất. Riêng trận động đất với độ lớn 4,5 độ Richter vào trưa 18/4 tại khu vực huyện Kon Plông được đánh giá là mạnh nhất từ trước đến nay.

“Đây là hiện tượng bất thường”, ông nói và cho rằng cần cảnh báo những nguy cơ rủi ro thiên tai nguy hiểm, bởi tình trạng động đất tại khu vực huyện Kon Plông đã xảy ra một thời gian dài với các trận động đất nhỏ, nhưng thời gian gần đây bắt đầu có xu thế gia tăng cả về tần suất và cường độ.

Năm 1903 đến năm 2020, khu vực huyện Kon Plông và vùng lân cận ghi nhận 33 trận động đất có độ lớn từ 2,5 trở lên.

Từ tháng 4/2021 đến nay, địa phương xuất hiện 169 trận động đất. Riêng ngày 15-18/4, động đất xảy ra liên tục tại khu vực Kon Plông với tổng số 22 trận, độ lớn dao động 2,5-4,5 độ Richter.

“Nhiều số liệu cho thấy hiện tượng động đất tại khu vực Kon Plông có tần suất xảy ra thường xuyên hơn gần đây và xu hướng mạnh dần. Thời gian tới, tại đây có thể xảy ra các trận động đất có độ lớn 5-5,5″, ông Anh nhận định.

Theo Tổng cục Phòng chống thiên tai, với trận động đất có độ lớn 4,5 độ Richter trưa 18/4, là trận động đất lớn nhất trong vòng 120 năm trở lại đây.

Theo chuyên gia, nguyên nhân sơ bộ xảy ra động đất liên tục tại khu vực có thể đến từ hiện tượng kích thích do việc tích nước. Mặc dù đến nay chưa ghi nhận thiệt hại về nhà cửa và người tại khu vực, nhưng các rung động địa chấn đã ảnh hưởng nhất định đến đời sống của người dân trong khu vực.

Ông Phạm Trọng Thực, Phó cục trưởng Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp (Bộ Công Thương), cho rằng cơ quan liên quan cần nghiên cứu để đưa ra kết luận chính xác về nguyên nhân động đất và không loại trừ những nguyên nhân khác.

“Tích nước của hồ thủy điện không phải quá lớn, mới đạt 73% dung tích hồ, còn 7 m nước nữa mới đạt đến mực nước dâng bình thường. Mực nước này không phải quá lớn so với dung tích của hồ chứa. Về mặt kỹ thuật, nhà máy vẫn đảm bảo vận hành chứ không phải không kiểm soát được”, ông Thực nói.

“Bài học về động đất ở thủy điện Sông Tranh năm 2015 cho thấy chúng ta cần rất nhiều thời gian (1-2 năm) để kết luận về nguyên nhân. Do đó, việc này cần sự đánh giá kỹ lưỡng thông qua nghiên cứu, quan trắc số liệu tại khu vực, sau đó chúng tôi mới có thể xây dựng phương án ứng phó cụ thể”, ông Thực nói thêm.

Trước mắt, đại diện Bộ Công Thương kiến nghị UBND tỉnh Kon Tum và Gia Lai sớm xây dựng và phê duyệt phương án ứng phó khẩn cấp đối với các tình huống động đất.

Trong khi đó, Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu kiến nghị Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai xem xét thực hiện nghiên cứu, đánh giá chi tiết mô hình, cấu trúc và độ lớn động đất cực đại có khả năng phát sinh của hệ thống đứt gãy tại khu vực huyện Kon Plông và lân cận.

Đồng thời, đơn vị chức năng đề xuất thiết lập ngay một mạng lưới trạm quan trắc động đất địa phương (5 trạm) tại khu vực này; nghiên cứu nguyên nhân phát sinh chuỗi động đất xảy ra tại huyện Kon Plông và lân cận; tiến hành đánh giá mức độ rủi ro và xây dựng các kịch bản ứng phó rủi ro cho khu vực huyện Kon Plông và lân cận.

“Chúng tôi cũng kiến nghị ban chỉ đạo cho phép rà soát, đánh giá về công tác thiết kế kháng chấn đối với các dự án thủy điện và các công trình quan trọng trên tỉnh Kon Tum”, ông Anh đề xuất.

Hôm 18/4, một trận động đất 4,5 độ Richter xảy ra ở huyện Kon Plông, nhiều địa phương lân cận vẫn cảm nhận được rung chấn. Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần (Viện Vật lý địa cầu) cho biết trận động đất nâng độ rủi ro lên cấp 1, độ sâu chấn tiêu khoảng 8,1 km. Đây là trận động đất thứ 4 trong ngày, sau ba trận xảy ra lúc 6h13; 6h22; 11h57.