Sai sót từ khảo sát khiến dự án đường Đạo Nghĩa – Quảng Khê chậm hơn 40 tháng

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng vừa ban hành kết luận thanh tra, chỉ ra nhiều sai sót từ khâu khảo sát đến bồi thường giải phóng mặt bằng tại dự án đường Đạo Nghĩa – Quảng Khê giai đoạn 2, dẫn đến chậm tiến độ hơn 40 tháng so với kế hoạch.

• Đà Nẵng công bố 10 dự án cung cấp hơn 5.200 căn nhà ở hình thành trong tương lai

Ngày 15/10, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng cho biết đã ký ban hành Kết luận thanh tra số 09/KL-TTr ngày 10/10/2025 về dự án đường Đạo Nghĩa – Quảng Khê giai đoạn 2. Đây là kết luận thanh tra chuyên đề, tập trung vào các khó khăn, vướng mắc, việc chậm tiến độ và các tồn đọng kéo dài, có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí của dự án.

Dự án đường Đạo Nghĩa – Quảng Khê giai đoạn 2 là một trong các công trình trọng điểm của tỉnh Lâm Đồng, trước đây thuộc tỉnh Đắk Nông.

Dự án này nằm trong ba dự án hạ tầng giao thông lớn được Thủ tướng Chính phủ đồng ý triển khai tại tỉnh Đắk Nông vào tháng 6/2010.

Theo Quyết định phê duyệt tháng 8/2021 của UBND tỉnh Đắk Nông, dự án có tổng mức đầu tư 830 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương hỗ trợ 750 tỷ đồng, phần còn lại từ ngân sách địa phương. Chủ đầu tư hiện tại là Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng số 3 tỉnh Lâm Đồng.
Tuyến đường có chiều dài khoảng 25,77 km, đi qua địa phận các xã Kiến Đức, Nhân Cơ và phường Đông Gia Nghĩa thuộc tỉnh Lâm Đồng. Dự án nối Quốc lộ 14 với Quốc lộ 28, góp phần kết nối các vùng phát triển phía nam tỉnh với trung tâm Gia Nghĩa.

Quá trình triển khai dự án tồn tại nhiều sai sót từ khâu khảo sát, thiết kế lập dự án đến bồi thường, giải phóng mặt bằng và thi công. Đơn vị tư vấn là Công ty Cổ phần tư vấn Trường Sơn, trụ sở tại TP. Hà Nội, đã thực hiện không đầy đủ công việc liên quan đến phần dự án đi qua ba mỏ đá xây dựng thuộc địa giới hành chính xã Đắk Nia, TP. Gia Nghĩa tỉnh Đắk Nông cũ, nay là phường Đông Gia Nghĩa tỉnh Lâm Đồng.

Đơn vị này không đánh giá hết hiện trạng và chưa xem xét, đối chiếu đầy đủ các quy hoạch, dẫn đến tiến độ dự án kéo dài hơn 40 tháng so với kế hoạch ban đầu.

Sai sót này khiến dự án chồng lấn qua khu vực mỏ đá C, mỏ đá Bon Phai Kol Pru Đăng và mỏ đá thôn 11 xã Đắk Nia, buộc phải bổ sung thêm hai gói thầu tư vấn.

Việc lập, khảo sát, phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công cũng tồn tại nhiều khuyết điểm, vi phạm. Các đơn vị chịu trách nhiệm bao gồm Công ty Cổ phần tư vấn Trường Sơn và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Minh Phát Đắk Nông, trụ sở tại tỉnh Lâm Đồng.

Hướng tuyến dự án đoạn qua TP. Gia Nghĩa tỉnh Đắk Nông cũ không phù hợp với quy hoạch chung đô thị Gia Nghĩa đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Nội dung này vi phạm các quy định của Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch đô thị và nhiều quy định liên quan.

Ban Quản lý dự án giao thông, dân dụng và công nghiệp tỉnh Đắk Nông cũ phê duyệt hồ sơ khi chưa hoàn tất thẩm định theo yêu cầu của UBND tỉnh. Thiết kế bản vẽ thi công – dự toán sử dụng nguồn đất tận thu từ mỏ đá không đúng quy định, chưa tính thuế tài nguyên, chưa lập báo cáo đánh giá tác động môi trường theo Luật Bảo vệ môi trường. Vi phạm này thuộc trách nhiệm trực tiếp của lãnh đạo ban qua các thời kỳ.

Chủ đầu tư chưa thực hiện đánh giá tác động môi trường nhưng đã trình thẩm định và phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công. Việc dự toán, xác định mỏ đất đắp cho dự án không đúng quy định của Luật Khoáng sản. Ngoài ra, dự án gặp nhiều vướng mắc khách quan liên quan đến quy hoạch, thu hồi đất, chồng lấn quy hoạch khoáng sản, điều kiện địa hình đồi dốc lớn. Chủ đầu tư cũng tồn tại nhiều thiếu sót chủ quan, đặc biệt về đánh giá tác động môi trường, xem xét tính phù hợp quy hoạch, đôn đốc bồi thường giải phóng mặt bằng.

Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng là nguyên nhân chính khiến dự án đình trệ kéo dài. Chủ đầu tư chậm trễ, chưa kịp thời đôn đốc, kiểm tra việc đo đạc bản đồ giải thửa phục vụ giải phóng mặt bằng. Công tác điều tra, khảo sát tồn tại nhiều hạn chế, sai sót, dẫn đến phải điều chỉnh nhiều lần, trong đó có trường hợp sau 458 ngày mới đề nghị điều chỉnh. Việc kê khai, kiểm đếm đất đai, cây trồng, xác định nguồn gốc đất, định giá đất cụ thể làm cơ sở tính tiền bồi thường, xây dựng phương án tái định cư cũng tồn tại nhiều điểm chậm trễ, sai sót dẫn đến chậm tiến độ.

Tại huyện Đắk R’lấp cũ nay thuộc tỉnh Lâm Đồng, Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất thực hiện việc lập, thẩm định và niêm yết phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chậm hàng trăm ngày so với quy định. Nhiều phương án phải niêm yết lại hoặc điều chỉnh nhiều lần do hồ sơ thiếu chữ ký. Việc ban hành quyết định thu hồi đất tại các xã Nhân Cơ và Kiến Đức bị chậm từ 183 đến 631 ngày so với quy định.

Đến nay, hàng chục hộ dân vẫn chưa nhận tiền bồi thường, khiến công tác bàn giao mặt bằng bị đình trệ. Trách nhiệm chính thuộc về Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất huyện Đắk R’lấp trong giai đoạn 2024-2025.

Tại TP. Gia Nghĩa cũ nay thuộc tỉnh Lâm Đồng, các thủ tục liên quan đến bồi thường giải phóng mặt bằng bị kéo dài hàng trăm ngày do sự phối hợp thiếu đồng bộ giữa các đơn vị, khiến tiến độ gần như tê liệt. Việc kê khai, kiểm đếm kéo dài tới 415 ngày và đến nay vẫn còn 23 hộ dân chưa hoàn tất đền bù. UBND xã Đắk Nia chậm xác nhận nguồn gốc đất hơn 500 ngày, trong khi Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Gia Nghĩa chậm xác định giá đất bồi thường tới 574 ngày. Công tác lập phương án bồi thường bị trễ gần 400 ngày so với kế hoạch. Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất số 2 được yêu cầu phối hợp hoàn tất việc kiểm đếm 23 hộ dân còn lại, hoàn thiện phương án bồi thường và bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.

Đối với quá trình di dời hạ tầng kỹ thuật và thi công, chủ đầu tư bàn giao mặt bằng, thông báo khởi công xây dựng khi chưa có mặt bằng đối với ba gói thầu, vi phạm Luật Xây dựng và nhiều quy định liên quan. Việc phân chia tỷ lệ cho các nhà thầu tại gói thầu số 17, có tổng mức đầu tư hơn 161 tỷ đồng, không đúng quy định. Ba công ty trong liên doanh bao gồm Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng và Thương mại Sài Gòn, trụ sở tại tỉnh Đắk Lắk với tỷ lệ 50,4%; Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng số 6 Kon Tum, trụ sở tại tỉnh Quảng Ngãi với tỷ lệ 14,5%; và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tân Trường Phát, nhà thầu phụ, trụ sở tại tỉnh Lâm Đồng với tỷ lệ 35%.

Dự án thay đổi chủ đầu tư nhiều lần qua các giai đoạn. Từ năm 2014 đến tháng 7/2015, chủ đầu tư là Sở Giao thông Vận tải tỉnh Đắk Nông. Từ tháng 8/2015 đến tháng 7/2020, chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Đắk Nông. Từ tháng 7/2020 đến tháng 5/2022, chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án giao thông, dân dụng và công nghiệp tỉnh Đắk Nông. Từ tháng 6/2022 đến tháng 7/2025, chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông. Từ tháng 8/2025 đến nay, chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 tỉnh Lâm Đồng.

Để đẩy nhanh tiến độ và sớm hoàn thành dự án, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiến nghị UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo chủ đầu tư phối hợp với các cơ quan, đơn vị, chính quyền các địa phương liên quan tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc còn lại để hoàn thành việc thi công, xây dựng, giải ngân vốn đầu tư. Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiến nghị UBND tỉnh Lâm Đồng yêu cầu các nhà thầu thực hiện thi công trên các diện tích đã bàn giao mặt bằng, hoàn thành các hạng mục vào cuối tháng 12/2025, nếu không sẽ xử lý theo hợp đồng và thu hồi tiền tạm ứng.

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiến nghị UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo chủ đầu tư và các đơn vị liên quan, chính quyền các địa phương tổ chức kiểm điểm, có hình thức xử lý, kỷ luật phù hợp theo thẩm quyền đối với các tập thể, cá nhân có vi phạm, sai sót nêu trong kết luận thanh tra.

Đồng thời, giao Sở Nội vụ tỉnh Lâm Đồng tổ chức kiểm điểm, có hình thức xử lý phù hợp đối với chủ đầu tư và các cá nhân liên quan, nhất là các nội dung về giải phóng mặt bằng và lập, phê duyệt bản vẽ thi công – dự toán có nhiều sai phạm.

Kết luận thanh tra kèm phụ lục nêu rõ danh sách các tổ chức và cá nhân phải chịu trách nhiệm về tình trạng chậm trễ, thiếu đồng bộ của dự án, với tổng cộng 27 cán bộ bị đề nghị xử lý.

Các cá nhân cụ thể bao gồm ông Nguyễn Quang Tứ, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 tỉnh Lâm Đồng, hiện là Bí thư xã Kiến Đức tỉnh Lâm Đồng, chịu trách nhiệm với vai trò người đứng đầu; ông Hồ Sĩ Điệp, Phó giám đốc ban, hiện là cán bộ Phòng Dự án 1 Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3, liên quan việc ký Tờ trình số 1156/TTrBQLDA ngày 13/12/2021; ông Nguyễn Văn Nghĩa, nguyên Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông, đã nghỉ hưu; ông Thạch Cảnh Tịnh, Phó Chủ tịch UBND TP. Gia Nghĩa cũ, nay là Chủ tịch UBND phường Đông Gia Nghĩa tỉnh Lâm Đồng; ông Nguyễn Phương Bình và ông Hà Văn Giáp, đều là Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Gia Nghĩa, ông Giáp hiện là cán bộ UBND phường Bắc Gia Nghĩa tỉnh Lâm Đồng.

Các đơn vị liên quan bao gồm Ban Quản lý dự án giao thông, dân dụng và công nghiệp tỉnh Đắk Nông cũ nay là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 tỉnh Lâm Đồng; Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông nay thuộc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 tỉnh Lâm Đồng; UBND TP. Gia Nghĩa cũ nay là TP. Gia Nghĩa tỉnh Lâm Đồng; và nhiều tổ chức, cá nhân khác.